آسیب های ورزشی جزو جدایی ناپذیر ورزش است. هر ورزشی که نیاز به آمادگی جسمانی بیشتری داشته باشد احتمال بروز آسیب های ورزشی در آن هم بیشتر است. شایعترین آسیب ها در اندام تحتانی ایجاد میشود.در این گزارش سعی کردیم تا آسیب های شایع اندام تحتانی که اکثر فوتبالیست ها و بسکتبالیست ها به آن دچار شده اند را از جمله علائم، دلایل بروز و درمان مورد بررسی قراردهیم.
کوفتگی عضله چهارسر چیست؟
عضله چهار سر(کوادریسپس) اکثر اوقات در معرض برخورد مستقیم در ورزش های مختلف مانند فوتبال و بسکتبال است، که در نهایت منجر به ایجاد کوفتگی این عضله، به ویژه در قسمت های قدامی و قدامی- خارجی می گردد.
علائم کوفتگی عضله چهارسر
علائم کوفتگی عضله چهارسر مانند کوفتگی سایر عضلات است، با این تفاوت که به دلیل حجم عضله، علائم زیرجلدی و موضعی کمتری دارد، مهمترین علائم آن عبارتند از:
١. درد موضعی
٢. سفتی عضلانی
٣. درد حین کشش غیر فعال عضله
٤. حساسیت به لمس
٥. خون مردگی موضعی
٦. افت اکستنشن(باز شدن) فعال زانو
٧. تشکیل میوزیت اوسیفیکان( استخوانی شدن بافت عضله) در سطوح شدید آسیب دیدگی
کوفتگی عضله چهارسر دارای سه سطح خفیف، متوسط و شدید است. مدت زمانی که برای درمان کوفتگی عضله چهارسر مورد نیاز است، از یک هفته تا دو الی سه ماه متغیر بوده و به سطح آسیب دیدگی بستگی دارد.
توصیه های کاربردی پس از کوفتگی عضله چهارسر:
١. بلافاصله پس از رخداد کوفتگی، باید با پزشک یا فیزیوتراپیست مربوطه مشورت نمود تا سطح آسیب تعیین گردد.
٢. باید بر روی موضع آسیب دیده یخ گذاری نمود و از ادامه ورزش اجتناب کرد.
٣. ادامه تمرین بر روی عضله آسیب دیده و نادیده گرفتن امر درمان، باعث افزایش سطح آسیب، افزایش درد و تورم موضعی، تعویق در روند درمان و همچنین رسوب کلسیم و استخوانی شدن بافت عضله چهارسر می گردد که در این صورت درمان های بسیار طولانی و در برخی موارد درمان جراحی پیشنهاد می گردد.
کشیدگی عضلات همسترینگ(Hamstring strain )
عضلات همسترینگ متشکل از سه عضله هستند که در پشت ران قرار دارند، ابتدای آنها در ناحیه نشیمنگاهی و انتهای آنها در پشت زانو است و عملکرد اصلی آنها خم کردن زانو است. به دلیل عملکرد مشابه این سه عضله، اکثر اوقات هر سه عضله تحت عنوان کلی همسترینگ شناخته می شوند.
کشیدگی یا رگ به رگ شدن عضله همسترینگ، بیشتر اوقات در فعالیت های شدید بدنی و ورزشی ایجاد شده که با پارگی فیبرهای عضلانی نیز همراه است. ورزش هایی که ریسک کشیدگی همسترینگ را بالا می برند، ورزش هایی هستند که دارای استارت ناگهانی و دویدن ها و تغییر جهت های مکرر هستند، مانند فوتبال، بیسبال و بسکتبال.
لازم به ذکر است که گرم کردن نامناسب یا تمرینات بدنسازی غلط، می تواند زمینه ساز ایجاد کشیدگی همسترینگ گردد، هرچند که فرد ورزشکاری حرفه ای و با آمادگی جسمانی بالا باشد.
آسیب های عضله همسترینگ
کشیدگی همسترینگ، می تواند در قسمت های مختلف عضله مانند ابتدا، بخش میانی و انتهای عضله رخ دهد، همچنین بر اساس شدت آسیب به سه درجه تقسیم می گردد:
١. درجه یک: در این وضعیت پارگی چند فیبر عضلانی رخ داده و درد اندکی در موضع آسیب دیده وجود دارد و کمی سفتی موضعی و ضعف عضلانی دیده می شود، این درد عموما با گرم کردن از بین رفته ولی پس از تمرین بیشتر می شود.
٢. درجه دو: پارگی وسیع تر عضله که دارای درد بیشتر و وسعت بیشتر منطقه درگیر است.
٣. درجه سه: پارگی کامل عضله و کوفتگی شدید که با درد و کبودی زیادی همراه بوده و حتی ممکن است به دلیل ایجاد خونمردگی، ناحیه مورد نظر برجسته نیز باشد.
درمان های پزشکی و توانبخشی کشیدگی همسترینگ:
١. مراجعه سریع به پزشک یا فیزیوتراپیست مربوطه جهت تشخیص ضایعه و اقدامات اولیه
٢. استفاده از رژیم PRICE(محافظت، استراحت، یخ، فشار و بالا نگه داشتن عضو) که در بخش های قبلی به تفضیل اشاره شد.
٣. استراحت و منع انجام فعالیت هایی که آسیب را تشدید می کنند.
٤. استفاده از یخ به مدت ١٠ الی ١٥ دقیقه به مدت ٢ تا ٣ بار در روز
٥. حرکات کششی ملایم و تمرینات مقاومتی سبک در روزهای اول پس از آسیب با صلاحدید پزشک یا فیزیوتراپیست مربوطه
٦. وجود درد در هر مرحله از توانبخشی زنگ خطر بوده و باید هر چه سریع تر اقدامات لازم را جهت کاهش درد به کار برد