خوب وبد ماست‎های طعم‎دار

ماست میوه‌ای در حقیقت ماست ساده است که با یک یا چند نوع میوه ترکیب شده باشد. به طور کلی میوه‌های تازه و پوره شده برای تهیه‌ چنین ماستی به آن اضافه می‌شود و این ماست یکی از محبوب‌ترین انواع آن در میان مصرف کنندگان به حساب می‌آید. اما باید دانست این ماست طعم‌دار میوه‌ای در مقایسه با ماست ساده حاوی مقدار زیادی قند و کالری است و به همین دلیل انتخاب ایده‌آلی برای افرادی که مراقب وزن خود هستند، نخواهد بود.

مخلوط ماست و مارمالاد یا مربای میوه، اولین بار درسال 1933 درجمهوری چک تولید شد و سپس درسال 1947 به ایالات متحده آمریکا راه پیدا کرد.هم اکنون ماست‌های طعم‌دار با مخلوطی ازپودرسبزی‌ها یا مارمالاد میوه‌ها، در طعم‌های مختلفی مانند توت‌فرنگی، خیار، زغال‌اخته، شاه‌توت، تمشک یا هلو در بازار موجود است.ماست طعم‌دار ماستی است که پس از این که عملیات تخمیرش به پایان رسید، به آن طعم‌دهنده اضافه می‌کنند.طعم‌دهنده‌ها یا فقط اسانس است یا موادی است که علاوه برطعم، رنگ و بوهم به محصول می‌دهد. مانند ماست‌های میوه‌ای که درآن میوه را یا به صورت تکه‌های میوه یا به صورت مارمالاد و پوره همگن شده میوه به آن می‌افزایند. هم اکنون یکی از معروف‌ترین ماست‌هایی که در بین این گروه داریم، ماست میوه‌ای است .

طعم‌دهنده‌های دیگر
طعم‌دهنده‌ها زیاد است. برای نمونه مغزهایی مثل مغز گردو، بادام‌زمینی و... را می‌توان به ماست اضافه کرد. یا سبزی‌هایی را به صورت ذرات نرم و یکدست درمی‌آورند و از یک نوع یا مخلوط چند نوع از آن ها در ماست استفاده می‌کنند. در ایران نیز ماست همراه با سبزی ها تولید می‌شود و کارخانه‌های متفاوتی آن را تولید می‌کنند. این نوع ماست از نظربافت، طعم و ظاهر ازاهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

هدف از تولید ماست طعم دار
هدف از تولید ماست‌های طعم‌دار فقط برانگیختن حس افراد با توجه به تنوع محصول و افزایش جذابیت و مصرف سرانه آن است. در همه جای دنیا از این ماست‌ها به عنوان دسر استفاده می‌شود و معمولا هم این ماست‌ها را در ظرف‌های 100 یا 200 گرمی تولید می‌کنند. به همین دلیل این دسرها، ارزان‌قیمت تمام می‌شود و از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است. از نظر صنعتی هم ارزش افزوده دارد. یعنی چون قیمت‌ ماست‌های طعم‌دار نسبت به ماست‌های معمولی بالاتر است، برای کارخانه هم سود دارد.

شکر، نمک یا چربی ماست ها
دکتر سید امیر مرتضویان، متخصص صنایع غذایی وعضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، معتقد است به ماست‌ها نمک نمی‌زنند مگر این که ماست سبزیجات باشد. در این صورت ممکن است مقدار کمی به آن نمک اضافه کنند. این میزان نمک را معمولا به دوغ‌ها هم می زنند و مشکل‌ساز نیست. ازنظر چربی هم انواع مختلفی دارد. ما ماست میوه‌‌ای کم‌چرب، بدون چربی و پرچرب داریم مانند ماست‌های معمولی که در بازار به فروش می‌رسد. به همین دلیل افرادی که مایلند می‌توانند از نوع کم‌چرب یا بدون چربی آن استفاده کنند.

بعضی از افزودنی ها به ماست

میوه‌های خشک‌شده
با آن که حجم و ظاهر میوه‌های خشک‌شده گول‌زننده و کوچک است اما آن‌ها حاوی قند و کالری بالایی است و با خوردن کمی از آن‌ها فرد انرژی زیادی به دست می‌آورد و اضافه کردن آن‌ها به ماست به تجمع کالری و انرژی در بدن منجر می‌شود.

مغزها و آجیل‌ها
مغر‌ها خود به تنهایی غذایی کامل به شمار می‌آید که انرژی و کالری زیادی را وارد بدن می‌کند.

نارگیل رنده‌شده
نارگیل خود حاوی قند است و اضافه کردن آن به ماست شاید طعم خوبی ایجاد کند اما موجب پرخوری و اضافه وزن می‌شود.

تخم کتان
تخم کتان حاوی فیبر و پروتئین است اما مصرف زیاد آن باعث می‌شود بدن نتواند آن را به خوبی هضم کند و بیشتر مواد مفید موجود در آن بدون این که جذب بدن شود، دفع می شود.

نکته ای درباره ماست میوه‌ای
ماست میوه‌ای در حقیقت ماست ساده است که با یک یا چند نوع میوه ترکیب شده باشد. به طور کلی میوه‌های تازه و پوره شده برای تهیه‌ چنین ماستی به آن اضافه می‌شود و این ماست یکی از محبوب‌ترین انواع آن در میان مصرف کنندگان به حساب می‌آید. اما باید دانست این ماست طعم‌دار میوه‌ای در مقایسه با ماست ساده حاوی مقدار زیادی قند و کالری است و به همین دلیل انتخاب ایده‌آلی برای افرادی که مراقب وزن خود هستند، نخواهد بود.

نظر 2 متخصص طب سنتی درباره ماست میوه ای
دکتر رضا منتظر متخصص طب سنتی

ماست را نباید با گوشت و میوه مصرف کرد. بهتراست ماست همراه با غذاهای دیگر هم خورده نشود.
درطب سنتی ترجیح بر این است که ماست به عنوان یک وعده غذایی همراه با مصلح آن مانند نعناع یا گل سرخ مصرف شود.
دکتر سید سعید اسماعیلی ، متخصص طب سنتی مصرف ماست با هر نوع میوه ای توصیه نمی شود؛ هر چند شکل خوش بینانه آن ، این است که خود میوه اضافه شده باشد امااگر اسانسی اضافه شده باشد، جای تامل بیشتری دارد ومصرف آن به هیچ وجه توصیه نمی شود. اضافه کردن مغزهای خوراکی به ماست مشکلی ندارد اما اضافه کردن میوه های تازه و مصرف آن همراه ماست مناسب نیست .

نظرمتخصص تغذیه
دکتر خدیجه رحمانی متخصص تغذیه وعضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی

اگراز خود میوه یا پالپ آن استفاده شود، باعث افزایش ارزش غذایی ماست می شودو از آن جا که نقش طعم دهنده هم دارد،باعث افزایش اشتهای کودکان می شود. ویتامین وآنتی اکسیدان میوه ها خواص وارزش غذایی ماست را افزایش می دهد اما اگرازاسانس میوه استفاده شود، با توجه به شیمیایی بودن آن برای بچه ها مضراست وبسیاری ازکشورها مصرف آن را برای کودکان به دلیل اضافه کردن اسانس میوه محدود کرده اند اما اگردرماست از خود میوه وپالپ میوه استفاده شده باشد، مناسب است. تهیه ماست میوه در منزل بهتر است .
می توان به ماست انواع طعم دهنده ها را اضافه کرد. میوه ها از نظر طعم وخواص فرق می کنند ومن پیشنهاد می کنم از طعم های مختلف استفاده شود تا برای کودکان تنوع داشته باشد .توت فرنگی، انگور، سیب و پالپ پرتقال مناسب است چون بافت ماست اسیدی است ،اسید میوه بر آن تاثیر ندارد امااین بستگی به مدت زمان نگهداری از ماست دارد. معمولا اضافه کردن مغزهای خوراکی و میوه برای بیماران خاص وکودکانی که وزن گیری خوبی ندارند، مناسب است وتوصیه می شود این مغزها به شیر، ماست وآب میوه اضافه شود.

اگر میوه‌ها و سبزی‌هایی که به ماست اضافه می‌شود طبیعی باشد، فرقی نمی‌کند همه‌ آن ها ایمن است. در کشورما هم استاندارد اجازه نمی‌دهد محصول مصنوعی در این محصولات استفاده شود. به همین دلیل همه طعم‌های آن سالم است و به هیچ وجه جای نگرانی نیست.