زیتون
زیتون میوهی قدرتمند و خوشمزهای است که میتواند برای بدن انسان مفید
باشد و مزایای بسیاری همچون جلوگیری از پوکی استخوان، جلوگیری از سرطانهای
متعدد، کاهش التهاب و ورم مفاصل، بهبود سیستم گوارش، تسکین واکنشهای
آلرژیک، بهبود جریان خون، محافظت در برابر بیماریهای قلبی، افزایش عملکرد
شناختی، مبارزه علیه عفونتها و کاهش فشار خون دارد.
زیتون بیشتر در منطقهی مدیترانه شرقی شناخته شده است. اگرچه زیتون در
سراسر جهان یافت میشود اما برای اولین بار از این ناحیه شهرت خود را پیدا
کرد. همچنین این میوهی لذیذ و خوشمزه در مناطق شمالی ایران و عراق نیز
یافت میشود. زیتون معمولا به خاطر ارزش آشپزی و مزایای پزشکیاش مورد
استفاده قرار میگرفت. واژهی زیتون نیز از همان زبان مشتق شده و در ادبیات
و تاریخ امپراطوری مدیترانهایها ظاهر شده است. روغن زیتون نیز توانسته
است توجه بیشتر افراد را به خود جلب کند زیرا برای آشپزی بسیار مفید است و
دارای مواد مغذی بسیاری است اما اهمیت آن نباید باعث شود که از مزایای
بیشمار زیتون غافل شویم.
گونههای بسیار مختلفی از زیتون وجود دارد و برخی از آنها ممکن است کم
و بیش ترکیبات و اجزای مهم را به همراه داشته باشند. اما همهی این
گونهها دارای عناصر خاصی هستند که آنها را برای سلامتی انسان مفید
میسازد. شما میتوانید زیتون را به سالاد، ساندویچ و یا غذاهای مصرفی خود
اضافه کنید. روغن آن برای پخت غذاهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. هر
بخشی از زیتون برای سلامتی مفید و موثر خواهد بود و مردم سراسر جهان هزاران
سال است که ارزش خاصی برای آن قائلاند.
ارزش تغذیهای زیتون:
منافع سلامتی و پزشکی زیتون عمدتاً به خاطر وجود مواد مغذی، مواد
معدنی، ویتامینها و ترکیبات آلی همچون آهن، فیبر، مس، ویتامین E ، ترکیبات
فنولی، اولئیک اسید و آنتی اکسیدانهای مختلف است. اجازه دهید نگاهی گذرا
به مزایای زیتون بیندازیم. درصدهای مورد نیاز بدن در هر ۱۰۰ گرم زیتون.
ویتامین ها:
◾ویتامین ای ۱۹ درصد
◾ویتامین آ ۸ درصد
◾ویتامین کا ۲ درصد
◾ویتامین بی۶ ۲درصد
ارزش غذایی:
◾چربی ۲۴ درصد
◾فیبر ۱۳ درصد
◾کالری ۱۲۵
◾پروتئین ۲ درصد
مواد معدنی:
◾سدیم ۶۵ درصد
◾کلسیم ۵ درصد
◾مس ۶ درصد
◾آهن ۳ درصد
مزایای زیتون برای سلامتی:
تقویت کنندهی سلامت قلب:
بیماریهای قلبی یکی از شرایط مرگبار گسترده در سراسر جهان است.
بنابراین افراد به دنبال روشهایی هستند که بتوانند سلامت قلب خود را بهبود
ببخشند و در برابر تمامی فاکتورهایی که باعث ایجاد تصلب شرایین، حمله
قلبی، بیماریهای قلبی عروقی و سکته میشود، مبارزه نمایند. زیتون حاوی
اسیدهای چرب تک غیر اشباعی است که اولئیک اسید نام دارد و میتواند از بروز
بیماریهای قلبی جلوگیری کند. روغن زیتون نیز دارای اولئیک اسید است و
مسئول کاهش فشار خون است. کاهش فشار خون شانس ابتلا به بیماریهای قلبی را
کاهش میدهد.
علاوه براین، زیتون غنی از ترکیبات فنولی است که میتواند از بروز
سرطانهای مختلف جلوگیری کند. ترکیبات فنولی مانند هیدروکسی تیروزول همانند
یک ضد انعقاد عمل میکند که همین امر نیز شانس ایجاد لختههای خون را کاهش
میدهد. گذشته از آن، ترکیبات فنولی یکسان میتواند تنش رگهای خونی را
برطرف کند و عروقی خونی را متسع نماید. همین امر موجب میشود جریان خون در
بدن به خوبی انجام شود و اکسیژن رسانی به سایر ارگانهای بدن نیز تسهیل
گردد.
پوکی استخوان:
افرادی که از رژیم غذایی مدیترانهای استفاده میکنند، کمتر به پوکی
استخوان مبتلا میشوند.توضیح قطعی این پدیده اخیرا کشف شده است. در تحقیقات
انجام شده ثابت شد که ترکیب هیدروکسی تیروزول و اولئوروپین باعث افزایش
رسوب کلسیم و رشد استخوان میشوند و همین امر از بروز پوکی استخوان جلوگیری
میکند. اگر در خطر ابتلا به پوکی استخوان هستید مقدار مناسبی از زیتون و
یا روغن آن را به رژیم غذایی خود بیفزایید .
جلوگیری از سرطان:
رمز و راز درمان سرطان به یک مشکل عمده در جوامع امروزی تبدیل شده است
اما روشهای جایگزین بسیاری برای درمان، کاهش پیشرفت و حتی جلوگیری از بروز
آن وجود دارد. زیتون معمولا با استفاده از روشهای مختلف از بروز سرطان
جلوگیری میکند. اولا، زیتون حاوی آنتوسیانین است که به عنوان یک مادهی ضد
التهابی و آنتی اکسیدانی، میتواند از بروز سرطان جلوگیری کند. آنتی
اکسیدانها میتوانند در برابر رادیکالهای آزاد مبارزه کنند. این
رادیکالهای آزاد سلولهای سالم بدن را به سلولهای سرطانی تبدیل میکنند
بنابراین اضافه کردن آنتی اکسیدانها به رژیم غذایی میتواند بهترین انتخاب
باشد.
دوما، زیتون حاوی اولئیک اسید است که از گیرنده فاکتور رشد خاصی
جلوگیری میکند . همین امر نیز موجب میشود رشد و توسعهی سرطان سینه کاهش
پیدا کند. در نهایت هیدروکسی تیروزول از جهش DNA و رشد سلولهای غیر طبیعی
جلوگیری میکند.
کاهش التهاب:
ترکیبات مختلف در زیتون نه تنها به عنوان ترکیبات آنتی اکسیدانی عمل
میکنند بلکه دارای خاصیت ضد التهابی نیز هستند. این عوامل باعث کاهش
التهاب در بدن میشوند. مصرف زیتون باعث کاهش درد و التهاب در مفاصل،
ماهیچهها، قسمتهای آسیب دیده،تاندونها و اندامهای مختلف بدن میشود. به
خصوص در شرایط آرتریت، نقرس و دیگر شرایط روماتیسمی ، زیتون میتواند درد
را کاهش دهد.
سیستم گوارش:
زیتون منبع سالمی از فیبر است و تقریبا ۱۳ درصد از نیازهای روزانهی یک
فرد را به فیبر تامین میکند. وجود فیبر بالا باعث بهبود عملکرد سیستم
گوارش میشود. همین امر موجب میشود اجابت مزاج نیز بهبود یابد. فیبر
همچنین به ایجاد حس سیری در فرد کمک میکند. فیبر نه تنها برای بهبود
عملکرد سیستم گوارشی و سلامت رودهها مفید است بلکه در کاهش وزن نیز
میتواند موثر باشد. فیبر همچنین سلامت قلب را با کاهش کلسترول بد خون،
افزایش میدهد.
واکنشهای آلرژیک:
از آنجایی که زیتون خاصیت ضد التهاب دارد میتواند در کاهش واکنشهای
آلرژیک نیز مفید باشد. ترکیبات خاصی در زیتون به عنوان یک آنتی هیستامین
عمل کرده و میتواند واکنش های آلرژیک را کاهش دهد. با اضافه کردن زیتون به
رژیم غذایی، میتوانید از بروز آلرژیهای مختلف جلوگیری کنید.
گردش خون:
زیتون منبعی غنی از آهن و مس بوده و این دو ترکیب مهمی برای تشکیل
گلبولهای قرمز خون هستند. بدون وجود این دو مادهی معدنی، گلبولهای قرمز
خون کمتر شده و همین امر نیز موجب کم خونی در فرد میشود. کم خونی
نشانههای مختلفی همچون خستگی، درد شکم، سر درد، نقص شناختی و کاهش سلامت
عمومی ارگانها را دارد. تا جایی که میتوانید زیتون بخورید تا گردش جریان
خونتان افزایش پیدا کند.
خاصیت آنتی باکتریایی:
اولئوروپین یک ترکیب شیمیایی ارزشمندی است که در زیتون یافت میشود و
دارای خاصیت آنتی باکتریایی است. مصرف مقادیر فراوان از زیتون میتواند بدن
شما را در برابر عفونتها و باکتریهای مختلف بیمه کند.
هشدار:
زیتون به طور کلی برای سلامتی بدن بسیار مفید است با اینحال برخی از
آلرژیهای فصلی وجود دارد که میتواند با گردهی درخت زیتون مرتبط باشد.
همین امر موجب ایجاد آلرژی در افراد مختلف میشود. همچنین در زیتون و روغن
آن اسیدهای قوی و ترکیبات آلی موجود است که مصرف آن برای زنان باردار و
شیرده توصیه نمیشود. در صورت مصرف سعی کنید از زیادهروی و افراط خودداری
کنید و قبل از مصرف حتما با پزشک خود مشورت نمایید. در نهایت زیتون حاوی
مقادیر زیادی از سدیم است که برای افرای که فشار خون بالا دارند و یا از
وجود بیماریهای قلبی عروقی رنج میبرند ممکن است مضر باشد. به جز موارد
گفته شده، زیتون برای سایر افراد بسیار مفید است.
سالمند به چه شخصی گفته میشود؟ دوران سالمندی به سنین بالای 60 سال اطلاق میگردد، گرچه تغییرات سالمندی ممکن است از سالها قبل آغاز شود. اما آنچه مهم نگرش ما به سالمندی است. سالمندی، یک بیماری نیست بلکه یک پدیده طبیعی میباشد که از لقاح شروع میشود و با مرگ پایان مییابد. از سالمندی نمیتوان پیشگیری کرد اما حفظ سلامت در سنین سالمندی به عادات و شیوه زندگی افراد در طول زندگی بستگی کامل دارد. تغییرات سالمندی تحت تأثیر حوادث زندگی، بیماریهای ژنتیک و عوامل اجتماعی، اقتصادی و روش زندگی قرار دارد، بنابراین سن فیزیولوژیک، منعکسکننده وضعیت سلامت است. فاکتورهای شیوه زندگی که به نظر میرسد سن فیزیولوژیک را تحت تأثیر قرار میدهند عبارت است از: کفایت و نظم خواب، مصرف متعادل غذا و تغذیه صحیح، سیگار، ورزش و فعالیت بدنی و وزن بدن. بنابراین بهبود شیوه زندگی میتواند تضمین کننده سلامت افراد در سالمندی باشد.
در سالمندی چه تغییراتی در ترکیب و فیزیولوژی بدن حاصل میشود؟
طی
دوره سالمندی، فرایندهای کاتابولیکی (فرایندهایی که باعث دگرگونی و تجزیه
بافتها میشود) بیشتر از میزان آنابولیک (فرایندهای که باعث سنتز و ساخت
بافتها میشود) است. در نتیجه کارایی سلولی کاهش مییابد و منجر به آسیب
عملکرد اعضای مختلف میشود.
از نظر ترکیب بدنی، 2 تا 3 درصد توده
بدون چربی بدن در هر دهه از زندگی از دست میرود. کاهش توده ماهیچهای
اسکلتی، قدرت ماهیچهها را کم میکند. تغییرات در راه رفتن و تعادل، عملکرد
فیزیکی بدن را تحت تأثیر قرار میدهد و عوامل خطر بیماریهایی مزمن افزایش
مییابد. افزایش توده چربی بدن به موازات کاهش توده عضلانی، میزان
متابولیسم را کاهش میدهد. میزان متابولیسم پایه (سوخت و ساز پایه) تقریباً
15 تا 20 درصد در طول زندگی کاهش مییابد و این تغییرات منجر به کاهش نیاز
به انرژی در سالمندان میشود و در نتیجه کاهش فعالیت آنها، زمینه برای
چاقی مساعد میگردد.
انرژی مورد نیاز به دلیل فعالیت کم، کاهش توده
عضلانی و افزایش بافت چربی تغییر میکند. اهمیت ورزش و فعالیت بدنی در طول
زندگی توسط انجمن قلب آمریکا، کالج طب ورزشی آمریکا و سایر سازمانهای
بهداشتی به اثبات رسیده است. فعالیت بدنی منظم علاوه بر تأمین سلامت بدن،
میزان شیوع بیماریها و همچنین میزان مرگومیر را در سالمندان کاهش میدهد.
در حال حاضر بسیاری از سالمندان کشورمان به صورت منظم ورزش، نمیکنند. در
این افراد فعالیت بدنی با افزایش سن کاهش مییابد.
با شروع دوره
سالمندی احساس طعم، بویایی، بینایی و لامسه کاهش مییابد. معمولاً کاهش حس
چشایی و بویایی در سالمندان شایعتر است. این کاهش میتواند ناشی از عوامل
مختلف مثل کاهش تعداد پرزهای چشایی و عصب بویایی، بیماریهای شخصی مثل
آلزایمر، داروها، مداخلات جراحی و عوامل محیطی باشد. افت این حواس فقط باعث
کاهش اشتها یا لذت نبردن از غذا نمیشود بلکه عوامل خطری برای مسمومیت
غذایی یا قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خطرناک است. تحریک احساس بویایی و
چشایی منجر به تغییرات متابولیکی مثل ترشح بزاق، اسید معده، ترشح پانکراس و
افزایش سطح انسولین پلاسما میشود. بنابراین کاهش این حواس به فرایند
متابولیکی آسیب میرساند. کاهش شنوایی و بینایی و توانایی هم در سالمندان
شایع است و میتواند باعث کاهش اشتها و توانایی تشخیص غذا و دریافت غذا
شود.
در مجموع سالمندی با تغییر در سلامت دندانها، عملکرد دستگاه
گوارش، سیستم قلبی و عروقی، کلیهها، اعصاب، سیستم ایمنی و ... همراه است.
چرا تغذیه در دوران سالمندی اهمیت دارد؟
توجه
به تغذیه در این دوران به دلیل تغییر نیازهای تغذیه اهمیت دارد. رعایت
اصول تغذیه صحیح در سنین میانسالی و سالمندی سبب میشود فرد سالهای عمر
خود را با سلامت و نشاط و راحتی بیشتری طی نماید و کمتر در معرض بیماریهای
شایع همچون فشار خون بالا، چربی خون بالا، دیابت و پوکی استخوان قرار
بگیرد. عادات غذایی مطلوب و تغذیه صحیح در پیشگیری از این بیماریها مؤثر
است، در نتیجه سالمندانی که اصول تغذیه صحیح را رعایت میکنند کمتر در معرض
خطر ابتلا به انواع بیماریها قرار میگیرند و این خود منجر به بهبود
کیفیت زندگی آنان خواهد شد.
در تغذیه اصولگرا باشیدیکی از مهمترین
شاخصهایی که به عنوان معیار تندرستی و بهداشت در جامعه مطرح است، متوسط
طول عمر یا امید به زندگی میباشد، به این معنی که هر چه جامعه از نظر
بهداشتی و سلامت در وضعیت مطلوبتری باشد امید به زندگی نیز بیشتر است. در
این راستا تغذیه هم به عنوان یکی از شاخصهای اصلی و مهم مطرح میشود.
تحقیقات نشان دادهاند افرادی که عمر بیشتری دارند، یکسری اصول تغذیهای را رعایت میکنند به عنوان مثال:
» اصول تغذیه صحیح شامل تعادل، کفایت، تنوع، کنترل انرژی و کالری دریافتی را رعایت مینمایند.
» روزانه مقادیر مناسبی آب و مایعات مینوشند.
» نوسانات وزنشان کمتر است و همواره وزن مطلوبی دارند.
» در هر وعده شام غذای متعادلی مصرف میکنند (نه کمتر، نه بیشتر(
» هر روز به طور مرتب صبحانه میخورند.
» میوه و سبزی به مقدار مناسب و به صورت متنوع در برنامه غذایی روزانه آنها وجود دارد.
» چربی و مواد غذایی چرب کمتر مصرف میکنند (مثل گوشت قرمز، کلهپاچه، جگر، خامه، کره، بستنی، سوسیس، کالباس و
» گوشت سفید را حداقل 1 بار در هفته مصرف مینمایند.
» از مصرف نمک و مواد غذایی شور خودداری میکنند.
» روزانه
مقادیر مناسبی فیبر و مواد گیاهی (سبوس، غلات و دانهها، سبزیجات،
میوهها) در برنامه غذایی خود میگنجانند، که میتواند باعث کاهش خطر دیابت
و بیماریهای قلبی- عروقی و سرطانها شود.
دشمنان تغذیهای سالمندان:
بیماری: هر
نوع بیماری حاد و مزمن که شرایط تغذیهای سالمندان را تغییر دهد (روش
خوردن)، آنها را در معرض خطر سلامت تغذیهای قرار میدهد. بیماریهای مزمن
و از دست دادن حافظه بر وضعیت تغذیهای اثر میگذارد مثلاً افسردگی (در هر
8 سالمند یک مبتلا به افسردگی دیده میشود) تغییر وسیعی در اشتها، هضم و
تعادل انرژی و وزن ایجاد میکند.
ضعف در خوردن: خوردن
کم یا زیاد در سلامت تأثیر میگذارد، خوردن غذاهای مشابه در هر روز و عدم
مصرف میوه و سبزی و لبنیات منجر به شرایط تغذیهای ناسالم میشود. بسیاری
از سالمندان و بزرگسالان به مقدار کم میوه و سبزی استفاده میکنند.
از دست دادن دندان و مشکلات دندان و دهان: از دست دادن دندان، دندان مصنوعی یا زخمهای دهان در سالمندان، خوردن را با مشکل روبهرو میکند.
مشکلات اقتصادی: بسیاری
از سالمندان درآمد بسیار کمی دارند یا اصلاً درآمد ندارند، درآمد کم باعث
میشود که در خرید و تهیه مواد غذایی لازم و مطلوب دچار مشکل شوند.
کاهش ارتباط اجتماعی: یکسوم
سالمندان تنها زندگی میکنند، همین تنهایی بر روی اشتها و نحوه دریافت و
حتی تهیه غذا اثر میگذارد. در کنار دیگران بودن باعث دلگرمی و تغذیه خوب
میشود.
داروهای متعدد: بسیاری
از سالمندان به دلیل مشکلات جسمی و بیماریهای مختلف باید دارو دریافت
کنند. تقریباً بیش از نیمی از سالمندان در روز از داروهای متعدد استفاده
میکنند. بسیاری از داروها عوارض زیادی از جمله کاهش یا افزایش اشتها،
تغبیر حس چشایی، یبوست، ضعف، اسهال و تهوع دارند. مصرف دوز بالای
ویتامینها و املاحها هم مشابه داروها میتواند مشکلاتی ایجاد کنند.
سالمندان حتماً باید در مورد داروهایی که دریافت میکنند با پزشکشان مشورت
کنند (بدون مشورت پزشک هیچ دارویی مصرف نکنند)
کاهش وزن یا اضافه وزن غیر ارادی: در صورت اضافه وزن یا کاهش وزن غیر ارادی حتماً با پزشک و مشاور تغذیه مشورت کنند.
سالمندان بالای 80 سال:» با افزایش سن ، خطر سستی، ضعف و فرسودگی و مشکلات جسمی افزایش مییابد.
» سالمندان باید به طور مرتب سلامت و وضعیت تغذیه خود را کنترل نمایند.
» در دوره
سالمندی باید توجه کرد که از یک طرف توده عضلانی کاهش مییابد و از طرف
دیگر فعالیت بدنی کمتر میشود، در نتیجه نیاز به کالری کاهش مییابد.
» جذب ویتامین A توسط سلولهای بدن کاهش مییابد.
» سیستم ایمنی بدن ضعیف میشود و استعداد ابتلا به انواع عفونتها افزایش مییابد.
» ساخت ویتامین D توسط پوست کاهش مییابد.
» کارایی بدن برای مصرف بهینه و مناسب ویتامین B6 کاهش مییابد.
» در یکسوم افراد بالای 70 سال به علت کاهش ترشح اسید معده، جذب ویتامین B12، اسید فولیک، املاح کلسیم، آهن و روی کاهش مییابد.
برخی از عوامل خطر که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در بروز مشکلات تغذیهای افراد مسن مؤثرند:
» افسردگی، ضعف حافظه و سایر مشکلات روانی
» اختلالات عصبی
» فقر و کمی درآمد
» مصرف داروهای متعدد
» زندگی در خانه سالمندان
» فوت همسر
» تنهایی و انزوای اجتماعی
» اشکال در بلع
» مشکل در تهیه و طبخ غذا
» مشکلات مربوط به دهان، دندان و لثهها
» ابتلا به بیماریهای همچون دیابت، نارسایی قلبی، نارسایی تنفسی، سرطان، یبوست مزمن و ...
» مصرف کمتر از سه وعده غذا در روز
» بیاشتهایی
» ناتوانی در خوردن غذا بدون کمک دیگران
» تغییر ذائقه و حس بویایی
» ابتلا به بیماریهایی که سبب کاهش اشتها و کاهش جذب یا افزایش نیاز بدن میشود.
» نداشتن آگاهی در مورد تغذیه صحیح
» کاهش قدرت و عملکرد بدن و ضعف جسمانی
اصول برنامهریزی غذاییاصول
برنامهریزی تغذیهای برای دوران سالمندی مشابه برنامه تغذیهای سایر
بزرگسالان است، اما برخی تفاوتهای اصولی وجود دارد که به علت شرایط خاص
این دوران باید مورد توجه قرار گیرد. برنامه غذایی دوران سالمندی شامل طیف
متنوعی از مواد غذایی است به گونهای که بتواند حدود 30 درصد کالری را از
چربیها، 15 درصد از پروتئینها و 55 درصد را از کربوهیدراتها (عمدتاً
کربوهیدراتهای مرکب مثل غلات با سبوس، سبزیها، حبوبات) تأمین کند. به
علاوه توصیه میشود چربیهای غیر اشباع ترجیحاً از منابع گیاهی تأمین شود و
مصرف کلسترول کمتر از 300 میلیگرم در روز باشد.
مهمترین راهنمایی در
مورد تغذیه، تهیه غذاهای ساده و کمحجم است که تمامی نیازهای فرد به مواد
مغذی را تأمین کند و در عین حال متناسب با فرهنگ فرد باشد. بدین منظور مصرف
متعادل و روزانه مواد غذایی شامل همه گروههای غذایی توصیه میشود.آشنایی
با گروههای غذایی موجب میشود زمانی که مصرف یکی از منابع عمده مغذی مانند
شیر به عنوان منبع غنی کلسیم محدود شود، مواد غذایی دیگر که تأمینکننده
آن ماده مغذی است جایگزین گردد یا برای مثال در صورتی که یکی از انواع مواد
غذایی توصیهشده از هر گروه غذایی در برنامه غذایی روزانه انرژی لازم را
به طور کامل تأمین نکند، میتوان با افزودن غذاهایی از گروههای دیگری
انرژی لازم را تأمین کرد.مصرف مواد غذایی کمچرب، کمکلسترول (مانند شیر و
لبنیات کمچرب)، کاهش مصرف روغن، کره و خامه، کاهش مصرف غذاهای کمنمک،
افزایش مصرف غذاهای پرفیبر و رعایت تنوع غذایی در برنامهغذایی سالمندان
تأکید میشود.
توصیههای مهم تغذیهای برای سالمندان:
» در
افراد مسن مصرف روزانه 8 لیوان مایعات ترجیحاً آب برای پیشگیری از بروز
یبوست و کمآبی بدن توصیه میشود، زیرا افراد مسن علیرغم نیاز واقعی به
مایعات کمتر احساس تشنگی میکنند و به همین دلیل بیشتر مستعد کمآبی بدن و
ابتلا به یبوست هستند.نیاز غذایی افراد مسن به انرژی کمتر از سایر گروههای
سنی است زیرا افراد مسن فعالیت بدنی کمتری دارند و در نتیجه نیاز کمتری به
غذا برای ثابت نگهداشتن وزنشان دارند.
» برای
محدود کردن دریافت انرژی، توصیه میشود مصرف غذاهای کمحجم و غنی از مواد
مغذی را بیشتر کنند و مصرف مواد شیرین و چربیها را نیز کاهش دهند.
» از
آنجابی که در سالمندان نیاز به انرژی کاهش مییابد، پروتئین مورد نیاز
بدن باید از منابع کمکالری و با کیفیت بالا (از لحاظ پروتئین) مانند
گوشتهای کمچربی، مرغ، ماهی، تخممرغ، فرآوردههای لبنی بدون چربی یا
کمچربی تأمین شود.
» مصرف
چربیها باید در رژیم غذایی سالمندان محدود شود. با افزایش سن مقدار توده
چربی بدن سالمندان افزایش مییابد و در نتیجه احتمال چاقی و خطر ابتلا به
بیماریهایی نظیر فشار خون بالا، دیابت و بیماریهای قلبی- عروقی افزایش
مییابد. بنابراین کاهش مصرف چربی میتواند به پیشگیری از چاقی، عقب
انداختن بروز سرطان، سختی دیواره عروق و سایر بیماریهای مزمن کمک کند.
برای کاهش مصرف چربی علاوه بر توصیههای تغذیهای در بخش گروههای غذایی به موارد زیر توجه شود:
» مصرف ماهی
به علت داشتن چربی مفید امگا 3، سبب کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی
میشود. توصیه میشود حداقل دوبار در هفته ماهی مصرف شود و برای بهبود طعم
ماهی میتوان سبزیهای معطر و آبلیمو به آن اضافه کرد.
» مصرف زرده
تخممرغ محدود شود، زیرا حاوی مقادیر زیادی کلسترول است. یک عدد زرده
تخممرغ حاوی حدود 210 میلیگرم کلسترول است. بهتر است بیشتر از 4 الی 5
تخممرغ در هفته چه به تنهایی و چه داخل کوکو و سایر غذاها مصرف نشود و
چنانچه سطح چربی خون بالا است یا فرد مبتلا به فشار خون بالا یا چاقی
میباشد حداکثر 3 عدد تخممرغ در هفته مصرف نماید.
» سبزیها
و میوهها حاوی مقدار زیادی فیبر و ویتامینهای آنتیاکسیدان و مقدار کمی
چربی و فاقد کلسترول هستند و از بروز بیماریهای قلبی پیشگیری میکنند.
» در سالاد
به جای سسهای چرب، از کمی روغن زیتون با آبلیمو یا سرکه و سبزیهای معطر
استفاده شود. همچنین میتوان ماست را جایگزین سس مایونز در سالاد کرد.
» مصرف غذاهای
سرخکرده کاهش یابد و ترجیحاً غذا به صورت آبپز، بخارپز، کبابشده یا
تنوری تهیه شود. در صورت لزوم، از روغن مایع مخصوص سرخ کردنی به جای
روغنهای جامد و مایع معمولی استفاده شود.
» به جای روغنهای جامد، کره، مارگارین و چربیهای حیوانی از روغنهای مایع مثل روغن زیتون، روغن آفتابگردان و روغن ذرت استفاده شود.
بازنشستگان نمونه تقدیر می شوند/ ۳۱ مرداد آخرین مهلت ثبت نام و ارسال آثار |
مدیرکل
فرهنگی و امور اجتماعی صندوق بازنشستگی کشوری گفت: از بازنشستگان نمونه
کشوری ۱۵ شهریورماه سال جاری همزمان با ۲۵ ذی الحجه و برگزاری سیزدهمین
دوره بزرگداشت «روز خانواده و تکریم بازنشستگان» تقدیر می شود. به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین الملل صندوق بازنشستگی کشوری، زهرا زاده غلام افزود: بازنشستگان کشوری علاقه مند می توانند با مراجعه به سایت صندوق بازنشستگی کشوری به نشانی cspf.ir و در لینک «بانک اطلاعات نخبگان» ثبت نام کرده و مستندات لازم را در مهلت مقرر ارائه کنند. زاده غلام تصریح کرد: مهلت ثبت نام و ارسال مستندات و مدارک لازم از سوی بازنشستگان کشوری علاقه مند تا ۳۱ مردادماه سال جاری است و این تاریخ به هیچ عنوان قابل تمدید نخواهد بود. دبیر سیزدهمین مراسم بزرگداشت روز خانواده و تکریم از بازنشستگان، اظهار داشت: انتخاب بازنشستگان نخبه در هر استان کشور در شش محور «علوم، آموزش و پژوهش»، «فرهنگ و هنر»، «کارآفرینی و ایجاد اشتغال»، «فعالیتهای اجتماعی و عام المنفعه»، «فعالیتهای ورزشی و تندرستی» و «ایثار و فداکاری» خواهد بود و در هر محور یک نفر با رأی کمیته داوران انتخاب و مورد تقدیر قرار می گیرد. زاده غلام با بیان اینکه مهمترین هدف فراخوان انتخاب بازنشستگان نمونه، شناسایی بازنشستگان نخبه، افزایش انگیزه و ترغیب بازنشستگان به ایجاد خلاقیت ،کارآفرینی و حضور موثر و پویا در جامعه است، اظهار داشت: بازنشستگان باید آثار یا فعالیت های مورد نظر در هر محور انتخابی را که پس از دوران بازنشستگی انجام داده یا خلق کرده اند، در بانک اطلاعات نخبگان ثبت کنند. وی افزود: کمیته داوران براساس مدارک و مستندات ارسال شده و پس از بررسی موارد مطرح شده، در هر استان شش نفر و در ابعاد ملی نیز شش نفر را به عنوان بازنشستگان نمونه معرفی خواهد کرد که در مراسم بزرگداشت روز خانواده و تکریم بازنشستگان، مورد تقدیر قرار می گیرند. زاده غلام یادآور شد: در تلاش هستیم تا در تهران این مراسم با حضور یکی از مقامات ارشد کشوری به ویژه شخص رئیس جمهوری و وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی برگزار شود. در استان ها نیز با حضور مقامات ارشد آن استان برگزار می شود. وی تصریح کرد: بازنشستگان نخبه و برگزیده ای که در سنوات گذشته به عنوان بازنشسته نخبه مورد تقدیر قرار گرفتند نیز به شرط انجام فعالیت یا خلق آثار جدید در این مدت می توانند برای ثبت نام و شرکت در این جشنواره اقدام کنند. مدیرکل فرهنگی و امور اجتماعی صندوق بازنشستگی کشوری با اشاره به اعضای کمیته استانی برگزاری مراسم ۲۵ ذی الحجه، گفت: در این کمیته، یکی از معاونین استاندار (رئیس)، مدیر صندوق بازنشستگی کشوری استان، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مدیرکل آموزش و پرورش، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی، مدیرکل ورزش و جوانان، رئیس شورای موقت کانون های بازنشستگی استان و تعدادی از بازنشستگان نخبه استانی عضو هستند. سیزدهمین دوره بزرگداشت «روز خانواده و تکریم بازنشستگان» با هدف ارج نهادن به سال ها تلاش صادقانه و تجارب ارزشمند بازنشستگان کشوری و پاسداشت حرمت بزرگان و سالمندان در خانواده و اجتماع، از سوی صندوق بازنشستگی کشوری ۱۵ شهریورماه ۹۷ به صورت همزمان در تهران و مراکز استان های کشور برگزار خواهد شد. |
امروزه مصرف قرصهای مسکن شیمیایی بهدلیل سرعت عملی که در کاهش درد دارند، توجه بسیاری از افراد را به خود جلب کرده است.
با وجود آسیبها و عوارضی که مصرف این مسکنها در پی دارد، روز به روز تعداد مصرف کنندگان این قرصها افزایش مییابد.
استفاده از داروهای شیمیایی یکی از طبیعیترین عادات روزمره انسانها به حساب میآید؛ بدون فکر، این داروها را مصرف میکنیم و حتی قابل تصور نیست استفاده از آنها چه مضراتی برای بدن به همراه دارد.
امروزه علم ثابت کرده است که برای کاهش درد جایگزینهای مناسب و طبیعی وجود دارند اما فراموش نکنید، در مواقعی که گرفتار دردهای شدید و ممتد میشوید، این مواد کارساز نیستند و حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
در این اینفوگرافی با این چند گیاه طبیعی آشنا می شوید.