ریشه درد شما چیست؟

ریشه درد شما چیست؟ استخوان، مفصل یا عضله؟

ریشه درد شما چیست؟ استخوان، مفصل یا عضله؟
دستگاه اسکلتی- عضلانی بدن، ساختار محرکه در مهره‌داران است. این دستگاه شامل ۳ بخش اصلی استخوان‌ها، ماهیچه‌ها و غضروف‌ها یا مفاصل می‌شود. درد‌های دستگاه عضلانی- اسکلتی گاهی به قدری گنگ هستند که نمی‌توان به راحتی منشاء آن‌ها را اعم از استخوان، مفاصل، عضلات، تاندون‌ها و ... پیدا کرد.

تمامی این اجزا در همکاری با یکدیگر پشتیبانی، ثبات و جنبش را برای جانداران فراهم می‌آورند. بنابراین هرگونه بیماری، درد و ناراحتی در آنها می‌تواند فرد را از حرکات درست بدن بازدارد و فعالیت‌های زندگی روزمره او را دچار اختلال کند.

دردهای دستگاه عضلانی- اسکلتی گاهی به قدری گنگ هستند که نمی‌توان به راحتی منشاء آنها را اعم از استخوان، مفاصل، عضلات، تاندون‌ها و ... پیدا کرد.

برای مثال ممکن است در کتف و شانه‌های خود دچار احساس درد و ناراحتی شوید اما مطمئن نباشید این درد از استخوان شانه یا کتف منشاء می‌گیرد یا عضلات، تاندون‌ها یا رباط‌های ناحیه؟ ریشه‌یابی این دردها نیازمند معاینه و اقدامات تشخیصی و تخصصی است. با این حال آشنایی اولیه با انواع دردهای دستگاه اسکلتی- عضلانی و عوامل شایع آنها می‌تواند در این زمینه کمک‌کننده باشد.

دردهای عضلانی


دردهای عضلانی یا «میالژی»، بسیار شایع هستند. اغلب اوقات افرادی که دچار درد عضلانی می‌شوند، عامل آن را به راحتی پیدا می‌کنند زیرا درد عضلانی در بیشتر موارد به دلیل استرس و فشار زیاد، کشیدگی، استفاده بیش از حد از عضلات و آسیب به آنها حین کار یا ورزش و فعالیت بدنی ایجاد می‌شود. در ادامه با عوامل شایع و احتمالی این درد، بیشتر آشنا خواهید شد:

کشیدگی عضله: این آسیب بسیار شایع است و اغلب به دنبال فعالیت فیزیکی ایجاد می‌شود. درد ناشی از کشیدگی عضله می‌تواند خفیف تا شدید باشد. با این حال بیشتر این دردها خفیف هستند و نیازی به درمان ندارند. کشیدگی عضلات بر تاندون‌ها نیز اثر می‌گذارد. تاندون بافتی است که عضله را به استخوان متصل می‌کند. این آسیب بیشتر در ناحیه ساق پا، ران و کشاله ران ایجاد می‌شود. از سایر علائم کشیدگی عضله می‌توان به گرفتگی عضلانی و احساس سفتی یا حساسیت در عضلات اشاره کرد.

فیبرومیالژیا: فیبرومیالژیا یک بیماری مزمن است که فرد را دچار خستگی عمومی و دردهای گسترده در عضلات و مفاصل می‌کند. از آنجایی که علائم این بیماری، ذهنی تلقی می‌شوند به راحتی نمی‌توان عامل ایجاد آن را پیدا کرد. بعضی‌ها معتقدند درد ناشی از این بیماری بر اثر درک نادرست مغز و اعصاب از درد و بازخورد بیش از حد آنها نسبت به سیگنال‌های طبیعی درد ایجاد می‌شود.

در فیبرومیالژیا، نقاط خاصی از بدن تحت عنوان نقاط ماشه‌ای دچار درد می‌شوند. حتی فشار جزیی روی این نواحی، درد و حساسیت ایجاد می‌کند. این نقاط در هر ناحیه از بدن می‌توانند ایجاد شوند اما بیشتر پشت گردن، بالای شانه، بالای سینه، زانوها و ناحیه بیرونی آرنج و لگن احساس می‌شوند. درواقع اگر دردهای اسکلتی- عضلانی بی‌دلیل باشند و حداقل برای 3 ماه باقی بمانند به فیبرومیالژیا نسبت داده می‌شوند.

از دیگر علائم این بیماری می‌توان به احساس خستگی با وجود خواب کافی، مشکل در خواب، سردرد، افسردگی، استرس و مشکل در تمرکز اشاره کرد.

عفونت‌ها: عفونت‌هایی مثل سرماخوردگی، آنفلوانزا، فلج اطفال و عفونت‌های میکروبی می‌توانند با درد عضلانی همراه باشند. درد عضلانی ناشی از سرماخوردگی و آنفلوانزا بیشتر در گردن، پشت، دست‌ها و پاها احساس می‌شود.

این درد گاهی به قدری شدید است که حرکت و انجام فعالیت‌های ساده را نیز دشوار می‌کند. برای کاهش درد عضلانی ناشی از عفونت‌های دستگاه تنفسی معمولا از داروهایی مثل استامینوفن و ایبوپروفن استفاده می‌شود. عفونت‌های دیگر مثل بیماری لایم و عفونت غذایی با باکتری سالمونلا نیز می‌توانند با ضعف و درد عضلانی همراه باشند.

بیماری‌های خودایمنی: سیستم ایمنی در حالت عادی با عوامل خطر مثل عفونت‌ها و باکتری‌ها مبارزه می‌کند تا بدن را سالم نگه دارد. در بیماری‌های خودایمنی، این سیستم به اشتباه بافت‌های سالم بدن را عامل خارجی تلقی کرده و به آنها حمله می‌کند. این حمله باتوجه به نوع بافت درگیر می‌تواند با علائم مختلفی همراه باشد. لوپوس، درماتوموتیسیت و روماتیسم مفصلی از گروه این بیماری‌ها هستند. لوپوس معمولا باعث خستگی شدید، درد و تورم مفاصل، دردهای عضلانی، سردرد، حساسیت پوستی، ریزش مو، کم‌خونی، مشکل در انعقاد خون و... می‌شود.

درماتوموتیسیت نیز نوعی بیماری التهابی نادر است که با حساسیت پوستی، ضعف عضلانی، التهاب، سفتی و حساسیت در عضلات، مشکلات ریه، خستگی، کاهش وزن بی‌دلیل و تب همراه است. روماتیسم مفصلی نیز باعث دردهای مفصلی و عضلانی، آسیب به مفاصل و تورم در مفاصل می‌شود.

کمبود پتاسیم یا هیپوکالمی: پتاسیم در عملکرد سلول‌های عصبی و قلبی و انتقال مواد از غشای سلول نقش بسیار مهمی دارد. کاهش سطح خونی پتاسیم در بدن می‌تواند از آثار جانبی بعضی داروها، کاهش دریافت غذایی پتاسیم، اسهال، استفراغ، سیروز کبدی یا آسپیراسیون باشد. مصرف بعضی داروها مثل داروهای مدر نیز می‌تواند باعث کاهش سطح پتاسیم خون ‌شود. از علائم هیپوکالمی می‌توان به احساس خستگی، انقباض، ضعف و درد عضلانی، خواب‌آلودگی، یبوست و بی‌نظمی ضربان قلب اشاره کرد.

دردهای استخوانی

ریشه درد شما چیست: استخوان، مفصل یا عضله؟
 
درد استخوانی به حساسیت، تیر کشیدن یا هرگونه احساس ناراحتی در یک یا گروهی از استخوان‌ها گفته می‌شود. این درد با دردهای عضلانی و مفصلی متفاوت است زیرا هم در زمان حرکت و هم زمان استراحت وجود دارد. دردهای استخوانی معمولا به بیماری‌هایی نسبت داده می‌شوند که عملکرد طبیعی یا ساختار استخوان را تحت تاثیر قرار می‌دهند. از مهم‌ترین عوامل این دردها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

آسیب و ضربه: ضربه یکی از عوامل شایع دردهای استخوانی است. ضربه به استخوان اغلب به دنبال حوادث مختلف مثل تصادفات رانندگی یا زمین خوردن رخ می‌دهد. در اثر این آسیب‌ها، استخوان ممکن است دچار شکستگی یا ترک شود. از علائم ناشی از ضربه به استخوان می‌توان به درد، التهاب، تورم، تغییر شکل در اندام و استخوان و شنیدن صدای شکستن یا خردشدن هنگام ضربه اشاره کرد.

کمبود مواد معدنی: استخوان‌ها برای حفظ سلامت خود به انواع مواد معدنی و ویتامین‌ها از جمله کلسیم و ویتامین D نیاز دارند. کمبود کلسیم و ویتامین D در اغلب افراد منجر به پوکی استخوان می‌شود. پوکی استخوان، شایع‌ترین بیماری استخوانی است و در مراحل پیشرفته معمولا با درد همراه است. درد پشت و کمر، خمیدگی قامت و کاهش طول قد طی زمان از علائم شایع پوکی استخوان هستند. از سایر علائم کمبود مواد معدنی نیز می‌توان به دردهای عضلانی و بافت‌های نرم، اختلال در خواب، خستگی، ضعف و گرفتگی عضلانی اشاره کرد.

دست‌اندازی سرطان: در این وضعیت، سرطان از محلی به غیر از استخوان آغاز می‌شود و طی زمان بر اثر پیشرفت به استخوان و بخش‌های دیگر بدن انتقال می‌یابد. انتقال سلول‌های سرطانی، تحت عنوان متاستاز یا دست‌اندازی سرطان شناخته می‌شود. سرطان‌های پستان، ریه، تیروئید، کلیه و پروستات از جمله سرطان‌هایی هستند که معمولا به استخوان‌ها دست‌اندازی می‌کنند. علائم دست‌اندازی به استخوان با توجه به محل دست‌اندازی سرطان متفاوت است. از این علائم می‌توان به سردرد، درد قفسه سینه، ترک برداشتن استخوان‌ها، تشنج، سرگیجه، زردی، تنگی نفس و ورم شکم اشاره کرد.

سرطان استخوان: در سرطان استخوان، سلول‌های سرطانی از ابتدا در استخوان ایجاد می‌شوند. این نوع سرطان از سرطان متاستازشده، شیوع بسیار کمتری دارد. سرطان استخوان، ساختار طبیعی استخوان را مختل می‌کند یا از بین می‌برد. از علائم این بیماری می‌توان به درد، افزایش شکستگی‌های استخوانی، به وجود آمدن برآمدگی یا توده زیر پوست و بی‌حسی یا گزگز و مورمور در اندام‌ها (بر اثر فشار توده بر عصب) اشاره کرد.

اختلال در خونرسانی به استخوان: بعضی بیماری‌ها مانند کم‌خونی داسی‌شکل باعث ایجاد اختلال در خونرسانی به استخوان‌ها می‌شوند. استخوان‌ها بدون برخورداری از جریان خون مداوم به تدریج دچار مرگ سلولی خواهند‌ شد. این وضعیت با درد شدید استخوانی و ضعیف شدن استخوان‌ها همراه است. از سایر علائم اختلال در خونرسانی به استخوان می‌توان به دردهای مفصلی و از بین رفتن عملکرد طبیعی و ضعیف شدن مفاصل اشاره کرد.

عفونت: عفونت‌ها چه از استخوان شروع شوند و چه از نقاط دیگر به استخوان برسند، باعث نوعی بیماری به نام «استئومیلیت» می‌شوند. عفونت در استخوان می‌تواند سلول‌های استخوانی را از بین ببرد و باعث درد استخوانی شود. از سایر علائم استئومیلیت می‌توان به قرمزی و ایجاد خطوط رگه‌مانند روی پوست ناحیه درگیر، تورم و احساس گرما در محل عفونت، کاهش دامنه حرکتی، حالت تهوع و بی‌اشتهایی اشاره کرد.

لوسمی: لوسمی، سرطان مغز استخوان است. مغز استخوان در اغلب استخوان‌ها یافت می‌شود و مهم‌ترین وظیفه‌اش تولید سلول‌های خونی است. افراد مبتلا به لوسمی اغلب دچار دردهای استخوانی به‌خصوص در ناحیه پا می‌شوند. از سایر علائم این بیماری می‌توان به خستگی، رنگ‌پریدگی، تنگی نفس، تعریق شبانه و کاهش وزن بی‌دلیل اشاره کرد.

بارداری: درد استخوان لگن و مفاصل استخوان شرمگاهی در دوران بارداری بسیار شایع است. این درد معمولا تا زمان زایمان باقی می‌ماند. خوشبختانه با درمان به‌موقع مثل درمان‌های دستی برای اصلاح حرکات مفاصل، فیزیوتراپی، ورزش‌های آبی و ورزش‌های تقویت‌کننده لگن می‌توان این درد را کاهش داد. اگرچه درد لگن در دوران بارداری شایع است اما طبیعی محسوب نمی‌شود. بنابراین پزشک باید آن را بررسی کند.

دردهای مفصلی

ریشه درد شما چیست: استخوان، مفصل یا عضله؟
 
مفاصل، بافت‌هایی هستند که استخوان‌ها را به یکدیگر متصل می‌کنند. درواقع آنها امکان حرکت را برای استخوان‌ها فراهم می‌آورند. درد مفصلی به احساس ناراحتی و حساسیت در هر قسمتی از مفاصل بدن گفته می‌شود.

این درد، بسیار شایع است و معمولا به درمان خاصی نیاز ندارد اما اگر بیشتر از 3 روز باقی بماند و با تورم، قرمزی، گرما و حساسیت در محل یا تب همراه باشد یا اگر بی‌دلیل اتفاق بیفتد، پزشک باید آنها را بررسی کند. در ادامه با چند عامل شایع برای دردهای مفصلی آشنا خواهید شد:

آرتروز: یکی از شایع‌ترین علل دردهای مفصلی، آرتروز است. «استئوآرتریت» و «آرتریت روماتوئید» از انواع شایع آرتروز هستند. استئوآرتریت معمولا در افراد بالای 40 سال دیده می‌شود و سیر پیشرفت آرامی دارد. این بیماری بیشتر بر مفاصل پرتحرک مثل مچ، دست‌ها، لگن و زانوها تاثیر می‌گذارد.

درد مفصلی ناشی از استئوآرتریت به دلیل از بین رفتن غضروفی ایجاد می‌شود که به عنوان محافظ عمل کرده و فشار وارد بر مفاصل را جذب و خنثی می‌کند. نوع دیگر آرتروز، آرتریت روماتوئید است. این بیماری در خانم‌ها بیشتر دیده می‌شود و مفاصل را طی زمان از شکل طبیعی خارج می‌کند. آرتریت روماتوئید با درد، التهاب و تجمع مایع در مفصل همراه است. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به غشای پوشاننده مفاصل حمله می‌کند.

بورسیت: بورسیت به التهاب بورس‌ها گفته می‌شود. بورس‌ها کیسه‌های حاوی مایع هستند که در اطراف مفاصل وجود دارند و با لغزندگی خود باعث کاهش اصطکاک ساختمان‌های مجاور حین حرکت می‌شوند. در صورت بروز التهاب در بورس، مایع موجود در آن افزایش می‌یابد و درد، حساسیت و محدودیت در دامنه حرکتی مفصل ایجاد می‌کند. شایع‌ترین دلیل این بیماری، ضربه و آسیب به بورس است. تاکردن مداوم زانوها، فعالیت‌های ورزشی، ایستادن‌های طولانی‌مدت، عفونت و خونریزی در بورس از دیگر علل بورسیت هستند.

نقرس: در این بیماری، اسید اوریک در ارگان‌های مختلف بدن به‌خصوص پا تجمع می‌یابد. بر اثر تجمع کریستال‌های اسید اوریک در مفاصل، مبتلایان به نقرس اغلب در مفاصل پا به‌خصوص انگشت بزرگ، احساس درد و تورم دارند. در بروز این بیماری عوامل مختلفی دخیل هستند. بعضی از بیماری‌ها مثل اختلالات خونی و متابولیک، بیماری‌های کلیوی و تیروئید، زیاده‌روی در مصرف الکل و بعضی مواد غذایی مثل گوشت قرمز و نمک و همچنین مصرف بعضی داروها مثل داروهای مدر می‌توانند با ایجاد اختلال در تولید و دفع اسید اوریک توسط بدن باعث بروز نقرس شوند.

پسوریازیس: پسوریازیس یک بیماری خودایمنی است که باعث ایجاد حساسیت‌های پوستی خارش‌دار، پوسته‌ریزی‌دهنده و قرمزرنگ روی پوست بدن و سر می‌شود. تقریبا 30 درصد از مبتلایان به پسوریازیس، آرتروز پسوریازیس را نیز تجربه می‌کنند.

در آرتروز پسوریازیس، درد مفصلی به سایر علائم پسوریازیس اضافه می‌شود. این بیماری می‌تواند خفیف تا شدید باشد و از 1 تا چند مفصل را درگیر کند. علائم ناشی از آن در دوره‌های مختلف فروکش می‌کنند و مجدد بعد از مدتی تشدید می‌شوند. از علائم کلی این بیماری می‌توان به تورم و درد مفاصل در یک یا دو طرف بدن، احساس سفتی صبحگاهی در مفاصل، تورم در انگشت‌ها، درد در عضلات و تاندون‌ها، ضایعات پوسته‌ریزی‌دهنده، شوره سر، خستگی، فرورفتگی‌های کوچک روی ناخن، جدا شدن ناخن از بستر و قرمزی چشم اشاره کرد.

تاندونیت: تاندون‌ها، بافت‌های طناب‌مانند ضخیمی هستند که عضلات را به استخوان‌ها متصل می‌کنند. تاندونیت به التهاب تاندون گفته می‌شود. این وضعیت با درد و حساسیت شدید همراه است و حرکت مفصل درگیر را محدود می‌کند. از عوامل بروز تاندونیت می‌توان به انجام حرکات تکراری حین ورزش یا کار، آسیب و ضربه، بالا رفتن سن و بیماری‌های خاص مثل دیابت یا روماتیسم مفصلی اشاره کرد. تاندونیت معمولا درد گنگی در ناحیه مفصل درگیر ایجاد می‌کند. این درد با تکان دادن و لمس ناحیه بیشتر می‌شود. اگر تاندونیت با کمپرس یخ و استراحت طی چند روز بهبود نیابد باید توسط پزشک بررسی شود.

از سایر علل دردهای مفصلی می‌توان به ضربه و آسیب، بیماری لوپوس، سارکوئیدوز، بعضی بیماری‌های عفونی مثل اوریون، لایم، آنفلوانزا و هپاتیت، عفونت استخوان، سرطان، فیبرومیالژیا، پوکی استخوان، نرمی استخوان و پیچ‌خوردگی و دررفتگی مفاصل اشاره کرد.

دردهای مفصلی

چکار کنیم دردهای مفصلی کمتر به سراغ مان بیاید؟

چکار کنیم دردهای مفصلی کمتر به سراغ مان بیاید؟
دردهای مفصلی در سنین میانسالی و سالمندی دست از سر آدم برنمی‌دارند و هر فردی که پا به سن می‌گذارد، با این دردهای ناخوشایند روبه‌رو می‌شود. این دردها در بعضی از افراد شدت کمتری دارند و در برخی دیگر نیز آنقدر شدید و آزاردهنده هستند که هیچ راهی جز جراحی برای بهبود آنها وجود ندارد.
فرسودگی مفاصل با افزایش سن یک مساله طبیعی است ولی برای این‌که کار به جراحی نکشد و شدت دردها زیاد نباشد، باید از سن کم به فکر ایام پیری بود و از انجام برخی کارها پرهیز کرد تا دردها شدت کمتری داشته باشند و احتمال جراحی به حداقل ممکن برسد. 

 

دکتر بهروز مصلحی، پزشک و پژوهشگر، برخی مواردی که باید در این رابطه مدنظر داشته باشید را به شما می‌گوید.

 

برای خودتان دردسر درست نکنید

 

عادت‌های بد و نادرستی که افراد در زندگی روزمره خود دارند، می‌تواند در ابتلا به مشکلات مفصلی مرتبط باشد. برخی از عادت‌ها باعث می‌شود افراد در سنین پایین‌تر دچار مشکلات و دردهای مفصلی شوند و در سنین بالاتر، دردها شدت بیشتری داشته باشند. اغلب مردم عادت دارند از توالت‌های ایرانی استفاده می‌کنند که این مساله به صورت مداوم می‌تواند فشار زیادی را به مفاصل زانو، وارد کند. احتمال آرتروز زانو و از بین رفتن غضروف، در اثر استفاده مداوم از توالت ایرانی وجود دارد چون فشاری که به زانوها وارد می‌شود به اندازه‌ای است که مانع رسیدن مایع مفصلی به غضروف خواهد شد.

 

بد نشستن‌های دردناک

 

افراد زیادی هستند که عادت دارند روی زمین، به‌صورت دو زانو یا چهار زانو ‌بنشینند. این نوع نشستن‌ها در طولانی مدت می‌تواند به زانوها آسیب جدی وارد کند. البته برخی افراد از صندلی یا مبل استفاده می‌کنند، در سن بالا با مشکلات مفصلی بویژه کمر درد، مواجه می‌شوند که دلیل این مساله به نشستن نادرست روی مبل و صندلی برمی‌گردد. نحوه نشستن صحیح روی صندلی و مبل، مساله بسیار مهمی است که افراد باید به آن توجه کافی داشته و از نشستن به‌صورت خمیده جدا بپرهیزند.

 

پاهای شما صندلی نیست!

 

یکی از کارهایی که والدین زیاد انجام می‌دهند، نشاندن بیش از حد کودک روی پاهایشان است. بسیاری از والدین تصور می‌کنند وزن کم کودک، آسیبی به مهره‌ها و مفاصل آنها وارد نمی‌کند در حالی‌که این باور نادرست است. زمانی که کودک روی پاها قرار می‌گیرد، فشار زیادی به مفاصل بویژه مهره‌های کمر و زانو وارد می‌شود و وقتی این‌کار به‌صورت طولانی‌مدت و مداوم باشد، مشکلاتی را برای فرد در آینده به همراه دارد. علاوه بر این، در آغوش گرفتن نوزادان برای مدت زمان طولانی هم می‌تواند در آینده باعث ایجاد کمر درد شود؛ پس برای پیشگیری از این مساله، باید حتما از وسیله حمل آغوشی نوزاد (BabyCare) استفاده کرد.

 

خوب بدوید!

 

یکی از کارهایی که می‌تواند باعث آسیب به مفاصل بویژه مفصل زانو شود، دویدن به‌صورت غیراصولی است. برخی از افراد عادت دارند در مسیرهایی که شیب (سرازیری) دارند، بدوند که انجام چنین کاری می‌تواند فشار بسیار زیادی را به مفاصل بدن وارد کند و باعث آسیب به مفاصل شود. افرادی که در مسیرهای شیب‌دار می‌دوند، بیش از سایر افراد دچار مشکلات مفاصل و دردهای زانو در سنین بالا خواهند شد.

 

ورزش‌ افراطی ممنوع

 

این‌که ورزش می‌تواند به پیشگیری از دردهای مفصلی کمک کند، امری بدیهی محسوب می‌شود و افراد برای این‌که دچار کمر درد نشوند، باید به فکر تقویت عضلات خود، بویژه عضلات ناحیه شکم باشند. علاوه بر این، تقویت عضلات کمر، پهلو، ران و چهار سر ران نیز ضروری است و می‌تواند از دردهای مفصلی پیشگیری کند. برای تقویت عضلات شکم، باید دراز و نشست انجام داد. ولی ورزش به صورت افراطی و در حدی که به بدن فشار زیادی وارد شود، خوب نیست.

 

پیاده‌روی سبک، شنا و نرمش‌های روزانه، بهترین مواردی هستند که افراد باید به آنها توجه کافی داشته باشند. به‌طور کلی، انجام تمرینات ورزشی، نباید بیشتر از 45 دقیقه باشد.

خوراکی های مفصل ساز

با خوراکیهای مفصل ساز آشنا شوید!

اگر دوست دارید در میانسالی و بعد از آن هم مفاصل قوی و انعطاف پذیر داشته باشید، سعی کنید مواد غذایی را که در ادامه ذکر می شود به طور منظم در تغذیه تان بگنجانید...

با خوراکیهای مفصل ساز آشنا شوید!

مفاصل جزو شگفت انگیزترین قسمت های بدن هستند؛ اجازه می دهند بدویم، نقاشی بکشیم، دوچرخه سواری کنیم یا کارهای خانه را انجام دهیم. بیشتر افراد به مفاصل شان حتی فکر هم نمی کنند تا زمانی که مشکلی پیش بیاید و با مفاصل دردناک مواجه شوند که می تواند در اثر بیماری یا بالا رفتن سن باشد. با این حال، هرچند بعضی از بیماری ها و مشکلات اجتناب ناپذیر هستند اما از خیلی از آنها می توان با تغذیه درست دوری کرد.

ماهی آزاد

اگر واقعا می خواهید مصرف پروتئین تان را بالا ببرید، ماهی سالمون یک راه عالی است، البته سایر ماهی های چرب مثل تن و ماکرل هم بسیار خوب هستند. همه ی این ها منابع غنی اسیدهای چرب امگا 3 محسوب شده و به خاطر توانایی شان برای کاهش التهاب در سراسر بدن از جمله مفاصل شهرت دارند. به همین دلیل افرادی که سعی دارند تا جایی که امکان دارد تغذیه سالم داشته باشند، از این نوع ماهی ها مصرف می کنند. ماهی آزاد را می توان به شیوه های مختلف آماده کرد، می توانید در ماهی تابه سرخش کنید و یا در سرکه بالزامیک آن را تفت دهید.

مرکبات

اگر واقعا به سلامت مفاصلتان اهمیت می دهید، مرکباتی چون پرتقال، گریپ فروت، لیموشیرین و لیموترش انتخاب های بسیار خوبی هستند. این میوه ها سرشار از ویتامین ث بوده که نه تنها خواص ضدالتهابی دارند بلکه برای ساخت کلاژن هم مفیدند. کلاژن ترکیبی است که بدن از آن برای ساخت و حفاظت از مفاصل استفاده می نماید، به همین دلیل تغذیه غنی از ویتامین ث می تواند به تسکین بیماری های مفاصل کمک کند. پرتقال را به راحتی می توانید به رژیم غذایی تان اضافه کنید: می توانید آن را تکه تکه کرده و در ماستتان بریزید، یا از آن برای درست کردن سس استفاده کنید.

گردو

آیا می خواهید بدون این که مجبور باشید گوشت قرمز یا ماهی بخورید، اسیدهای چرب امگا 3 را برای بدنتان تامین کنید؟ پس به رژیم غذایی تان گردو اضافه کنید. گردو، انتخاب بسیار عالی برای گیاهخواران و افرادی است که در مصرف گوشت محدودیت دارند. گردو نه تنها اسیدهای چرب لازم برای کاهش التهاب در مفاصل را تامین می کند بلکه منبع بسیار عالی برای پروتئین های گیاهی است.

خیار

شاید خیار به نظر ما یک میوه ی بسیار ساده بیاید اما ترکیب پیچیده ای از فیبر، آب و طیف گسترده ای از ویتامین ها و مواد معدنی است. از همه مهمتر، خیار سرشار از سیلیکاست که سلامت مفاصل را تقویت کرده و از آن ها محافظت می نماید.

خوراک کاری

بیش از هزاران سال است که در سبک آشپزی هند و تایلند، خوراک کاری که سبزیجات متنوع، گوشت و حتی میوه های استوایی مانند انبه را شامل می شود وجود دارد. خوراک کاری برای مفاصل عالی است زیرا زردچوبه زیادی دارد که به دلیل دارا بودن ترکیبی به نام کورکومین، ادویه طلایی محسوب می شود. تحقیقات زیادی نشان داده اند که کورکومین خواص ضدالتهابی قوی ای دارد که برای کاهش تورم، درد و سفتی مفاصل مفید است.

چای زنجبیل

چای زنجبیل به دلیل طعم و رایحه ی مطبوعش شهرت فراوانی دارد، زنجبیل گیاهی است که از نظر گیاهشناسی به گیاه زردچوبه مربوط می شود و در بسیاری از خواص همچون ضدالتهابی با زردچوبه مشترک است. زنجیبل سرشار از ترکیباتی به نام جینجرول هاست که مطالعات متعددی نشان داده اند می تواند التهاب مفاصل را کاهش داده و انعطاف پذیری و نرمش آن ها را افزایش دهد.

بنابراین اگر دوست دارید در میانسالی و بعد از آن هم مفاصل قوی و انعطاف پذیر داشته باشید، سعی کنید مواد غذایی را که گفته شد به طور منظم در تغذیه تان بگنجانید؛ چه به دلیل دارا بودن ترکیبات ضدالتهابی چون کورکومین و چه به خاطر داشتن انواع ویتامین ها و مواد معدنی ضروری مانند سیلیکون یا ویتامین ث. همه ی این مواد برای سلامت مفاصل مفید هستند و فرقی نمی کند در چه مرحله ای از زندگی تان قرار دارید

دردهای مفصلی


بهترین درمان های طبیعی برای دردهای مفصلی


امروزه دردهای مفاصل شیوع بسیار بالایی یافته و مفاصل مختلف از شانه و گردن تا ران ها، زانوها و... را درگیر می کند.


آرتریت (التهاب مفاصل) و آرتروز را باید شناخته شده ترین گروه این بیماری ها دانست که در این حالت مفاصل به هم ساییده شده و دردناک می شوند. این دردها بسیار رایج هستند و دلایل متعددی در بروز آنها دخیل است. اغلب ممکن است در پی تحریک شدید یا طولانی مدت مفاصل مانند حرکت خیلی ناگهانی، پیچ خوردگی یا حرکت مکرر غیر عادی  ایجاد شود. در این صورت، چندین روز استراحت همراه با مصرف داروی مناسب برای مفصل لازم است. درمانهای معمول و قدیمی تر مانند داروهای کورتون التهابهای مفاصل را تسکین می دهد، اما بیماری را بهبود نمی بخشد و همچنین عوارض متعددی نیز در پی دارند. از همین رو امروزه بر درمانهای طبیعی تأکید بیشتری می شود که از جمله می توان به طبیعت درمانی، داروهای گیاهی و اسانسهای طبیعی اشاره کرد که بسیار مؤثر هستند.

 

 طبیعت درمانی

این روش مبتنی بر اصلاح بهداشت زندگی و بهداشت تغذیه است. این سیستم معالجه، بدون مصرف داروست که از روشهای فیزیکی سود می جوید.

به طور کلی آرتریت از افراط در مصرف خوراکی های تصفیه شده و قندهای سریع که بسیار برای بدن مضرند، ایجاد می شود. در این روش درمانی توصیه می شود، مصرف چنین خوراکی هایی محدودتر شده و رژیم گیاهخواری رعایت گردد که علایم التهابها و دردهای آرتریت را بهبود می بخشد. همچنین تغذیه غنی از پروتئین نیز مفید است که به لحاظ دارا بودن اسیدهای آمینه روند بازسازی سلولها و مقابله با آرتریت را تسهیل می کند. اسیدهای آمینه عناصر ضروری برای بدن هستند و در احیای بافتها، غضروفها و استخوانها تأثیر دارند. سویا در تامین این نیاز بدن مؤثر است.

امگا 3 نیز ماده عالی برای مقابله با درد و خشکی مفاصل و به طور کلی پیشگیری از آرتریت محسوب می شود. علاوه بر مکمل های اسیدهای چرب امگا 3 می توان از خوراکی های دارای آن نیز استفاده کرد. مصرف ماهی های چرب مانند ماکرو، آزاد، قزل آلا و... سه بار در هفته ، روغن ماهی، روغن زیتون و دانه های روغنی خام از جمله بادام، پسته، گردو، فندق و... نیاز بدن را تامین می کند. تغذیه سرشار از امگا 3 می تواند سبب کاهش درد، کاهش مفاصل مبتلا به آرتریت و کوتاه شدن زمان خشکی مفاصل در صبح گردد.

دیگر اصل این روش تمرینات جسمانی و ورزش است. البته افزون بر رعایت حالات متناسب بدن، ‌تمرینات ورزشی باید منظم و آرام باشد. ورزشهایی مانند پیاده روی سریع و تمرینات آرامی مانند تای چی و کی گنگ در تسکین آرتریت بسیار مؤثر هستند.

یوگا برای افرادی که از آرتریت زانو و رانها رنج می برند و همچنین کسانی که بسختی می توانند راه بروند، راه حل خوبی است. البته استراحت نیز بسیار مهم است و بیمار نباید بیش از حد خود را خسته کند.

 

 گیاه درمانی

بعضی از گیاهان دردهای آرتریت را تسکین می دهند و می توانند با نشانه‌های بیماری مقابله کنند. مزیت این روش این است که گیاهان افزون بر اینکه بیماری را بهبود می بخشند، عوارض جانبی در پی ندارند. البته ممکن است برخی افراد حساسیت داشته باشند که از همین رو بهتر است با پزشک مشورت شود. بعضی از گیاهان مؤثر در این باره عبارتند از:

- انگور فرنگی سیاه: برگهای انگور فرنگی سیاه در درمان بیماری های رماتیسمی از جمله آرتریت مؤثر است. این گیاه کارایی بسیار عالی دارد که بخصوص باید به تأثیر ضدالتهابی و ضد درد اشاره کرد. حدود 10 گرم از برگهای خشک شده این میوه را در 250 میلی لیتر آب جوش دم کرده و روزانه دو فنجان از این دم نوش را میل کنید. اگر برگ تازه میوه در اختیار است، می توان آن را به شکل پانسمان روی موضع دردناک استفاده کرد.

- پنجه شیطان : پنجه شیطان، یکی از مؤثرترین گیاهان برای مقابله با دردهای آرتریت با هر ماهیتی است که داروی ضدالتهاب طبیعی محسوب می شود که البته خاصیت مسکن نیز دارد. پنجه شیطان دردهای مفاصل، غضروفها، رباط ها و ماهیچه ها را تسکین می دهد، التهابها را کاهش می دهد و نقش محافظتی نسبت به غضروفها دارد. گرچه تأثیر درمان سریع بروز می کند، اما پس از سه هفته از درمان نتیجه بارزتر نمایان می شود. می توان دو کپسول 300 میلی گرمی را حدود سه بار در روز مصرف کرد. این گیاه برای خانمهای باردار و شیرده منع مصرف دارد.

- گیاه دم اسب : این گیاه سبب جذب دوباره مواد معدنی در استخوانها می شود که از پوکی استخوان پیشگیری می کند و همچنین استخوانها را تقویت می کند. می توان آن را چهار بار در روز استفاده کرد.

- اسپیره : این گیاه به آسپرین گیاهی معروف است و خاصیت ضد درد و ضدالتهاب دارد. هنگام تهیه دمنوش این گیاه باید مراقب بود که آب، جوش نباشد؛ زیرا باعث سوختن گیاه می شود و خواص آن از بین می رود. دمای آب نباید بیشتر از 85 درجه باشد.

- چوب بید: چوب بید را می توان به شکل قرص یا جوشانده آن استفاده کرد. ساز و کار عمل این گیاه ضدالتهاب، ضد درد و کاهنده تب است.

- گل همیشه بهار کوهی: ضدالتهاب و ضدعفونی خواص مهم گل همیشه بهار کوهی است. کرم موضعی این گیاه  در داروخانه ها به فروش می رسد.

این گیاهان مختلف عملکرد نسبتاً مشابهی دارند و می توان یکی را به جای دیگری استفاده کرد. از همین رو کسانی که به یکی از گیاهان حساسیت دارند، می توانند از خواص انواع دیگر بهره ببرند.

- آب سیب زمینی: آب سیب زمینی خام مرهمی است که به نظر می رسد برای بسیاری از افراد مفید است. تهیه این مرهم بسیار راحت است؛ یک سیب زمینی را همراه با پوست برش بزنید. یک شب این برشها را در آب سرد خیس کنید و صبح روز بعد آب سیب زمینی را میل کنید.

- دانه های کنجد: کنجد خواص بی نظیری دارد که می تواند برای بسیاری از بیماران مبتلا به آرتریت مفید باشد. یک قاشق بزرگ کنجد را در نصف لیوان آب یک شب خیس کنید و بگذارید تا فردا صبح بماند، سپس میل کنید.

- فلفل قرمز: فلفل قرمز دارای ترکیباتی است که با قرار گرفتن روی موضع دردناک، درد را تسکین می دهد، به طوری که از لحاظ علمی ثابت شده است که مصرف منظم آن، درد آرتریت را بهبود می بخشد. برای این منظور نصف قاشق چای خوری فلفل قرمز را با 250 میلی لیتر سرکه سیب مخلوط کرده و به ظرف آب گرم اضافه نمایید. سپس دستها یا پاها را 20 دقیقه در این محلول گذاشته و سپس بشویید. دقت داشته باشید که فلفل قرمز سبب تحریک پوستهای حساس می شود.

 

اسانسهای گیاهی

در درمان آرتریت می توان از خواص ضدالتهابی، ضدعفونی کننده و مسکن برخی از اسانسها یا روغنهای معطر گیاهی بهره برد. در این باره باید روغن خالص،‌ طبیعی و شامل ترکیبات سنتیتک باشد و متناسب با شرایط و بیماری انتخاب شود. بعضی از اسانس های گیاهی در زمینه دردهای رماتیسمی و بخصوص آرتریت بسیار مؤثرند که از جمله می توان به این روغن ها اشاره کرد:

- روغن سیر: این روغن برای همه انواع رماتیسم و آرتریت مورد کاربرد است. همچنین جای زخم و آسیبها را بهبود می دهد و در موارد گزیدگی حشرات نیز مناسب خواهد بود. هنگام استفاده از این روغن طبیعی آن را روی قسمت حساس یا آسیب دیده ماساژ دهید. البته برای خانمهای باردار و شیرده منع مصرف دارد.

- روغن بابونه: این روغن اساساً برای درمان بیماری نقرس توصیه می شود، اما به طور کلی برای التهابهای پوستی نیز کاربرد دارد. هنگام استفاده، آن را با کمی روغن بادام شیرین مخلوط کنید و روی پوست ماساژ دهید.

- روغن  اکالیپتوس: روغن اکالیپتوس ضد رماتیسم و ضد دیابت است و می تواند در بهبود برخی انواع آرتریت عصبی اغلب مرتبط با دیابت مؤثر باشد. این روغن همچنین در مورد ضعف یا کم خونی نیز تأثیر دارد.

 روغن اکالیپتوس را می توان روی مفاصل دردناک ماساژ داد یا بخار آن را استنشاق کرد. مخلوط یک تا دو قطره آن در یک لیوان بزرگ آب برای رفع ضعف مؤثر است. 

- روغن اسطوخودوس: این روغن نیز مانند روغن سیر در بهبود جای نیش حشرات و همچنین دردهای رماتیسمی و آرتریت مفید است. بهتر است روغن اسطوخودوس را با کمی روغن بادام شیرین رقیق کرده و سپس استفاده کرد.

- روغن خردل: ماساژ با روغن ولرم خردل التهابها را تسکین می دهد، جریان خون را تحریک می کند، سبب شل شدن عضلات و رفع گرفتگی می شود و در نتیجه مفاصل حالت بهتری خواهند داشت. دو قاشق روغن خردل را با یک حبه سیر گرم کنید و در همان حالت گرم روی پوست ماساژ دهید.

ماساژ ملایم این روغنها روی پوست سبب جذب طبیعی توسط پوست شده و به قسمتی از بدن که مورد نیاز است، می رسد. همچنین باید حتماً این روغنها با کمی روغن گیاهی مانند روغن بادام شیرین رقیق شود.