صداهای بدن

10 صدای عجیبی که بدن تولید می کند

بدن ما یک ماشین واقعی است. کارخانه ای که بیست و چهار ساعته کار می کند. این کارخانه نیز سر و صداهایی دارد. این صداهای فیزیولوژیکی جالب، شگفت آور و گاهی نگران کننده هستند.

سرفه

 بر خلاف آنچه تصور می شود، سرفه مخصوص مواقع بیماری نیست. سرفه صدای هوای تخلیه شده از ریه ها و برونش ها در حین بیرون راندن میکروب ها، ترشحات مخاطی و دیگر مواد نامناسب مانند گرد و خاک است. سرفه های خفیف صبحگاهی نیز به دلیل بیرون راندن رسوباتی است که در طول خواب در برونش ها جمع شده اند. ممکن است سرفه از ناحیه گوش و حلق و بینی، از آلرژی یا مشکلات گوارشی مانند ریفلاکس معده، از وجود عفونت و یا مشکلات جدی تر مانند سرطان ناشی شود.

در صورت سرماخوردگی، سرفه ناشی در اثر التهاب در ناحیه گوش، حلق و بینی بروز می کند.

سکسکه

 در برخی فرهنگ ها گفته می شود سکسکه علامت بزرگ شدن است. برخی دیگر بر این عقیده اند طرف دزدی کرده و دچار سکسکه شده است. اما این صدای عجیب ارتباطی با این مسائل ندارد. سکسکه از تحریک عصب فرنیک (که به دیافراگم عصب دهی می کند) ناشی می شود. عضلات دیافراگم منقبض شده و نمی تواند به درستی شل شود. در نتیجه هوای زیادی وارد ریه ها شده و تکان هایی ایجاد می شود.

صدای قار و قور شکم نشان دهنده وجود هوا در ناحیه روده ها و یا معده است.اگر تند غذا بخورید، هوای بیشتری وارد معده تان می شود.

به این مسائل، چاکنای (دریچه واقع در بالای حنجره) را نیز اضافه کنید که  با صدا بسته و صدای سکسکه ایجاد می شود. معمولا سکسکه پدیده نگران کننده این نیست. اما اگر از بین نرود می تواند نشان دهنده بیماری جدی تر از جمله بیماری های مربوط به دستگاه گوارش و یا ریه ها باشد. بهتر است بدانید که استرس زیاد و یا مصرف الکل جزو عوامل ایجادکننده سکسکه هستند.

باد شکم

 باد شکم در ناحیه روده بزرگ تولید می شود. این گازهای بد بو توسط باکتری های روده تولید می شوند که در نهایت از طریق مقعد با صدا خارج می شوند. این گازها طبیعی بوده و هر از گاهی بروز می کنند. اما زمانی که میزان تولید گاز زیاد و مکرر می شود و یا همراه با سنگینی و درد باشد، می تواند نشان دهنده مشکلاتی در گوارش و اختلالات غذایی مانند نفخ باشد. اگر باد شکم با بوی بد دهان، یبوست یا اسهال همراه باشد، پای یک مشکل گوارشی پنهان در میان است.

عطسه

 مکانیسم عطسه به  سختی قابل کنترل است. این صدا از هوایی که از بینی و دهان خارج می شود تولید می شود و سرعت آن به 200 کیلومتر در ساعت می رسد. در واقع عطسه مکانیسم دفاعی بدن در پی تنفس یک عنصر محرک مانند گرد و غبار، آلودگی و موی حیوانات است.

تلق و تلوق مفاصل

 برای همه ما پیش آمده که انگشتان مان را بشکنیم و از صدای آن ذوق کنیم. این صدا یک پدیده طبیعی و در اکثر موارد کم اهمیت (البته اگر با درد همراه نباشد) است. این صدا از ضربه به غضروف مفاصل ناشی می شود که پر از مایع سینوویال یا همان مایع مفصلی هستند. این مایع حاوی گاز است. زمانی که مفصلی را با شدت تکان می دهیم، حرکت گاز در مایع سینوویال باعث بروز حباب های هوا می شود و در ناحیه مفاصل صدای تلق تلوق ایجاد می شود. این صدا معمولا با افزایش سن بخصوص در مفصل زانو بیشتر می شود. بر خلاف آنچه گفته می شود، شکستن انگشت ها باعث بروز آرتروز نمی شود.

 

قار و قور شکم

 صدای قار و قور شکم بسیار بد موقع ایجاد می شود و بدون شک اولین ژس العمل اطرافیان این خواهد بود که:«گرسنه هستی؟». صدای قار و قور شکم نشان دهنده وجود هوا در ناحیه روده ها و یا معده است. عضلات روده ها یک حرکت طبیعی ایجاد می کنند که برای گوارش امری ضروری است. اگر غذایی در دستگاه گوارش نباشد و یا هضم غذا با وجود هوا در حال انجام باشد، در این صورت صداهایی از شکم به گوش می رسد. اگر عادت دارید تند غذا بخورید، بدانید که هوای بیشتری وارد معده تان می شود که ممکن است بعدا به صورت آروغ دفع شود. اگر دقت کرده باشید بعد از جویدن آدامس شکم تان بیشتر قار و قور می کند، چون در حین جویدن آدامس نیز ناخواسته هوای زیادی می بلعید.

صدای دندان قروچه

 این صدا شب ها شنیده می شود و گاهی چنان بلند است که ممکن است همسرتان را از خواب بیدار کند. دندان قروچه (براکسیسم) صدای سایشی و ضربه ای ایجاد می کند که اغلب غیرارادی است و فرد متوجه آن نمی شود.

خمیازه کشیدن واکنش غیرارادی بدن ناشی از کمبود اکسیژن (بخصوص در حین بیدار شدن از خواب) است. در این صورت مغز برای افزایش دریافت اکسیژن از بینی و دهان، دستور خمیازه کشیدن را صادر می کند.

 سایش غیرعادی دندان ها، قفل شدن فک و سردرد در حین بیدار شدن از خواب می تواند جزو علائم براکسیسم باشد. اختلال در برخی حامل های عصبی (به عنوان مثال دوپامین) و استرس می تواند باعث بروز دندان قروچه حتی در طول روز شود. بر حسب علت این مشکل، روش های درمانی متعددی مانند تکنیک های ریلکسیشن و یا استفاده از محافظ دندان در طول شب می تواند کارساز باشد.

خمیازه

 هر کسی به شیوه ای خمیازه می کشد، اما در هر حال خمیازه کشیدن وسط مکالمه چندان مودبانه نیست. خمیازه کشیدن جزو پدیده هایی است که تا کنون تعریف دقیقی از آن ارائه نشده است. بر اساس یکی از تئوری های مطرح شده، خمیازه کشیدن واکنش غیرارادی بدن ناشی از کمبود اکسیژن (بخصوص در حین بیدار شدن از خواب) است. در این صورت مغز برای افزایش دریافت اکسیژن از بینی و دهان، دستور خمیازه کشیدن را صادر می کند و این مکانیسم نیز ریه ها و مغز را تغذیه می کند. بر اساس تئوری دیگر، ما خمیازه می کشیم تا دمای مغزمان خنک شده و هوشیارتر شویم. ما همچنین در مواقع گرسنگی، کم خوابی و نیاز به آرامش خمیازه می کشیم.

خس خس سینه

 صدای خس خس سینه خفیف در حین تنفس (بخصوص حین بازدم) نشان می دهد که مسیر عبور هوا به دلیل تنگ شدن مجاری تنفسی در ناحیه بینی، حلق، حنجره، نای یا برونش ها دچار اختلالی شده است. معمولا خس خس سینه به دلیل فعالیت بدنی بیشتر می شود. عوامل متعددی مانند برونشیت، آسم، بیماری های ویروسی، انبساط برونش ها، مصرف داروهای خاص و غیره در بروز خس خس سینه دخالت دارند.

آروغ زدن

 آروغ زدن، یکی از علامت  های افزایش گاز شکم است که البته در بعضی موارد نیز بدون افزایش گاز شکم انجام می شود. در این میان عوامل زیادی می توانند زمینه ساز آروغ زدن باشند، ولی مهم ترین آنها بلعیدن هوا و تولید گاز زیاد در معده و روده است. در واقع شایع ترین علل بلعیدن مقادیر زیاد هوا شامل خوردن و آشامیدن تند غذا، صحبت کردن حین غذا خوردن، مکیدن مایعات با نی، داشتن دندان های نامناسب، سیگار کشیدن، جویدن آدامس، مصرف نوشیدنی های گازدار، وجود ترشحات بینی در سینوزیت مزمن و بیماری ریفلاکس یا برگشت اسید معده به مری (در این وضعیت، بیمار به دنبال بلع مواد اسیدی برگشتی از معده مقداری هوا نیز بلع می کند) و ... است.

دورگه شدن صدا

یک متخصص طب سنتی عنوان کرد

دورگه شدن صدا و راه‌های رفع آن

یک متخصص طب سنتی راه‌ رفع گرفتگی صدا و دورگه شدن صدا را تشریح کرد.

غلامرضا کردافشاری درباره تدابیر رفع گرفتگی صدا اظهار داشت: استفاده از لعوق انجیر و لعوق کلم در رفع گرفتگی صدا و صاف کردن صدا بی‌نظیر است.

به گفته وی برای لعوق انجیر، انجیر را 24 ساعت می‌خیسانند تا لعاب دهد و این لعاب را بر شعله می‌جوشانند تا قوام پیدا کند و شبیه آبنبات شود, سپس سرد شود و به صورت حب‌های کوچک درمی‌آورند و مانند آبنبات می‌مکند که این خود باعث بهبود گرفتگی صدا و نرمی سینه می‌شود.

این متخصص طب سنتی افزود: تخم و بذر گیاهی به نام کُبابه که در عطاری‌ها وجود دارد که به کُبابه چینی معروف است, اگر این کُبابه را هم بجوند و آن را آرام آرام قورت دهند, باعث صافی صدا و رفع گرفتگی صدا یا رفع دورگه شدن صدا می‌شود.

                                                              گیاه فلوس

کردافشاری گفت: کسانی که ورم دارند, روی زبانشان آفت می‌زنند، گلویشان می‌گیرد یا حنجره آنها دچار مشکل می‌شود توصیه می‌کنم که از شیره داخلی فولوس استفاده کنند.

وی اضافه کرد: مغز فولوس یا عصاره‌ای داخل فولوس را بخیسانند و شیره آن را بگیرند, بعد به قوام در آورند و مصرف کنند، حتی می‌توانند کمی از میوه تمبرهندی بر حسب مزاج‌شان استفاده کند که علاوه بر اینکه اجابت مزاجشان بهتر می‌شود به رفع مشکلات حنجره آنها نیز کمک می‌شود.

این متخصص طب سنتی ادامه داد: بر حسب مزاجشان ترش یا شیرین یا ملس می‌توانند شیره فلوس را به قوام در آورند و به صورت حَب یا آبنبات درست کنند و 2 تا سه ساعت آن را در دهان‌شان نگه دارند تا کم کم آب شود.

کردافشاری خاطرنشان کرد: فولوس خاصیتش این است ورم‌ها، التهاب‌ها، دورگه شدن صدا، ترشحات پشت حلق یا نزله‌ها را رفع می‌کند و ورم‌ها را برطرف می‌کند و باعث کاهش التهاب می‌شود.

مغز را نخراشید

چیزهایی که مغزمان را می‌خراشد

زندگی روزانه می‌تواند پر از چیزهای آزاردهنده‌ای باشد که آدم را به ستوه می‌آورد. از صدای بلند زنگ یک تلفن، گفت‌وگوهای پرسروصدای آدم‌ها، صدای هورت کشیدن سوپ یک نفر، تا انتظار ... انتظار و انتظار برای رسیدن قطار یا پرواز هواپیمایی که تاخیر دارد.

زندگی روزانه می‌تواند پر از چیزهای آزاردهنده‌ای باشد که آدم را به ستوه می‌آورد. از صدای بلند زنگ یک تلفن، گفت‌وگوهای پرسروصدای آدم‌ها، صدای هورت کشیدن سوپ یک نفر، تا انتظار ... انتظار و انتظار برای رسیدن قطار یا پرواز هواپیمایی که تاخیر دارد.
 
در این مطلب، به چند موردی پرداخته ایم که تقریبا برای همه آدم‌ها آزاردهنده است.
 
چرا صدای ناخن روی تخته سیاه آزارمان می‌دهد؟
 
پژوهشگران معدودی به دنبال بررسی علمی صدایی بوده‌اند که با کشیده شدن ناخن روی چیزی مثل تخته‌سیاه تولید می‌شود. بعضی آدم‌ها نسبت به صدای کشیده شدن قاشق یا چنگال روی سطح یک بشقاب و داخل قابلمه هم حس مشابهی دارند.
 
به نظر می‌رسد که حس افراد نسبت به چنین صداهایی، ربطی به فرکانس این صداها ندارد، بلکه بیشتر ناشی از میزان «خشن» بودن صداست. خشن بودن یک صدا، به کیفیت آن ربط دارد و این که دامنه‌اش در یک دوره مشخص چند بار به توالی، بالا و پایین می‌رود.
 
گفته می‌شود که هرچه این دامنه سریع‌تر و طوری تغییر کند که قابل پیش‌بینی نباشد، آزاردهنده‌تر خواهد بود.
 
اما سوال اینجاست که چرا چنین چیزی باید مخل آسایش ما باشد؟
 
یک ایده این است که صدای جیغ یک نوزاد (یا آدم بزرگسال) کیفیت یا همان خشونت مشابهی دارد. در نتیجه احتمال داده می‌شود که وقتی صدای کشیده شدن ناخن روی سطحی مثل تخته‌سیاه را می‌شنویم، همان حسی به ما دست می‌دهد که با شنیدن صدای جیغ یک نفر داریم؛ حسی که برایمان آزاردهنده است.
 
چیزهایی که مغزمان را «می‌خراشد»
 
چه زمانی یک مکالمه تلفنی تحمل‌ناپذیر می‌شود؟
 
در دنیای مدرن، یک مکالمه تلفنی هم می‌تواند آزاردهنده باشد. مغز ما فقط یک دریافت‌کننده منفعل صدا و مکالمات نیست. ما مدام در حال «گوش کردن» و شنیدن صداهای اطراف هستیم و مغزمان این صداها را ارزیابی می‌کند.
 
در واقع، در یک مکالمه، مغز با پیش‌بینی‌هایی که از لغات احتمالی بعدی دارد، دریافت اطلاعات مشخصی را انتظار می‌کشد.
 
وقتی با کسی در حال گفت‌وگو هستیم، به طور طبیعی و بدون آنکه حواسمان باشد، با ارزیابی وضعیت، کلمه بعدی طرف مقابل را از قبل در ذهن خود می‌سازیم. اما در یک مکالمه تلفنی، نمی‌توان چنین کاری کرد، چون فقط بخشی از داده‌های مورد انتظار مغز را دریافت می‌کنیم.
 
مغز ما در حال گوش دادن و گوش دادن است و ناگهان با یک «صخره شناختی» روبه‌رو می‌شود؛ جایی که می‌خواهد بداند کلمه بعدی چیست، ولی هیچ راهی برای دانستنش وجود ندارد، چون تلفن تنها ابزار ارتباطی ما با طرف مقابل است و مغز نمی‌داند آنسوی دستگاه دقیقا چه می‌گذرد.
 
چرا عشق زندگی‌مان می‌تواند آزاردهنده‌ترین فردی باشد که می‌شناسیم؟
 
هر خصیصه مثبت و پذیرفته اجتماعی، نکات و ویژگی‌های منفی هم دارد.
 
وقتی فردی به نظرمان نجیب و مهربان می‌رسد، به او علاقه‌مند می‌شویم، ولی همزمان، احتمالا هزینه اجتماعی این «مهربان بودن» را نادیده گرفته‌ایم. چون بقیه آدم‌ها هم به این ویژگی او واقفند و ممکن است بخواهند از آن سوءاستفاده کنند.
 
در نتیجه، بعد از آن که روزهای اول آشنایی سپری شد، به احتمال زیاد، از این که محبوبمان همیشه تا آخر وقت سر کار است یا می‌خواهد پیش دوست بدحالش برود، ناراحت می‌شویم.
 
کم‌کم در روزهای بعد، این ناراحتی جای خود را به آزار روحی می‌دهد و ناگهان درمی‌یابیم که عشق زندگی‌مان یکی از آزاردهنده‌ترین آدم‌هایی است که می‌شناسیم.
 
وضعیت مشابه وقتی رخ می‌دهد که به فردی تودار و صبور دل ببندیم و بعد، از این که او احساساتش را بروز نمی‌دهد، دلخور و شاکی شویم.
 
بحث اینجاست که وقتی در ابتدا با چنین افرادی قرار می‌گذاریم تا با آنها آشنا شویم، هزینه اجتماعی رفتارهای پسندیده‌شان را نادیده می‌گیریم، چون هنوز مست دیدارشان هستیم.
 
اما بعد، درمی‌یابیم که به همراه این رفتار خوشایند، هزینه‌ای اجتماعی وجود دارد و اینجاست که کم‌کم عشق زندگی‌مان «روی مغز و روان‌مان می‌رود.»

«حرص درآوریم» و برنده باشیم
 
بعضی وقت‌ها ورزشکاران به عنوان یک فن، سعی می‌کنند با بعضی رفتارهای آزاردهنده، حرص رقیبشان را درآورند و «روی اعصاب آنها بروند» تا کم‌کم عرصه بازی را از آن خود کنند.
 
مثال مشهور چنین کاری، در فینال جام جهانی ۲۰۰۶ میلادی رخ داد؛ وقتی که زین‌الدین زیدان با سر به سینه مارکو ماتراتزی کوبید و از بازی اخراج شد.
 
قبل از این حرکت، هر دوی آنها حرف‌هایی با هم رد و بدل کرده بودند و ماتراتزی توانست با حرف‌هایی تحریک‌کننده، اعصاب زیدان را به هم بریزد. می‌شود گفت که او به دنبال توهین به زیدان نبود، بلکه بیشتر حرصش را درآورد و نتیجه هم معلوم است.
 
روانشناسان می‌گویند که ورزشکاران تقریبا در تمام عرصه‌های رقابتی در حال چنین کاری هستند و سعی می‌کنند با رفتارهای «حرص‌درآر» کنترل امور را از دست رقیب خارج کنند.
 
کدام بخش مغز درگیر است؟
 
در یک پژوهش، به شرکت‌کنندگان گفته شد که در یک آزمون شرکت کنند. اما قبل از شروع آزمون، آزمایشگر شروع به شکایت کرد و گفت که آنها کارشان را به درستی انجام نمی‌دهند.
 
در واقع، آزمایش این بود که مشخص شود شرکت‌کنندگان بعد از این رفتار آزمایشگر چطور عمل می‌کنند.
 
در این وضعیت، بخشی از مغز که تحت تاثیر قرار گرفت و فعال شد، قشر سینگولیت قدامی بود که دروازه‌بان امور احساسی مغز خوانده می‌شود و مسیر ورود دریافت‌های احساسی به قشر مغز و در نهایت، واکنش انسان است.
 
در یک دوره‌ای، جراحان مغز و اعصاب، این بخش از مغز را با جراحی خارج می‌کردند. این کار بیشتر برای کاهش احساس درد در افراد انجام می‌شد، ولی مشخص شد افرادی که تحت این جراحی قرار گرفته‌اند، در موقعیت‌های مشابه، به اندازه دیگران حرص نمی‌خورند.