سبک زندگی موفق

سبک زندگی موفق در دوران سالمندی

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل شیوه های درست زندگی یک سالمند در دوران سالمندی را تشریح کرد.

سمانه پورهادی در جمع خبرنگاران با اشاره به اینکه شعار هفته سالمند امسال «گرامیداشت پیشکسوتان و مدافعان حقوق سالمندان» است، اظهار کرد: با توجه به کاهش نرخ زاد و ولد، بهبود استانداردها و افزایش امید به زندگی، جمعیت سالمندان جهان رو به افزایش است.

وی با اشاره به اینکه پروسه سالمندی با بیماری متفاوت است، تصریح کرد: عوامل درونی همچون عوامل ارثی، جنسیت و سبک زندگی مانند فعالیت فیزیکی، تغذیه و عادات روزمره و عوامل بیرونی همچون آلاینده‌ها، شرایط اقلیمی و استرس ها بر روند سالمندی تاثیرگذار هستند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل با اشاره به اینکه سازمان جهانی بهداشت سالمندان را به سه دسته سالمند جوان (60 تا 75 سال)، سالمند میانسال (76 تا 90 سال) و سالمند (90 سال به بالا) طبقه بندی کرده است، گفت: بر اساس این سازمان، به طور کلی هر فرد بالای 65 سال سالمند محسوب می شود، البته در برخی کشورهای در حال توسعه مانند ایران 60 سالگی را سن آغاز سالمندی اعلام کرده است.

700میلیون نفر در جهان 60 ساله‌اند

پورهادی افزود: امروزه بیش از 700 میلیون انسان با عمر بیش از 60 سال در جهان زندگی می کنند و بر اساس پیش بینی ها این گروه سنی در سال 2050 بیش از 2 میلیارد نفر و یا بیش از 20 درصد جمعیت جهان را به خود اختصاص خواهند داده است.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل اظهار کرد: روند رشد جمعیت سالمند در کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران در مقایسه با سایر کشورهای جهان سریع تر خواهد بود و بر اساس سرشماری سال نود وپنج، 9.2 درصد جمعیت ایران و 11.4 درصد جمعیت استان مازندران، سالمند هستندکه پیش‌بینی می‌شود درصد سالمندان ایران تا سال 2025 میلادی به 10 و تا 2050 به بیش از 30 درصد برسد.

سالمندی چالشی برای کشورهای دنیا

وی ادامه داد: با توجه به بحران نیروی کار فعال و افزایش جمعیت سالمندان، یکی از چالش های پیش روی بسیاری از کشورهای جهان، مساله سالمندی جمعیت است که به تبع افزایش جمعیت سالمندان، هزینه های مراقبت بهداشتی و حقوق بازنشستگی نیز افزایش پیدا می کند.

پورهادی با اشاره به اهمیت سبک زندگی سالم و مراقبت از خود، گفت: داشتن رژیم غذایی مناسب، فعالیت فیزیکی کافی، انجام غربالگری های دوره ای، عدم استفاده از دخانیات، مصرف صحیح داروها و داشتن روابط اجتماعی بسیار مهم هستند و در سالمندی به دلیل کاهش حس چشایی، بویایی و تعداد دندان‌ها و توانایی سالمندان برای خرید کردن مشکلاتی در تغذیه آنها ایجاد می شود که لازم است با متخصص تغذیه برای رژیم غذایی مناسب با شرایط و بیماری های احتمالی سالمند مشورت شود.

در دوران سالمندی چه بخوریم؟

استادیار دانشگاه علوم پزشکی بابل گفت: باید تلاش شود سالمند از تمام گروه های غذایی گوشت، حبوبات و مغزها، نان و غلات، شیر و لبنیات، میوه ها و سبزی ها استفاده کند، مصرف ویتامین ها و املاح به ویژه کلسیم با توجه به کاهش تراکم استخوان در سالمندی ضروری هستند.

وی افزود: همچنین نوشیدن حدود هشت لیوان آب روزانه توصیه می شود، استفاده از غذاهایی که به صورت پوره و نرم شده و سوپ هستند برای سالمندان دارای مشکلات جویدن غذا اهمیت دارد و برای افزودن رایحه و طعم غذا نیز بهتر است از گیاهان معطر و ادویه مناسب مطابق نظر پزشک معالج استفاده شود.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل گفت: افزایش تعداد وعده های غذایی و کم بودن هر وعده نیز می تواند کمک کننده باشد و تا حد امکان از مصرف غذاهای چرب و سرخ شده و پرنمک خودداری شود. کاهش توده عضلانی و قدرت عضلانی، کاهش دامنه حرکت مفاصل، کاهش فعالیت سیستم های حسی-عمقی می تواند باعث کاهش تعادل در سالمندان شود و احتمال زمین خوردن را در آنان افزایش دهد.

سالمندان پیاده‌روی کنند

پورهادی تصریح کرد: فعالیت فیزیکی افراد با افزایش سن کاهش می یابد که بر تعادل سالمندان تاثیر منفی دارد و پیاده روی یکی از مناسب ترین فعالیت های بدنی برای سالمندان است که انجام تمرینات گرم کننده، قبل و تمرینات سرد کننده، بعد از هر فعالیت بدنی لازم است.

وی با اشاره به اینکه سالمندان می توانند از 15-10 دقیقه فعالیت فیزیکی را آغاز کنند و کم کم به 45-30 دقیقه و سه بار در هفته برسانند، گفت: پوشیدن کفش ها و لباس های مناسب اهمیت دارد.

پورهادی افزود: بسیاری از سالمندانی که دارای درد زانو هستند، بهتر است در سراشیبی و سربلندی راه نروند و همچنین اگر در هنگام پیاده روی درد قفسه سینه، تنگی نفس و یا پا درد شدید عارض شد، استراحت فوری و مشورت با پزشک در اسرع وقت ضروری است.

مصرف خودسرانه دارو ممنوع

وی گفت: در مورد مصرف داروها تا حد امکان از مصرف خودسرانه داروها بپرهیزند و دارو را مطابق با دستور پزشک معالج مصرف کنند، ضمنا از آن جایی که ممکن است سالمندان به چندین بیماری همزمان مبتلا باشند. بهتر است هنگام مراجعه به هر پزشکی، لیستی از تمام داروهای مصرفی شان را با خود ببرند تا تداخل دارویی ایجاد نشود.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل اظهار کرد: با توجه به فرهنگ سنتی جامعه ما، مراقبت از سالمندان اکثرا در خانه ها و در بستر اجتماع رخ می دهد و سالمندان، گنجینه های با ارزش خرد هستند و باید احترام و شان سالمندی که سال ها به خانواده و جامعه خدمت ارائه داده، حفظ شود، بنابراین ارتباط با اعضای خانواده و دوستان، داشتن ارتباطات مکرر اجتماعی و حتی فعالیت های اجتماعی، شانس یک سالمندی موفق را افزایش می دهند. 

پورهادی تاکید کرد: وجود شهر دوستدار سالمند که مشخصه های فضایی و محیطی را برای حضور و فعالیت سالمندان فراهم می کند نیز بسیار کمک کننده است، به عنوان مثال می توان از طراحی نیمکت های مناسب برای تجمع سالمندان در فضاهای مناسب سازی شده شهری و مسیرها و پیاده روهای مناسب برای تردد سالمندان نام برد.