حسادت در چه کسانی شایع‌تر است؟
• کسانی بیشتر حسادت می‌کنند که توانمندی‌های خودشان را دست‌کم می‌گیرند.
• کسانی که خودشان را توانا می‌دانند، ممکن است به موقعیت والای دیگران غبطه بخورند.
• بیشتر افراد هم‌سطح و هم‌طبقه به هم‌دیگر حسادت می‌کنند.
• هرچه پایگاه اجتماعی افراد به هم نزدیک‌تر باشد، بیشتر به هم حسادت می‌کنند.
اغلب روانشناسان توافق دارند که حسادت یکی از شایع‌ترین هیجانات انسانی است که مستقیماً به روابط بین افراد مربوط می‌شود.
عده
ای از روانکاوان معتقدند که حسادت نتیجه ی آن است که فرد احساس آشفتگی ،
ضعف و ناتوانی ، پوچی ، آسیب پذیری و ترس شدید می کند . انسان حسود ، علاوه
بر این که آنچه دیگری دارد می خواهد ، آرزو و خواسته ی او این است که طرف
مقابلش اصلاً آن چیز را نداشته باشد و از نارحتی و نداری شخص مورد نظرش
احساس رضایت می کند . انسان حسود پشت سر دیگران آزارشان داده ، با غیبت از
فرد او را ترور شخصیت می کنند . عده ای آنان را بر انگیخته و سبب آزارشان
شود . این نوع حسادت بسیار بدخیم است . در خانواده هایی که بین فرزندان خود
تبعیض قائل می شوند و در این کار زیاده روی می کنند فرزندان آنان به آسیب
پذیری حاد دچار شده و به حسادت بدخیم می رسند ، آنان حالتی جبران کننده و
تلافی جویانه می گیرند و علاقمند هستند آنچه دیگری دارد از او بگیرند و او
را از داشتن آن چیز یا موقعیت محروم کنند. به طور کلی حسادت رفتار و عمل
غیر عادی است که فرد در مقابل عدم موفقیت در رقابت و همچشمی با دیگران (
اعم از کودک یا بزرگسال) از خود بروز می دهد . گاه این رقابت های خواسته یا
ناخواسته در کنار نقص تربیتی در کودکان و نوجوانان باعث به وجود آمدن
حسادت شده و در درون آنها ریشه می دواند و همه ی عمر آنان را آزار می دهد .
به زبان ساده تر :
حسادت
عبارت است از یک احساس منفی که با دیدن امتیازی که ما نداریم یا آرزو
داریم که فقط خودمان آن را داشته باشیم، به ما دست دهد. حسادت یک احساس
منفی است که با احساس اندوه، تکدر روح، نارضایتی از خوشبختی دیگران (خصوصا
نزدیکان) همراه است. با توجه به آثار روحی روانی حسادت و مشکلاتی که این
احساس منفی در روابط بین انسان‌ها پیش می‌آورد و نارضایتی عمومی که ایجاد
می‌کند، چاره‌اندیشی برای مبارزه با آن ضروری به نظر می‌رسد.
انسان
همواره علاقه‌مند به پیشرفت و تکامل بوده و هست. ضمیر ناخودآگاه
انسان‌هایی که روح و روان آنها پرورش کامل نیافته است، به این نقصان آگاه
بوده و برای پرده‌پوشی آن تلاش می‌نمایدو چون در اثر ضعف و خودکم‌بینی قادر
به تکمیل خود نیست، پیشرفت و موفقیت اطرافیان را مورد حمله قرار می‌دهد و
تمام توان خود را برای از بین بردن آن به کار می‌گیرد. حال اگر ویروس حسد
ضعیف باشد فقط خود شخص مبتلا را همچون خوره از درون نابود می‌کند ولی اگر
قوی باشد، دیگری و دیگران را نیز از این عصیان، متضرر خواهد کرد.
حسادت وقتی به وجود می‌آید که شخص احساس کند آنچه دارد، کمتر از آن چیزی است که باید داشته باشد.
هیچ‌چیزی وجود ندارد که باعث حسادت نشود؛ مادی یا غیرمادی!
به‌طور
کلی، وقتی انسان حسودی می‌کند که آنچه دیگری دارد برایش ارزش داشته باشد؛
مثلا کسی که حوصله کار با کامپیوتر را ندارد، به کسی که این کار را می‌کند،
حسودی نخواهد کرد.
حسادت
ویژگی رفتاری و شخصیتی ارثی نیست و در نتیجه با ایجاد و اجرای راهکارهای
مناسب در خانواده و اجتماع می‌توان مانع پیشرفت و حتی بروز آن شد. بنابراین
عوامل محیطی از دوران کودکی و در مراحل رشد باعث آن می‌شوند.
اگر این شخص حسود شما هستید
چیره
شدن بر حسادت به صبر و بردباری و کوشش فراوان نیاز دارد. اگر حس میکنید
حسادت شما در مشکلات دوران کودکیتان ریشه دارد، میتوانید از مشاوره بسیار
سود ببرید. اگر قبل از این در رابطه ای به شما خیانت شده است، باید ابتدا
با این موضوع کنار بیایید.
در اینجا به مواردی که میتواند مفید باشد اشاره میکنیم:
شرایط و احساسات موجود را با واقع بینی بررسی کنید:
به
مواردی که حس حسادت شما را بر می انگیزند خوب فکر کنی و از خودتان بپرسید
که این موارد تهدید کننده تا چه حد واقعگرایانه هستند. نگرانی شما از در
خطر بودن رابطه تان تا چه حد بر پایه شواهد واقعی است؟ و آیا رفتار خودتان
موقعیت را بدتر نمیکند؟
مثبت اندیش باشید:
هنگامی
که نیش حسادت را حس میکنید، به خود یادآوری کنید که همسرتان دوستتان دارد،
به شما وفادار بوده و برایتان احترام قائل است. به خود بگویید که فردی
دوست داشتنی هستید و هیچ چیزی برای نگرانی وجود ندارد.
شک و تردید خود را برطرف کنید:
یکی
از بهترین راههای مبارزه با حسادت این است که از طرف مقابل خود بخواهید
اطمینان شما را جلب کند. مراقب باشید که حالت عیبجویی، تکه پرانی یا قلدری
پیدا نکنید. بلکه احساس عدم امنیت خود را توضیح داده و از او بخواهید در
رفع این مشکل به شما کمک کند.
رفتارهای خطرناک و آسیب‌رسان مرتبط با حسادت روان‌پریشانه عبارتند از:
•تعقیب کردن فرد مورد نظر (مثلا در سرچ اینترنت و حضوری).
•استخدام کسی برای تعقیب کردن او.
•سوء تعبیر رویدادهای عادی به عنوان نشانه‌های تقلّب.
•رو در رویی با فرد و متهم کردن او به داشتن رابطه با دیگران.
•رفتار خشونت‌آمیز با او.
•رفتار خشونت‌آمیز با کسی که فکر می‌کند با فرد مورد نظرش رابطه دارد.
آیا این مساله درمانی هم دارد؟
در درجه اول، باید نحوه تفکر و نگرش خود را تغییر دهیم.
باید متوجه منافع حسادت نکردن باشیم.
به خودمان تلقین کنیم که هرگز نسبت به هیچ‌کس حسادت نکنیم.
به نعمت‌ها و امتیازها و نقاط مثبت خودمان بیشتر توجه کنیم.
«درمان‌های گفتگویی» نظیر درمان‌رفتاری شناختی (CBT) برای درمان حسادت بیمارگونه متداول‌تر است