بدون شک میدانید که کلیهها چه نقش مهمی در ادامه ی حیات بدن دارند. این اعضای کوچک لوبیایی شکل وظیفه ی دفع ضایعات را بر عهده دارند. در واقع همین دو عضو کوچک واقع در دو طرف ستون فقرات روزانه 200 لیتر خون را تصفیه میکنند و دو چهارم ضایعات آماده برای دفع را از طریق ادرار از بدن خارج می سازند.
آنچه واضح است، کلیههای سالم برای سمزدایی و دفع ضایعات بدن لازم و ضروری اند. بنابراین باید به هر ترتیبی شده حواسمان به سلامت آنها باشد. چون وجود هر نوع بیماری در این دو عضو حیاتی بدن را به زحمت می اندازد. باید بدانید که برخی از مواد غذایی که روزانه مصرف میکنیم در صورت افراط میتوانند باعث بروز سنگ کلیه شده و مانع از فعالیت درست کلیهها شوند. در این مطلب شما را با مواد غذایی سنگ ساز آشنا میکنیم. لطفا با ما همراه باشید.
قهوه زیاد
قبل از هر چیزی بگوییم که هر ماده ی غذایی مفید برای بدن لازم است. مشکل زمانی بروز میکند که دچار افراط شویم. مصرف به اندازه ی قهوه بدون شک برای بدن مفید خواهد بود اما زیاده روی در مصرف آن باعث بروز مشکلاتی میشود که کلیهها نیز در امان نخواهند ماند. باید بدانید که مصرف افراطی کافئین به صورت چای یا قهوه میتواند باعث تشکیل سنگ کلیه شود. می پرسید چرا؟ به خاطر اینکه کافئین زیاد باعث دفع زیاد کلسیم از طریق ادرار میشود. علاوه بر این کافئین زیاد میتواند باعث بروز نارسایی کلیوی شود.
ریواس
اگر شما به طور ژنتیکی مستعد سنگ کلیه هستید باید از مصرف مواد غذایی حاوی اگزالات بپرهیزید. اگزالات جزو ترکیبات سنگساز است. ریواس نیز جزو آن دسته از سبزیجاتی است که حاوی میزان زیادی از این ترکیب بوده و میتواند خطر تشکیل سنگ کلیه را بالا ببرد.
شیرینکنندههای مصنوعی
اگر مراقب تناسب اندام تان هستید و محصولات غذایی به خصوص نوشیدنیهای رژیمی را در الویت رژیم غذایی خود گذاشتهاید بیشتر حواستان را جمع کنید. اکثر افراد به سمت مصرف محصولاتی با شیرینکنندههای مصنوعی میروند تا قند کمتری جذب کنند غافل از این که محصولات غذایی حاوی شیرینکنندههای مصنوعی سلامت کلیهها را به خطر میاندازد.
اگر عادت کردهاید که قهوهتان را با این شیرینکنندههای شیرین میکنید یا حتی برای طبع انواع شیرینیجات از این شیرینکنندهها استفاده میکنید بهتر است بدانید که نتایج پژوهشهای متعدد نشان میدهد مصرف زیاد و طولانی مدت شیرینکنندههای مصنوعی عملکرد کلیهها را با مشکل مواجه میکنند. بنابراین بهتر است به جای این نوع ترکیبات مصنوعی از عسل که یک شیرینکنندهی طبیعی و مفید است برای شیرین کردن نوشیدنیهایی مانند چای، قهوه یا شیر و غیره استفاده کنید.
استویا نیز یکی از آن شیرین کننده های طبیعی سالم است.
مصرف محصولات لبنی برای جذب هر چه بیشتر کلسیم و افزایش استحکام استخوانها لازم و ضروری است. با این حال کلسیم زیاد برای افرادی که مستعد سنگ کلیه هستند مشکل ساز خواهد بود
گوشت قرمز
پروتئینهای حیوانی به ویژه پروتئینهایی که به سختی از بدن دفع میشوند خطر تشکیل سنگ کلیه و آسیب به کلیهها را بالا می برند. توجه داشته باشید که گوشت قرمز سرشار از پروتئین و همچنین اسید اوریک است و مصرف زیاد آن باعث تشکیل سنگ کلیه میشود.
ماهی ساردین
اگر از سنگ کلیه رنج میبرید لازم است که مصرف مواد غذایی سرشار از پورین را کاهش دهید. ماهی ساردین حاوی میزان زیادی پورین است و مصرف زیاد آن به نفع شما نخواهد بود.
نمک
جذب میزان کافی سدیم (نمک) برای سلامت بدن لازم و ضروری است. با این حال مصرف زیاد آن و همچنین مصرف غذاها و مواد غذایی شور باعث احتباس آب در بافتهای بدن میشود و کلیهها را به خطر می اندازد. احتباس آب یعنی این که مازاد سدیم از بدن دفع نشده و در بافتها تجمع کرده است.
نوشیدنی های گازدار
نوشیدنیهای گازدار مانند نوشابه، نوشیدنی های انرژی زا و برخی از آبمیوهها خطر تشکیل سنگ کلیه را افزایش میدهند و احتمال بروز نارسایی کلیوی را نیز بیشتر میکنند. اگر با نوشیدن آب خالی مشکل دارید میتوانید داخل آن میوه های ریز یا یک برش لیموترش بیندازید و میل کنید.
آب انار نیز یکی از آن نوشیدنی های مفید است که می توانید به عنوان یک نوشیدنی سالم استفاده کنید.
سبزیجات سبز رنگ
به گفته ی متخصصان سنگ کلیه به دلیل تجمع زیاد اگزالات کلسیم تشکیل میشود. افرادی که میزان این ترکیب شیمیایی در ادرارشان زیاد است بیشتر در معرض تشکیل سنگ کلیه قرار دارند. به همین دلیل اگر خودتان را مستعد سنگ کلیه میدانید از مصرف افراطی سبزیجات برگ سبز تیره مانند اسفناج خودداری کنید.
محصولات لبنی
مصرف محصولات لبنی برای جذب هر چه بیشتر کلسیم و افزایش استحکام استخوانها لازم و ضروری است. با این حال کلسیم زیاد برای افرادی که مستعد سنگ کلیه هستند مشکل ساز خواهد بود. توجه داشته باشید که حذف کلسیم از برنامه ی غذایی توصیه نمیشود. اما برای جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه لازم است که کلسیم از طریق مصرف مواد غذایی روزانه و به میزان کافی نه زیاد تامین شود. مصرف مکمل کلسیم برای افراد مستعد سنگ کلیه توصیه نمیشود.
مواد غذایی فرآوری شده
مواد غذایی فرآوری شده مانند چیپس و غیره حاوی ترکیباتی نگهدارنده و مضر هستند که به عملکرد کبد و کلیهها رحم نمیکنند. این ترکیبات آسیب رسان باعث تشکیل سنگ کلیه نیز میشوند.
سنگ کلیه چیست؟
به گزارش سرویس بهداشت و سلامت قدس آنلاین؛ سنگ ها ممکن است به دلایل مختلفی در کلیه ها به وجود آیند و واقعا هنگام حرکت کردن و به خصوص زمان دفع ادرار بسیار دردناک هستند. احتمال دارد سنگ های کلیه با عفونت مجاری ادراری یا زمینه ابتلا مانند سابقه خانوادگی، استفاده از بعضی داروها و... همراه باشد. حالت تهوع، استفراغ و وجود خون در ادرار از جمله علائم نشان دهنده این مشکل است.
در چنین شرایطی باید هر چه زودتر به پزشک مراجعه کرد تا وخامت بیماری و درمان مناسب تشخیص داده شود. البته اگر پیشگیری های مناسب رعایت نشود ممکن است سنگ ها بار هم ایجاد شوند. در نتیجه، توجه به توصیه های زیر نه تنها می تواند در درمان مؤثر باشد بلکه تاثیر پیشگیرانه نیز خواهد داشت و از تشکیل مجدد سنگ ها جلوگیری می کند.
نوشیدن زیاد مایعات
آب بهترین نوشیدنی است. حتی اگر به خاطر درد تمایلی به نوشیدن آب ندارید باز هم به مقدار زیاد آب بنوشید زیرا برای حفظ آب بدن بسیار مهم است. اگر در زمانی که بدن در حال دفع سنگ کلیه است دچار کم آبی شوید از درد بسیار شدیدی رنج خواهید برد. همچنین عدم دریافت مایعات کافی می تواند باعث تشکیل مجدد سنگ ها شده و به خاطر تجمع مواد جامد حجم ادرار را کاهش دهد.
هنگامی که عناصری مانند اکسالات، کلسیم و اسید اوریک در کلیه ها زیاد شود و آب کافی نیز وجود نداشته باشد، همه شرایط برای تشکیل سنگ های کلیه فراهم شده است. کریستال ها یا مواد جامد دردهای بسیار شدیدی هنگام دفع ادرار ایجاد می کنند.
به همین دلیل هر اندازه می توانید حتی در زمستان آب یا دیگر آبمیوه ها را بنوشید. توصیه می شود هر فرد بزرگسال باید روزانه دو لیتر آب بنوشد. می توان چای و دمنوش های طبیعی را در فصل زمستان جایگزین آب کرد. البته قهوه پیشنهاد نمی شود.
مصرف بیشتر میوه ها و سبزیجات
بعضی از خوراکی ها برای پیشگیری از ایجاد سنگ های کلیه عالی هستند و سیستم ایمنی بدن را تقویت می کنند. در این صورت از دیگر بیماری ها یا علائم ناراحت کننده ای که درد را تشدید می کند پیشگیری می شود.
پزشکان توصیه می کنند روازانه 5 تا 7 سهم میوه و سبزیجات میل شود تا سنگ های کلیه خرد شده و همچنین از تشکیل و تجمع کلسیم در قسمت های مستعد ایجاد سنگ مانند کلیه ها، مثانه و به طور کلی مجاری ادراری پیشگیری شود.
یکی از بهترین خوراکی ها برای دفع سنگ های کلیه مارچوبه است. این سبزی حاوی موادی است که سنگ ها را کاهش و آنها را حل می کند که درنتیجه دفع راحت تر خواهد بود. مارچوبه برای فعالیت کلیه ها مفید است و ادرار را افزایش می دهد و برای افرادی که از احتباس آب رنج می برند مفید است.
گنجاندن زیاد ویتامین C در برنامه غذایی
ویتامین C عنصر مغذی است که باید در برنامه غذایی جای داشته باشد زیرا برای مقابله با سنگ های کلیه بسیار مفید است. گرچه این ویتامین می تواند باعث تجمع اگزالات شود اما برای حل شدن کلسیم و رسوبات کلیه نیز ضروی خواهد بود. اگر این دو حالت را مقایسه کنیم قطعا تاثیر دوم مهم تر است.
هر روز و به خصوص صبح ناشتا آب پرتقال بنوشید. البته دیگر مرکبات مانند لیمو، گریپ فوروت و آناناس نیز عالی است. این آبمیوه های خوشمزه مدر و خنک کننده هستند. مرکبات همچنین قدرت دفاعی بدن را افزایش می دهند و سنگ ها را در مراحل اول تشکیل و قبل از اینکه دردناک شوند دفع می کند.