بد خواب ها بخوانند

بد خواب ها بخوانند/ چند راهکار برای خوابی آرام و شیرین

داشتن خواب با کیفیت و آرام در شب تا حدود زیادی با این در ارتباط است که چه ساعتی از شب خاموشی می زنیم و ساعت را روی چه ساعتی برای بیدار شدن تنظیم می کنیم.

آنا کریگر، متخصص و روان درمانگر مرکز درمانی مشکلات خواب نیویورک می گوید: به نظر بدیهی می آید که چرا خوردن دیر وقت غذاهای چرب و فست فودها مثل یک چیزبرگر با سیب زمینی سرخ شده یا نوشیدن یک فنجان قهوه اسپرسو بعد از شام ممکن است خواب شب‌تان را مختل کند. ارتباط بین خوردن یک سالاد عصرانه و خوب خوابیدن در شب بسیار واضح و قابل درک است.

وی می افزاید: رعایت رژیم غذایی سالم و غنی از مواد مغذی تاثیر مستقیمی بر سلامت مغز و عملکرد آن دارد که در پی آن خواب راحتی را برایمان به ارمغان خواهد آورد. مواد مغذی، ویتامینها و مواد معدنی ای که ما از غذاها دریافت می کنیم، به ایجاد آمینواسید که برای خوابیدن لازم است کمک می کند. بنابراین برای داشتن خوابی بهتر و راحت تر مراقب رژیم خود باشید و موارد زیر را رعایت کنیم:

چه بخوریم؟

تحقیقات نشان می دهد که خوردن فیبر بیشترو چربی اشباع شده و شکر و شیرینی جات کمتر در طول روز باعث داشتن خوابی عمیق ترو نیروبخش تر بدون از خواب پریدن های شبانه می شود.

چه وقت بخوریم؟

به گفته پروفسور کریستین اکلماهان، معاون هیات علمی مرکز بیماریهای متابولیکی دانشگاه علوم پزشکی تگزاس، خواب و سوخت و ساز بدن ما ارتباط عمیقی وجود دارد. انتخاب رژیم و برنامه غذایی به تنظیم ریتم شبانه روزی بدن ( ساعت بیولوژیکی بدن در مورد آهنگ کار غده ها و سوخت و ساز و ساعات خواب و بیداری و اثرات سفر با هواپیما و غیره به کار می رود) کمک می کند. ریتم شبانه روزی بدن ما کمک می کند که ساعت بیولوژیکی بدن‌مان سر وقت شروع به کار کند و در نتیجه همه عملکردهای بدن از جمله خوابیدن در شب، بیدار شدن در روز، احساس گرسنگی هنگام نیاز به انرژی و سوخت و ساز وغذاهایی که می خوریم، با برنامه پیش برود.

این بدان معنی است که رفتارهایی مانند تغییر الگوی خوردن یا عوض کردن آنچه که ما به صورت مفرط می خوریم (مانند تغییر برنامه غذایی پرچرب) می تواند زمان شروع به کار ساعت بدن‌مان را سازماندهی کند و آن را در یک بازه زمانی متفاوت از آنچه مغزمان دستور می دهد تنظیم کند و به عنوان مثال ساعت خوابیدن ما را کنترل کند. این دلیل آن است که چرا آنچه که می خوریم و زمانی که می خوریم روی الگوی خوابمان تاثیردارد و از طرف دیگر سلامت الگوی خوابمان نیز بر سلامت متابولیکی بدن مان تاثیر دارد و این دو با هم رابطه مستقیم دارند.

تحقیقات حاکی از آن است که الگوی خواب بد به طور مستقیم با پرخوری، رژیم غذایی بد و بی کیفیت، چاقی بیش از حد و بیماریهای متابولیکی در ارتباط است. وقتی که عوامل روان شناختی (مانند خستگی و انتخاب غذاهای بد) نیز به مشکلات فوق اضافه می شوند، فرآیندهای متابولیکی - مانند افزایش سطح هورمونهایی که گرسنگی و خستگی ناشی از کم خوابی را به ما یادآوری می کند- نیز وارد عمل می شوند.

مصرف کافئین قبل از زمان خواب

کافئین شما را بی خواب می کند و با جلوگیری از ترشح هورمونهای شیمیایی مغز که زمان خواب بدن را یادآوری می کنند و افزایش آدرنالین، الگوی خواب‌تان را به هم می ریزد. توجه به این نکته ضروری است که کافئین پس از مصرف تا شش ساعت و حتی بیشتر در دستگاه گردش خون باقی می ماند، بنابراین سعی کنید نزدیک زمان خواب‌تان و حداقل شش ساعت قبل از آن از خوردن چای، قهوه، نسکافه و مواد کافئین دار بپرهیزید.

پرهیز از غذاهای چرب و تند قبل از خواب

مصرف این دسته ازغذاها با سس ها و ادویه تند را به طول روز موکول کنید.هضم این نوع غذاها برای معده و دستگاه گوارش سخت است و باعث سوهاضمه می شود و سوهاضمه قبل از زمان خواب کار بدن‌تان را برای استراحت و خوابیدن سخت ترخواهد کرد.

اهمیت به وعده صبحانه و حذف شام

در میان وعده‌های غذایی، صبحانه به شاه و شام به گدا تعبیرمی شود واین نشان دهنده اهمیت صبحانه و مضرات شام خوردن است.

خوردن شام به دلیل اینکه بدن در شب به حالت استراحت نزدیک می شود و فعالیتهای روزانه را ندارد تا در هضم غذا کمکش کند، باعث سوهاضمه خواهد شد و خصوصا در افراد مبتلا به بیماریهای رفلاکس اسیدی معده و سایر مشکلات گوارشی، این سوهاضمه سبب شب بیداری و بی خوابی‌های شبانه می شود.
خوردن صبحانه نیز چون در ابتدای روز و همراه با شروع فعالیتهای روزانه است، به تنظیم عملکرد مغزوتنظیم ساعت بیولوژیکی بدن و در نهایت خواب باکیفیت تردر شب، کمک شایانی می کند.
البته در نظر داشته باشید که حتما یک عصرانه مغذی از مواد لازم برای بدن، قبل از خواب میل کنید، زیرا معده خالی هم خود عاملی برای بر هم زدن الگوی خواب شما و شب بیداری خواهد شد.

قطع شکر و شیرینی‌ها

محدود کردن استفاده از مواد شیرین به داشتن خواب بهتر شما کمک خواهد کرد. خوردن زیاد مواد شیرین روی سطح قند خون‌تان تاثیر مستقیم دارد که آن نیز در سطح انرژی شما در طول روز بسیار موثر خواهد بود. شکر به علت جذب سریعش توسط خون بسرعت سطح انرژی شما را بالا می‌برد، اما به همان سرعت نیزافول می کند. این نوسان (افت و خیز) انرژی شما را به سمت خوردن بیشتر هله هوله‌ها، کافئین و غذاهای آماده پختی که سریع حاضر می شوند، هدایت خواهد کرد و همه اینها علاوه بر اضافه وزنی که به شما می دهند الگوی خواب شبانه‌تان را نیز مختل خواهد کرد. کنترل مصرف قند و شکر و شیرینی سبب می شود که بدنتان در طول روز کمتر افت انرژی داشته باشدو

نوشیدن آب کافی در طول روز

اگر بدن شما در طی یک ورزش شدید یا کار فراوان به خصوص در یک روز گرم، بی آب بماند، عملکرد بدن‌تان مختل خواهد شد. کم آبی و تشنگی مفرط شما را تندخو، تحریک پذیر، خسته و بدون تمرکزمی‌کند و در نتیجه الگوی خواب‌تان را به هم می ریزد.

فقدان آب، دهان و مجراهای بینی شما را خشک می کند و ممکن است احتمال خر وپف کردن را در شما افزایش دهد. همچنینباعث ایجاد مشکلات تنفسی و خس خس سینه می شود. کمبود آب ممکن است باعث گرفتگی پاها نیز بشود که همگی عوامل شب بیداری خواهد شد.

شب و خواب

اگر هر شب در ساعت معینی از خواب می‌پرید، بخوانید

بسیاری افراد هر شب یا بیشتر شب‌ها در ساعت خاصی از خواب بیدار می‌شوند و علت و عواقب این اختلال را نمی‌دانند.

بسیاری افراد از این مشکل شکایت دارند که شب‌ها سر ساعتی از خواب می‌پرند و دیگر به خواب نمی‌روند و معمولا این اتفاق وسط خواب و در میانه‌های شب اتفاق می افتد مثل اینکه ساعتی پنهان زنگ می‌زند و آن‌ها را بیدار می‌کند.

محققان بر این باروند که این اختلال در خواب می‌تواند به این علت اتفاق بیفتد که بدن شما می‌خواهد به شما چیزی بگوید و یا توجه شما را به نیازی جلب کند. در واقع انرژی موجود در بدن شما از طریق درگاه‌هایی در حال حرکت است و ممکن است شما حتی از آن آگاهی نداشته باشید و گاهی این انرژی نتواند به خوبی در بدن شما جابه‌جا شود.

مطالعه‌ای جدید نشان داده است که بیدار شدن از خواب میان ساعت 3 تا 5 صبح می‌تواند نشانه نوعی بیداری روحی و روانی باشد. نتیجه این مطالعه نشان داده است که بیدار شدن طی شب می‌تواند نشانگر این باشد که انرژی برخی قسمت‌های بدن شما مسدود یا ضعیف شده است و شما باید این مشکل را برطرف کنید. 

ممکن است این مشکل به علت خستگی، نگرانی، استرس و حتی عدم داشتن فعالیت بدنی کافی یا پیروی نکردن از برنامه غذایی مناسبی بوجود آید.

نکته جالب این است که آن زمان که شما در نیمه‌های شب از خواب بیدار می‌شوید در واقع در حالتی میان خواب و بیداری قرار دارید به همین علت ممکن است پس از چند دقیقه به طور مجدد به خواب روید. توصیه می‌شود که در این زمان به انجام کارهای مهم یا تصمیم‌گیری‌های باارزش نپردازید زیرا آن قسمت از مغزتان که وظیفه تصمیم‌گیری‌های مهم را بر عهده دارد عملکردی ضعیف خواهد داشت.

شب ها زود بخوابیم یا دیر؟

کسانی که به طور معمول شب‌ها زود می‌خوابند، بیشتر احساس خستگی می‌کنند.

عادات خواب شبانه اعم از دیر یا زود خوابی نه تنها بر زندگی اجتماعی تاثیر می‌گذارد، بلکه پیامدهایی برای سلامت فرد نیز به دنبال دارد.

محققان انگلیسی و استرالیایی می‌گویند: عادات خواب هر فرد که کرونوتایپ (عادات زمانی) خواب نامیده می‌شود، می‌تواند بر چاقی و لاغری فرد، باروری، سطح درد و حتی خطر ابتلا به سرطان تاثیر بگذارد. این محققان با بررسی عادات خواب و شخصیت بیش از ۲۰۰ نفر به این نتیجه رسیدند کسانی که شب‌ها دیر وقت به تختخواب می‌روند، خودخواه‌تر از دیگران هستند و علاقه بیشتری به توطئه چینی دارند. محققان براین باورند کرونوتایپ خواب هر فرد توسط ساعت بیولوژیکی بدن تعیین می‌شود و به شدت تحت تاثیر ژن‌ها قرار دارد.

کسانی که زود به خواب می‌روند بیشتر احساس خستگی می‌کنند
بر اساس نتایج این تحقیقات، کسانی که به طور معمول شب‌ها زود می‌خوابند، بیشتر احساس خستگی می‌کنند. همان طور که ساعت بیولوژیکی بدن کنترل زمان خواب و بیداری را در دست دارد، بدن انسان سیستم دیگری هم دارد که احساس خواب آلودگی و نیاز به خواب را در طول روز به وجود می‌آورد. نقطه اوج آن زمانی است که بدن در خسته‌ترین حالت قرار دارد و به رختخواب می‌رود.
ژن Period-۳ بر این سیستم تاثیر می‌گذارد. در بدن هر انسان دو نسخه از این ژن وجود دارد که هر کدام را از یک والد به ارث می‌برد. اگر هر دو نسخه شبیه هم باشد انسان جزو آن دسته از کسانی است که شب‌ها زود می‌خوابند و یا برعکس شب‌ها تا دیر وقت بیدار هستند. این سیستم در کسانی که در طول روز کار می‌کنند و شب زود به خواب می‌روند خیلی سریع‌تر از دیگران به وجود می‌آید. در نتیجه این افراد در طول روز سریع‌تر خسته می‌شوند.

کسانی که زود می‌خوابند بیشتر از دیگران در خطر ابتلا به سرطان قرار دارند
کسانی که به صورت معمولی شب‌ها زود می‌خوابند بیشتر از دیگران در خطر ابتلا به انواع سرطان نظیر سرطان سینه و سرطان روده بزرگ قرار دارند. محققان می‌گویند کاهش هورمون ملاتونین که دارای خواص آنتی اکسیدانی است در این افراد، خطر ابتلای آنها را بالا می برد.

کسانی که دیر می‌خوابند چاق‌تر هستند
کسانی که به طور معمول شب‌ها زود می‌خوابند، نیم ساعت تا یک ساعت بعد از بیدار شدن صبحانه می‌خورند. ساعت بیولوژیک بدن، متابولیسم را تحت تاثیر قرار می‌دهد و در مقابل کسانی که دیرتر می‌خوابند، معمولا در نیمه شب یک وعده غذایی می‌خورند. در بررسی انجام شده ۱۱۹ نفر داوطلب چاق که نیمی ازآنها معمولی و نیمی دیگر دیرخواب بودند، دسته دوم یعنی دیرخواب‌ها دوبرابر بیش از دسته اول، بعد از ساعت ۸ شب کالری مصرف می‌کردند. از طرف دیگر وعده‌های غذایی شب به دلیل کم تحرکی در طول شب بیشتر ذخیره و باعث اضافه وزن و چاقی می‌شود.

دیرخواب‌ها بیشتر خروپف می‌کنند
در تحقیقاتی که بر روی ۱۱ نفر دیرخواب در دانشگاه پنسیلوانیا انجام شد، مشخص شد سطح HDL  یا کلسترول خوب خون در این افراد پایین تر است. همچنین این افراد بیشتر از دیگران خروپف می‌کنند. محققان می‌گویند اضافه وزن این افراد می‌تواند بر وضعیت گردن تاثیر بگذارد و باعث خر و پف شود. همچنین مشخص شد هورمون‌های استرس زا در دیرخواب‌ها بیشتر از دیگران است.

دیرخواب‌ها حافظه ضعیف‌تری دارند
کسانی که دیروقت به رختخواب می‌روند و صبح زود برای رفتن به سر کار بیدار می‌شوند، آخرین مرحله خواب یعنی REM را ندارند. این مرحله بر روی یاد آوری خاطرات و حافظه تاثیر دارد.

دیر خواب‌ها درد بیشتری احساس می‌کنند
نداشتن خواب عمیق، آستانه درد را در این افراد پایین می‌آورد. بدن حدود ساعت ۴ صبح مولکول‌های ضد التهاب آزاد می‌کند. این مولکول باعث تسکین درد می‌شود. در صورتی که فرد دیر به خواب رفته باشد این مرحله آزادسازی را نخواهد داشت و در نتیجه درد بیشتری احساس می‌کند.