جینسنگ به دو نوع آمریکایی (Panax quinquefolius, L.) و آسیایی (P. Ginseng) تقسیم میشود و سبب افزایش انرژی، کاهش و ثبات قند خون، کاهش کلسترول خون، از بین بردن استرس، خاصیت آرام بخشی و نیز افزایش توان باروری در مردان میشود.
جینسنگ
به طور سنتی و از سالیان دور در طب باستانی برخی کشورها برای درمان
بیماریها استفاده شده است، اما کارشناسان اعتقاد دارند باید پژوهش بیشتری
بر روی خواص و حتی عوارض جانی مصرف آن انجام شود.
مصرف جینسنگ میتواند سبب تحریک فعالیتهای جسمی و روحی در افرادی شود که احساس ضعف و خستگی میکنند. پژوهشها همچنین نشان داده است که جینسنگ اثرمثبتی در کمک به درمان بیماران سرطانی و رفع خستگی در افراد دارد.
گروهی از طرفداران ریشه جینسنگ اعتقاد دارند مصرف آن سبب افزایش قدرت تفکر و تمرکز میشود، اما کارشناسان اعلام کردهاند که اعلام موثر بودن مصرف این ریشه بر بهبود عملکرد ذهن به آزمایشهای بیشتری نیاز دارد و نمیتوان جینسنگ را یک مکمل درمانی و تقویتی نامید.
از ریشه جینسنگ درطب باستانی برای کاهش التهاب استفاده شده است. کارشناسان همچنین اعتقاد دارند مصرف این ریشه میتواند سبب تقویت سیستم ایمنی بدن و رفع التهاب شود.
پژوهش دانشمندان کشور کره جنوبی درسال ۲۰۰۲ نشان داده است که ۶۰ درصد ازمردانی که دچار ناباروری بوده اند با مصرف جینسنگ صاحب فرزند شدهاند و قدرت باروری آنها افزایش یافته است.
آزمایش اثر مصرف جینسنگ در موشهای آزمایشگاهی نشان داده است که با خوردن آن، موشها کمتر دچار عفونتهای ویروسی شده و نیز درصورت ابتلا به بیماری سریعتر درمان شدهاند.
پژوهشها همچنین نشان داده است که مصرف ریشه جینسنگ میتواند سبب کاهش قند خون و کمک به درمان بیماری دیابت شود.
تحقیق نشان میدهند گینسنوزید (ماده موثر تشکیل دهنده ریشه جینسنگ) میتواند بر میزان تولید انسولین در پانکراس موثر باشد و مقاومت به انسولین را دربدن بهبود بخشد.
البته نمیتوان تنها با مصرف جینسنگ انتظار داشت که بیماری دیابت بهبود یابد و مصرف دارو، ورزش و رعایت رژیم غذایی در بهبود این بیماری ضروری است.
پژوهشها نشان میدهند مصرف این ریشه خوراکی میتواند سبب سردرد در افراد شود. از جمله دیگر عارضههای جانبی مصرف آن میتوان به اختلالهای گوارشی، دگرگونی در فشار و قند خون، ریزش موی سر، ناراحتی چشمی و واکنشهای پوستی اشاره کرد.
همچنین ممکن است برخی از بانوان دچار خونریزی مابین قاعدگی یا سینه درد شوند.
مصرف جینسنگ به همراه برخی داروها میتواند در عملکرد آنها اختلال ایجاد کند به همین دلیل اگر میخواهید از جینسنگ استفاده کنید وهمزمان داروی خاصی مصرف میکنید حتماً با پزشک متخصص مشاوره انجام دهید.
جینسنگ میتواند اثر کافئین، برخی داروها و مواد خوراکی محرک (نوشابههای انرژی زا) را افزایش دهد و سبب افزایش ضربان قلب، تعریق، بیخوابی و استرس شود به همین دلیل باید از مصرف همزمان آن با برخی خوراکیها اجتناب کرد.
کارشناسان اعتقاد دارند هنوز نیاز به تحقیق فراوان درباره خاصیتهای جینسنگ است و چنانچه تمایل دارید حتماً از این ریشه گیاهی استفاده کنید، نوع اصل آن را از فروشنده معتبر خریداری کنید و ابتدا از دوزهای کم شروع کنید به ویژه اگر سابقه آلرژی و حساسیت غذایی و پوستی دارید.
عوامل مختلفی همچون مصرف غذاهای دارای چربی اشباع و کمتحرکی موجب افزایش کلسترول یا چربیخون میشوند. افزایش کلسترولخون نیز خطر ابتلا به سفت شدن عروق، فشار خون بالا، بیماریهای قلبی و عروقی، سکته مغزی و چرب شدن کبد را بیشتر میکند. در این مطلب گیاهانی را معرفی میکنیم که مصرف آنها در کنار داشتن رژیم غذایی مناسب سبب کاهش چربیخون میشود.
مصرف دَمکرده آویشن نقش موثری در دفع رطوبت و بلغم از بدن و کاهش چربیخون دارد.
سیر، سویا، گشنیز، جعفری و شوید نیز از سبزیجات موثر در کاهش چربی و کلسترول خون هستند. نوشیدن دمنوش شوید و لیموعمانی یک ساعت پس از غذا نیز سبب کاهش کلسترول و چربیخون میشود.
چای پور (Puer) یکی از معروفترین انواع چای چینی است که مصرف آن کاهش چربی و کلسترولخون را به همراه دارد.
دَمکرده پوست نارنگی و زنجبیل نیز در کاهش چربی خون مفید است.
نوشیدن دمکرده زینان و عناب نیز تاثیر بسزایی در کاهش چربیخون دارد.
مصرف سماق همراه غذا نیز سبب کاهش چربیخون میشود.
مصرف شوید در افراد دچار سوزش سردل و مبتلایان به چربیخون بسیار موثر است.
مصرف آرتیشو تاثیر چشمگیری در کاهش کلسترولخون دارد.
سیر طبع گرم و خاصیت ضد میکروبی دارد. استفاده از این گیاه موجب کاهش فشار و چربیخون میشود.
مصرف عصاره برگ گیاه مرزه، چربی خون را کاهش میدهد.
نعناع تند
نعناع تند که عطر مطبوعی دارد در همه جای دنیا کشت می شود و به خاطر خواص ضددرد، ضداسپاسم، ضد تهوع، محرک دستگاه گوارش و محافظ کبد شناخته می شود. این گیاه داروی طبیعی عالی در برابر تهوع، استفراغ، اسهال مزمن و مشکلات گوارشی خفیف مانند نفخ، سوء هاضمه و بعضی دردهای کبدی است. بنابر تایید سازمان سلامت جهانی، دمنوش نعناع اسپاسم های روده ای و مجاری صفرا، مشکلات گوارشی جزئی و سندروم روده تحریک پذیر را تسکین می دهد.
اسانس نعناع نیز از گذشته ها برای تحریک گوارش کاربرد داشته است. این اسانس به کبد نیرو داده و تولید صفرا را افزایش می دهد که این مایع که اساسا از کبد ترشح می شود نقش اساسی در هضم غذا و حذف مقدار اضافی کلسترول دارد. این اسانس حاوی 30 تا 40% ترکیبی فعال به نام مانتول است که حاوی خواص ضدباکتری، ضدالتهاب و آنتی اکسیدانی است.
اگر دچار مشکلات گوارشی هستید، 1 قاشق سوپخوری برگ های خشک نعناع را در 150 میلی لیتر آب با حرارت ملایم 10 دقیقه بجوشانید. توصیه می شود برای پیشگیری و درمان ناراحتی های گوارشی 3 تا 4 فنجان از این دمنوش را بعد یا همراه غذا میل نمایید. در صورت استفاده از اسانس نعناع نیز 2 قطره از آن را در کمی روغن گیاهی مانند روغن بادام شیرین رقیق کرده و 3 نوبت در روز مصرف کنید.
در صورت ابتلا به اسهال حاد، 2 تا 3 قطره اسانس را در کمی آب ولرم یا روغن گیاهی مخلوط کرده و با حرکت چرخشی روی شکم ماساژ دهید.
توجه داشته باشید که اسانس نعناع برای خانم های باردار، شیرده، کودکان و افراد مبتلا به فشار خون بالا مع مصرف دارد. به طور کلی اسانس های گیاهی حاوی ترکیبات فعال قوی است و باید برخی احتیاط ها هنگام مصرف آنها رعایت شود.
رازیانه
رازیانه گیاهی با عطر تند و بومی نواحی مدیترانه است که از دوران باستان به خاطر خواص درمانی کاردبرد داشته است. در گیاه درمانی از دانه ها و اسانس برگ های رازیانه برای تسهیل گوارش و درمان بعضی مشکلات گوارشی مانند بی اشتهایی، نفخ، سوءهاضمه، تهوع، استفراغ و دردهای شکمی استفاده می شود. دانه های رازیانه حاوی ترکیبات فعالی هستند که خواص ضدباکتریایی و ضداسپاسم دارند که به مقابله با دردها و اسپاسم های شکمی کمک می کند.
برای بهره مندی از خواص این گیاه، 1 تا 3 گرم دانه های خشک رازیانه را در 150 میلی لیتر آب جوش به مدت حداقل 5 دقیقه دم کنید و 2 تا 3 فنجان از این دمنوش را طی روز میل نمایید. همچنین می توان 1 میلی لیتر عصاره مایع رازیانه را 2 تا 3 نوبت در روز بین غذا میل کرد.
از آنجا که اسانس های گیاهی حاوی ترکیبات فعال قوی هستند خانم های باردار، شیرده، کودکان و افراد مبتلا به سرطان های وابسته به هورمون نباید از آنها استفاده کنند. همچنین افرادی که به گیاهان خانواده چتریان مانند هویج و جعفری حساسیت دارند حتما باید از رازیانه پرهیز کنند.
شیرین بیان
شیرین بیان گیاهی معطر است که در آب و هوای گرم و خاک غنی و مرطوب می روید. گرچه بومی نواحی مدیترانه است اما امروزه در آسیا، آمریکا و خاورمیانه نیز کشت می شود. شیرین بیان همراه با گیاهان دیگری مانند بابونه، نعناع و... می تواند مشکلات گوارشی مانند سوزش معده و سوءهاضمه را بهبود بخشد. البته برخی تحقیقات نیز ثابت می کنند که شیرین بیان برای پیشگیری و درمان زخم های گوارشی مؤثر است. معمولا ریشه شیرین بیان استفاده می شود زیرا حاوی ترکیبات مؤثر درمانی است.
برای تسهیل گوارش و همچنین پیشگیری و مقابله با زخم های گوارشی توصیه می شود کپسول های این گیاه که حاوی 5 تا 15 گرم ریشه خشک شیرین بیان است در سه نوبت پس از غذا میل شود. همچنین می توان 2 تا 3 گرم ریشه خشک آن را در 150 میلی لیتر آب جوشاند و 3 فنجان در روز میل کرد.
زردچوبه
زردچوبه گیاه علفی با بوی تند است که بومی جنوب آسیا محسوب می شود. این گیاه کاربرد زیادی به خصوص در آشپزی دارد که پودر ریشه آن به عنوان ادویه استفاده می شود. زردچوبه در تحریک هضم غذا، تسکین علائم سوءهاضمه و درمان زخم های دستگاه گوارش و همچنین بیماری های کبد تاثیر دارد. در طب باستان چین از این گیاه برای تسهیل عملکرد کیسه صفرا و همچنین تسهیل در هضم غذا کمک می گرفتند. سازمان سلامت جهانی تاثیر زردچوبه را در درمان مشکلات گوارشی مانند دردهای شکمی در قسمت های معده یا کبد، تهوع و استفراغ، احساس سنگینی و نفخ تایید کرده است.
برای بهره از این خاصیت درمانی ، 1 تا 5/1 کرم پودر زردچوبه را در 150 میلی لیتر آب جوش بریزید و بگذارید 10 دقیقه دم بکشد. این محلول را 2 فنجان در روز بنوشید.
در صورت انسداد مجاری صفراوی یا سنگ های صفرا حتما باید برای استفاده از زردچوبه با پزشک مشورت نمایید.
زیره
دانه های زیره و به خصوص اسانس آن برای معده مفید است. ضداسپاسم، ضدالتهاب و محرک دستگاه گوارش از جمله خواص زیره است که باعث شده این گیاه برای بهبود بسیاری از ناراحتی های گوارشی مانند نفخ، سوزش معده، یبوست، اسپاسم های روده ای و بی اشتهایی مفید باشد. اسانس زیره از مخاط های معده در برابر اسیدها محافظت کرده و ترشح شیره گوارشی ار افزایش می دهد. زیره همچنین حرکات دودی روده را تسهیل کرده و با یبوست مقابله می کند.
توصیه می شود برای درمان یبوست، نفخ و هضم مشکل غذا، 1 تا 2 قطره اسانس زیره را در کمی روغن گیاهی مانند روغن بادام شیرین یا عسل رقیق کرده و با حرکات چرخشی 3 نوبت در روز قبل از هر وعده غذا شکم را ماساژ داد. اسانس زیره برای خانم های باردار و کودکان زیر 6 ماه منع مصرف دارد.