ویژگیهای یک خانواده
سالم و موفق
خانواده مهمترین نهاد اجتماعی و
کوچکترین هسته جامعه میباشد که از زن و مرد و فرزنـدان تشکیل میشود.
اساس و رکن اصلی خانواده به عنوان زیر بنای جامعه، ازدواج است و بدون تردید یکی از
وقایع و مراحل مهم زندگی هر انسان همین مرحله میباشد. ازدواج فرآیندی از تعامل
بین زن و مرد است که تحت شرایط و مراسم قانونی، شرعی و عرفی برگزار میگردد و عمل
آن مورد پذیرش شرع، قوانین و تشکیلات اجتماعی است.
انسان در سایه ازدواج به کمال میرسد.
خداوند انسان را با اندکی تفاوت ساختمانی و عاطفی در دو جنس آفرید و آرامش و نیکبختی
را در پیوستن به هم و ازدواج قرار داد. خواند در قرآن مجید میفرمایند: «خداوند
برای شما از جنس خودتان جفتی بیافرید که در کنار او آرامش یابید و با هم انس گیرید
و میان شما رأفت و مهربانی برقرار نمود.» واقعیت
این است که سعادت و خوشبختی را تنها میتوان در زندگی خانوادگی سالم و موفق جستجو
کرد. جایی که محبت و عاطفه انسان را از محبتهای بیپایه و سطحی بینیاز میکند،
جایی که با تلاش دو انسان امیدوار و با نشاط، محیطی سرشار از دوستی و احساس
مسؤولیت فراهم میآید.
عامل موفقیت خانواده چیست؟ چرا برخی
ازدواجها موفق و برخی دیگر ناموفقاند؟ تفاوت بین افرادی که سالها
در زندگی زناشویی خود کامیاب هستند و کسانی که پیوسته با مشکل مواجهاند چیست؟ با
آن که بیشتر زوجها با آرزوهای بسیار زندگی زناشویی را آغــاز میکنند،
چرا برخی فقط برای مدتی شادی را تجربه میکنند و برخی دیگر
زندگی را با شور و شعف ادامه میدهند؟
بررسیها نشان دادهاند
که خانوادههای موفق در ارضای نیازهای اساسی با یکدیگر مشابه هستند:
- با یکدیگر ارتباط توأم و با تفاهم دارند
و در موقعیتهــای گوناگون ستایش و قدردانی از یکدیگر را ابراز میکنند.
- زمینههای تشویق جهت رشد و
شکوفایی یکدیگر را فراهم میکنند.
- علاوه بر عشق و محبت نسبت به یکدیگر به
ازدواج و تشکیل خانواده نیز عشق میورزند و در حفظ بنیـاد خانواده تلاش میکنند.
خانواده محل انتقال سنتها، باورها و
انواع مختلف شناختهاست. (از شیوه غذا خوردن گرفته تا افکار سیاسی) نخستین قدمهای
اجتماعی شدن را کودک در خانواده بر میدارد و به موجودی اجتماعی تبدیل میشود.
خانواده از زمان اسمگذاری بر کودک او را در مسیر و شبکه خویشاوندی قرار میدهد
بنابراین خانواده نخستین هویت اجتماعی فرد را فراهم میآورد.
بنابراین چگونگی رشد و تربیت فرد در
خانواده، در وجود یک خانواده سالم و ایدهآل نقش پررنگی دارد. همسران جوان برای ایجاد همدلی با یکدیگر نیاز به فرصتهایی در
ابتدای زندگی زناشویی دارند.از همین روی به موازات ایجاد این همدلی و حتی برای به
وجود آوردن آن باید برای یکدیگر در حکم آینهای باشند که هم خوبیها و هم نارساییها
را نشان دهند و هم برای بهتر زیستن خود تلاش مشترک داشته باشند. در ارزیابی روابط خانوادگی، هر یک از اعضا باید بدانند که
اعضای دیگر نزدیکترین و محرمترین افراد در زندگی او به شمار میآیند. به خانواده
به عنوان بخشی از وجود خود، حامی و پشتیبان نگاه کنید و برای خوشبختی اعضای آن تلاش نمایید.
گاهی اوقات اعضای خانواده از یک مسأله دو برداشت متفاوت دارند. اما آنها
را با یکدیگر مطرح نمیکنند در نتیجه نمیتوانند این برداشتهای متفاوت را درک
کنند. از همین رو بروز یک مسأله ساده ممکن است به یک بحران تبدیل شود ... برای
شناخت ریشه اختلافهای خانوادگی باید با روانشناسی زن و مرد آشنا شد و فهمید که
زن یا مرد به چه اموری بها میدهند و نظام ارزشهای آنها چیست. به طور معمول زن
به وابسته بودن، کسب امنیت عاطفی و مورد حمایت واقع شدن اهمیت میدهد. درحالی که
مرد میخواهد مستقل و خودمختار باشد و برای آزادی عمل ارزش قایل است. چاره کار هم
این است که زن و مرد از خود انعطاف نشان دهند و به آگاهی برسند.
مهارتهای لازم برای تشکیل
خانواده موفق
یک خانواده موفق و خوشبخت از ابتدا
اطاعت از خداوند و رضایت پروردگار را محور فعالیتهای خود قرار میدهد.
وجود معیارهای صحیح و منطقی در انتخاب
همسر و تشکیل خانواده در حفظ و استمرار و موفقیت آن سهم بهسزایی دارد.
در خانوادههای موفق مهارت ایجاد ارتباط
صحیح و مناسب بین افراد آن خانواده چشمگیر میباشد.
وجود خلق و خوی نیکو و اخلاق و رفتار
پسندیده از جمله خصایص خانواده موفق میباشد.
علاوه بر این که باید نسبت به همسر و
افراد خانواده مهر و محبت قلبی ورزید، این مهر و محبت را باید با زبان نیز اظهار
کرد و یکی از دلایل موفقیت خانوادهها اظهار محبت و علاقه به صورت کلامی میباشد.
خانوادههای موفق در برخورد با مسایل و
مشکلات زندگی به جای انتخاب روش پرخاشگرانه، خشونتآمیز و بدبینانه از
روشهـــای گفتگوی مسالمتآمیز، صمیمانه و خوشبینانه
استفاده میکنند.
داشتن تعهد، وفاداری، اعتقـاد، انصاف،
صمیمیت، پذیرش متقابل، سعه صدر، تفاهم و اعتماد متقابل بین افراد خانواده از دیگر
ویژگیهای یک خانواده موفق میباشد.
افراد خانوادههای موفق با نگرش
مثبت نسبت به یکدیگر و با مشورت و هماهنگی در امور زندگی، تعلیم و تربیت
فرزندان، فعالیتهای اجتماعی، اوقات فراغت و چگونگی صرف آن، دید و بازدیدهای
خانوادگی و نظایـر آن را تنظیم و برنامهریزی میکنند.
در این خانوادهها تعیین اهداف زندگی و برنامهریزی در سرلوحه امور
قرار دارد.
این خانوادهها اوقاتی را برای بحث و
گفتگوی خانوادگی اختصاص میدهنــد، از بحثهای بینتیجه دوری میکنند و به
مسایل از نقطه نظر طرف
مقابل نیز نگاه مینگرند.
احترام متقابل در
خانوادههای موفق و خوشبخت یک اصل است. انسان از کرامت و شخصیت والایی برخوردار
است و به کرامت انسانی خویش علاقهمند میباشـد، به همین دلیل دوست ندارد در معاشرتهای اجتماعی مورد تحقیر قرار گیرد. در محیط خانواده نیز احترام متقابل
باعث جلب مودت و رضایت میشود و به محیط خانه صفا و
صمیمیت و آرامش میبخشد.
در خانوادههای موفق
انتظارات افراد از یکدیگر مشخص است.اعضای خانواده گاهی در فضایی محرمانه، محبتآمیز و صمیمانه به ارزیابـــی
افکار و روابط یکدیگر میپردازند و از یکدیگر توقعات بیجا ندارند.
گذشت و عفو عنصر اصلی
استمرار، استحکام و موفقیت این خانواده ها میباشد.
در خانوادههای موفق
امتیازات مثبت افراد همیشه در نظر گرفته میشود و خطاها به صورت غیرمستقیم و با
بیانی متین و آرام تذکر داده میشود. در خانوادههای خوشبخت و موفق نه مردسالاری وجود دارد و نه زنسالاری؛ به بیان دیگر رابطه سلطهگرانه و سلطهپذیرانه چه از طرف مرد و چه
از طرف زن و چه فرزندان برای کانون گرم خانواده آفت بزرگی به شمار میرود.
موارد سؤ تفاهم یا
مسایل مورد اختلاف در چارچوب خانواده مطرح و از پیــشداوری، تصمیمهـــای نادرست ،غیرمنطقی و
شکلگیری افکار منفی پرهیز میشود.
در این خانوادهها یک راهنما و قانون مشخص و از پیش تعیین شده وجود دارد.
اعضای
یک خانواده سالم به
خلوت یکدیگر و لحظاتی که دوست دارند به تنهایی به سر ببرند احترام میگذارند و هرگز این حریم را
زیر پا نمیگذارند.
همکاری و یاری رساند
به دیگر اعضای خانواده برای همه اعضای یک خانواده موفق ارزش تلقی میگردد و آنها
از صمیم قلب اینکار را انجام میدهند نه با اکراه یا از سر اجبار.
در چنین خانوادهای
اعضا بیشتر راغب هستند که اوقات فراغت خود را با یکدیگر بگذرانند تا با گروه
دوستان، همسیهها و....
اعضای یک خانواده موفق
مشکلات را تأیید میکنند و به راه حل میروند.
باسمه تعالی
با سلام و احترام و عرض تهنیت ایام الله میلاد نبی مکرم اسلام حضرت محمد مصطفی (ص) و دهه پربرکت و نورانی فجر انقلاب اسلامی ، اداره امور بازنشستگان و موظفین آموزش و پرورش استان فارس به مناسبت فرخنده این ایام در نظر دارد مسابقه 17 سئوال 17 جایزه را برای پیشکسوتان عرصه تعلیم و تربیت برگزار نماید لذا شایسته است با رعایت شرایط ذیل در این مسابقه شرکت فرمایید .
1- طول مدت این مسابقه از 29 دیماه میلاد حضرت محمد مصطفی (ص) لغایت 17 بهمن در ایام الله دهه فجر می باشد .
2- فقط شخص بازنشسته می تواند در این مسابقه شرکت نماید .
3- تمامی کسانی که به 15 سئوال از 17 سئوال پاسخ صحیح دهند به قید قرعه جوایزی اهدا می گردد .
4- فقط امکان انتخاب یک گزینه وجود دارد لذا در انتخاب گزینه صحیح دقت نمایید .
5- نتایج قرعه کشی و اعلام اسامی برندگان روز 24 بهمن ماه 1392 از طریق همین سایت https://www.baz.farsedu.ir و یا http://bazsh.blogsky.com به اطلاع عزیزان خواهد رسید .
متن سئوال :
1- بر اساس اندیشه شهید مطهری علت پیشرفت سریع اسلام کدام یک از موارد زیر بود؟
الف) قرآن
ب) سیره و خلق و خوی حضرت محمد ( صلی الله علیه و آله و سلم)
ج) هر دو مورد
******************
2-واقعه معراج در چه سال و چه شبی رخ داد؟
الف) شب هفدهم ربیع الاول/ 15 ماه پیش از هجرت
ب) شب هفدهم ماه مبارک رمضان / 18 ماه پیش از هجرت
ج) شب هفدهم رجب المرجب/18 ماه پیش از هجرت
******************
3- سنت پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) در دعوت مردم به اسلام چه بود؟
الف) به سراغ سران قبائل و اشراف می رفت
ب) پیامبر احدی را کوچک و غیر قابل اعتنا نمی شمرد و اسلام را به همه عرضه می داشت
ج) تنها به سراغ محرومان و فقیران می رفت تا افراد بیشتری اسلام را قبول کنند
******************
4- آیه" لقد کان لکم فی رسول الله اسوه حسنه" بر حجیت چه چیزی دلالت دارد؟
الف) گفتار، کردار و تقریر پیامبر
ب) گفتار، کردار، مشروعیت دین اسلام
ج) بر گفتار و اعمال پیامبر
******************
5-مهمترین دلیل مشارکت پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) در ساخت مسجد مدینه چه بود؟
الف) نظارت و رهبری مستقیم توسط خودشان
ب) برانگیختن روحیه حماسی مسلمانان و بیان احساس مسئولیت پذیری
ج)ایجاد وحدت
******************
6- پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله سلم ) برادری میان مهاجران و انصار را بر چه اساسی بنا کرد؟
الف) حق و مسئولیت پذیری
ب) حق و برابری
ج)حق و مصلحت اندیشی
******************
7- به فرموده پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) کسی که نماز را به عمد ترک کند چه سرنوشتی دارد؟
الف) از حمایت خداوند بیرون رفته است.
ب) در زندگیاش دچار فقر مالی میشود.
ج) هر دو مورد.
******************
8- پیامبر رحمت (صلی الله علیه و آله و سلم) پس از هجرت به مدینه برای حفظ سلامت روحی جامعه و پرهیز از تکبر چه دستوری فرمودند؟
الف) همه در ساخت مسجد کمک کنند.
ب) اموال خود را با دیگران تقسیم کنند.
ج) با هم پیمان برادری منعقد کنند
******************
8- کدام گزینه حاکی از نظم و انضباط پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) است؟
الف) تقسیم کارها/ صف آرایی نظامی/ و ایجاد نظم در صفوف جماعت
ب) تقسیم اوقات شبانه روز به چهار بخش
ج) نظم در خواب و بیداری/ و تقسیم کارها
******************
10- طبق فرمایش پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم) کسی که صدای کمک خواهی فردی را بشوند و به او کمک نکند چگونه شخصی است ؟
الف) بی غیرت است
ب) مسلمان نیست
ج)ناجوانمرد است
******************
11- طبق فرمایش پیامبر رحمت ( صلی الله علیه و آله و سلم ) هر کس به سوی مسجد برود تا هنگامی که برگردد چه حسناتی در انتظار اوست؟
الف) در هر قدم ده حسنه برای او نوشته می شود و ده گناه از او محو می گردد
ب) در هر قدم ده درجه ارتقاء می یابد
ج) هر دو مورد
****************
12- طبق فرموده پیامبر رحمت ( صلی الله علیه و آله و سلم ) آن که برادر خویش را احترام کند چه کسی را گرامی داشته است؟
الف) قرآن را احترام کرده است
ب) خداوند را احترام کرده است
ج) پیامبرش را احترام کرده است
******************
13- در بیان پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) چه کسی مانند تنه کج درخت خرمایی است که نمی توان از آن در جایی استفاد کرد بلکه فقط باید سوزانده شود؟
الف) مفسد فی الارض
ب) منافق
ج) کافر
******************
14- پیامبر رحمت ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند هرکس بمیرد و امام زمان خود را نشناسد چگونه مرده است ؟
الف) به مرگ جاهیلت مرده است
ب) همچون کفار مرده است
ج) همچون نابینایان مرده است
******************
15- در فرمایش پیامبر رحمت (صلی الله عیله و آله و سلم) شنونده غیبت چه نقشی دارد؟
الف) یکی از غیبت کنندگان است
ب) از غیبت کننده بدتر است
ج) مورد عذاب الهی واقع خواهد شد
******************
16- پیامدهای اجتماعی گشاده رویی چیست؟
الف) ایجادمحبت/ از بین بردن کینه/جذب افراد
ب) ایجاد محبت/تدام دوستی /کفاره گناهان
ج) نفوذ در دلها/کفاره گناهان/ جذب افراد بیگانه
**********************
17- طبق فرمایش پیامبر رحمت ( صلی الله علیه و آله و سلم) کسی که سیر بخوابد و همسابه اش گرسنه باشد چگونه است ؟
الف) جایگاهش در آتش است
ب) به رسول خدا ایمان نیاورده است
ج) از شفاعت رسول خدا بهره مند نمی شود
باسمه تعالی
پاسخ نامه مسابقه پیامبر اعظم 17 سئوال 17 جایزه
نام و نام خانوادگی : شماره دفتر کل : شماره پرسنلی :
ردیف سئوال |
الف |
ب |
ج |
1 |
|
|
|
2 |
|
|
|
3 |
|
|
|
4 |
|
|
|
5 |
|
|
|
6 |
|
|
|
7 |
|
|
|
8 |
|
|
|
9 |
|
|
|
10 |
|
|
|
11 |
|
|
|
12 |
|
|
|
13 |
|
|
|
14 |
|
|
|
15 |
|
|
|
16 |
|
|
|
17 |
|
|
|
تصاویر، ثبت کننده های تاریخ هستند به طوری که اتفاقاتی که به وسیله عکس ثبت شده اند همچنان در دفترچه تاریخ دنیا باقی مانده اند. برخی از این تصاویر بسیار نادرهستند و شاید تنها یک نسخه از آن ها وجود داشته باشد.
در طول تاریخ تصاویری بوده اند که با مشقت های تمام به ثبت رسیده اند اما
همین عکس ها این روزها ثبت کننده هایی شده اند که ارزش های بسیاری دارند.
این تصاویر نادر مربوط به اتفاقات یا رویدادهایی هستند که برای هر انسانی
جالب خواهد بود.
آبشار یخ زده نیاگارا
تکریم سالمندان در دین اسلام در آیین مقدس اسلام، سالمندان به طور ویژه، مورد توجه قرار گرفتهاند. از نظر اسلام رسیدن به دوران پیری ـ البته اگر فرد مسلمان در مسیر صحیح و درست قدم گذاشته باشد ـ ، یک ارزش است. رسول خدا صلیاللهعلیهوآله میفرماید: مَنْ شابَ شَیبَه فِی الاِسْلام، کانَت لَهُ نورا یَومَ القیامَة. کسی که مویش در اسلام سپید گردد، در روز قیامت برای او نور خواهد بود.۳۳ در قرآن شریف نیز در بحث احترام به والدین کهنسال، همگان به حفظ حقوق و حدود آنان موظف شدهاند. وَقَضَی رَبُّکَ أَلاَّ تَعْبُدُوا إِلاَّ إِیَّاهُ وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَاناً إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِندَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْکِلاَهُمَا فَلاَتَقُل لَهُمَا أُفٍّ وَلاَ تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَهُمَا قَوْلاً کَرِیماً. (اسراء:۲۳) و خدای تو حکم فرموده که جز او کسی را نپرستید و به پدر و مادر، نیکویی کنید و چنانچه هر دو یا یکی از آنها پیر و سالخورده شوند، کلمهای مگویید که رنجیده خاطر شوند و کمترین آزار به آنان مرسانید و با ایشان به اکرام و احترام سخن گویید. نبی مکرم اسلام صلیاللهعلیهوآله و ائمه طاهرین علیهمالسلام نیز در گفتارهای دلنشین خود، مسلمانان را به تکریم و احترام بزرگسالان فراخوانده و ارزش معنوی و اجتماعی آنان را یادآور شدهاند. رسول اکرم صلیاللهعلیهوآله وجود پیران سالخورده را موجب افزایش فیض ربوبی و بسط نعمتهای الهی و مایه برکت خوانده۳۴ و میفرماید: مَنْ وَقَّرَ ذا شَیبه فِی الاسلام امَنَهُ اللّهُ مِنْ فَزَعِ یَومَ القِیامَه.۳۵ کسی که پیر مسلمانی را تجلیل نماید، خداوند او را از ترس روز قیامت ایمن میدارد. حضرت رسول صلیاللهعلیهوآله در فرازی دیگر، یکی از شیوههای تکریم و تعظیم ذات اقدس الهی را، احترام و تجلیل سالخوردگان مسلمان میشمارد.۳۶ کهنسالان و سالخوردگان در طول حیات خود، سردی و گرمی روزگار را چشیدهاند و در مدرسه زندگی تجربه آموخته و افکارشان پخته شده و عقل و حکمت فراگرفتهاند. اینان گرچه از نظر جسمانی ضعیف و ناتوان شده و قدرت فعالیت و تحرک خود را از دست دادهاند، ولی از نظر معنوی، تجربههایی ارزنده دارند و میتوانند مانند رهبران روحانی، هادی دیگران باشند و جوانان را به خیر و سعادت رهنمون سازند. امام صادق علیهالسلام میفرماید: الشَیخُ فی أهلِه کَالنّبی فی اُمّتِه.۳۷ وجود پیر سالخورده در خانوادهاش، همانند پیغمبر در میان امتش است. پیرمردی به محضر رسول اکرم صلیاللهعلیهوآله شرفیاب شد، کسانی که در حضور آن حضرت نشسته بودند، در احترام به آن مرد، کوتاهی نمودند و در جا دادن به او کندی و مسامحه کردند. پیغمبر اکرم صلیاللهعلیهوآله از این رفتار بیادبانه، ناراحت شد و به آنها فرمود: لَیْسَ منّا مَنْ لَمْ یَرْحَم صَغیرِنا و لَمْ یُوَقِّرْ کبیرنا.۳۸ کسی که به خردسالان ماتفضّل و ترحّم نکند و پیران ما را مورد تکریم و احترام قرار ندهد، از ما نیست.
پیشگیری از کمردرد در میانسالی و کهنسالی
سالمندی و ورزش
( در حق پدر و مادرتان نیکی کنید و اگر یکی از آنها یا هر دوپیر و سالخورده شوند و موجب رنج و زحمت شما، مراقب باشید که کلامی بر زبان میاورید موجب رنجش خاطر آنان نشود و کمترین آزار به آنها مرسانید و به ایشان با اکرام و احترام سخن بگویید. « سوره اسراء – آیه 23» )
تعریف سالمندی:
سالمندی پدیده ای است که بوسیله تغییرات بیولوژی، فیزویلوژی، بیو شیمی و آناتومی در سلول های بدن ایجاد می شود و این تغییرات با طول زمان بر کار سلول ها اثر می گذارد.
سالمندی پدیده ای است الهی، همگانی و طبیعی که شامل تمام موجودات جاندار و بی جان می شود.
آغاز سالمندی:
معمولا بالاتر از 60 سال را سالمندی می نامند ولی حقیقت این است که تعیین مرز مشخص شروع سالمندی و خاتمه جوانی تا حدی مشکل است. در انسان سه نو سن شرح داده می شود:
1- سن زمانی (قانونی) که بر اساس تقویم مشخص می شود.
2- سن فیزیکی (جسمی) که بر اساس تحولات بدنی در انسان تعیین می شود.
3- سن روانی که بر حسب هوش، عواطف و احساس و سایر عوامل روانی تعیین می گردد.
بنابراین برای تعیین دقیق سن سالمندی باید عوامل مذکور را مورد توجه قرار داد. برخی قبل از رسیدن به 65 سالگی علائم و آثار سالمندی را دارند و در برخی حتی در این سنین و یا بالاتر هم آثار سالمندی دیده نمی شود لذا باید به سالمندی زودرس و دیررس نیز توجه نمود.
سالمندان و بحران جمعیت:
طی 40 سال گذشته، به روایت آمار، جمعیت سالمندان در کشور ما 3 برابر شده و این روند صعودی تا سال 2050 باعث می شود که یک چهارم جمعیت کشورمان به گروه سالمندان اختصاص یابد. با توجه به این وضعیت ضرورت دارد توجه ویژه ای به این گروه سنی ( به ویژه زنان سالمند که در مقایسه با مردان، شرایط بغرنج تری دارند ) مبذول شود.
سندرم بی حرکتی در سالمندان:
بی حرکتی حالتی است که منجر به عوارض زیادی در سالمندان می گردد و سلامتی آنها را تهدید می کند که به این صورت تعریف می شود:
مجموعه علائم فیزیکی، متابولیسمی و روحی که به دلیل بی حرکتی روزانه بوجود می آید و موجب اختلال در تعادل سالمندان می شود.
عللی که باعث سندرم بی حرکتی می شود از این قرار است: بیماری های مزمن که شخص را زمین گیر می کنند (بیماری های مزمن استخوانی، مفصلی و عضلانی) این بیماری ها از طریق درد یا ضعف باعث تقلیل حرکات و یا بی حرکتی کامل می شوند.
تظاهرات کلینیکی سندرم بی حرکتی:
بی حرکتی به بیشتر اعضا آسیب می رساند. برخی از این آسیب و عوارض، سریع و بعد از بی حرکتی کوتاهی بوجود می آید و برخی، به دلیل بی حرکتی طولانی ایجاد می شود به طور کلی اثر و تظاهرات بالینی بی حرکتی در دستگاه های مختلف بدن بصورت زیر نمایان می گردد که در اینجا تنها به ذکر نام آنها بسنده می کنم:
1- تظاهرات قلبی و عروقی (کار قلب – آمبولی و ترومبوز عروق)
2- تظاهرات تنفسی
3- تظاهرات هضمی (تقلیل حرکات دودی شکل روده – قطع رفلکس دفع – تغییر در عادت روزمره – تقلیل قدرت عضلات دافعه مقعد)
4- تظاهرات ادراری
5- تظاهرات دستگاه حرکتی
6- تظاهرات متابولیسمی سالمندان بی حرکت
7- تظاهرات روانی
نقش ورزش در سالمندان:
در گذشته بیشترین توجه معطوف به تشویق افراد جوان و میانسال برای شرکت در فعالیت های بدنی بود و توصیه برنامه ورزشی به منظور حفظ توانایی های افراد سالمند رواج چندانی نداشت. با ارتقاء معیار امید به زندگی و بیشتر شدن تعداد افراد سالمند مرد و زن، توجه متخصصین جوامع مختلف به سوی ورزش سالمندان به عنوان یک موضوع جدی مورد توجه قرار گرفته است.
گرچه تغییرات فیزیولژیک که به واسطه شرکت در تمرینات ورزشی رخ می دهد برای نوجوانان، جوانان و بزرگسالان شناخته شده است اما این انتظار نمی رود که تاثیر تمرینات بر روی سالمندان به همان میزانی باشد که در سایر گروه های سنی مشاهده می کنیم. هدف عمده ورزش سالمندان حفظ تندرستی و کاهش تاثیر عوامل منفی بر روی سلامتی است مانند اینکه شرکت در تمرینات می تواند سطح کلسترول و تری گلیسرید را کنترل نماید. همچنین شرکت در فعالیت های منظم ورزشی انعطاف پذیری عضلات را بهبود بخشیده و از سرعت روند نزولی قدرت و استاقمت عضلانی و استقامت قلبی تنفسی جلوگیری بعمل می آورد.
انواع ورزش هایی که برای سالمندان مفید است:
در زیر به ورزشهایی که برای سالمندان می تواند مفید باشد ذکر شده و در مورد هر یک به مختصر توضیح داده شده است. (در شماره ی بعدی وبلاگ «ورزشکار باشید» به صورت کامل تری در مورد برخی از این ورزش ها توضیح داده خواهد شد.)
1- راه رفتن در هوای آزاد حداقل 20 دقیقه با سرعت پنج کیلومتر (سرعت متوسط) در ساعت دو بار در روز بهترین و آسان ترین ورزش هاست و باعث تسریع جریان خون و تغذیه سلول های مغزی می شود.
2- شنا: در آب گرم ورزش مفرح و لذت بخشی است و به حفظ دامنه حرکتی مفاصل و طول طبیعی عضلات کمک می کند و گردش خون را بهبود می بخشد.
3- دوچرخه سواری: برای فعالیت تمام بدن دوچرخه سواری ورزش مفیدی است ولی آن دسته از افراد مسنی که مشکل زانو دارند باید از آن اجتناب کنند یا از دوچرخه های ثابت استفاده کنند و زین آن را طوری تنظیم کنند که زانو کمتر خم شود.
4- گلف: ورزش خوبی است و متناسب با سالمندی است.
5- ورزش های تنفسی: یکی از مهمترین ورزشها است. با ورزش های تنفسی، ظرفیت تنفسی فرد افزایش می یابد و اکسیژن بیشتری وارد ریه ها می شود که به جذب هموگلوبین خون گردیده به سلول ها می رود و در نتیجه سلول ها از اکسیژن و تغذیه کافی بهره مند می گردند.
6- یوگا: ازجمله ورزشهایی است که موجب تقویت جسم و روان می گردد. یوگا نیازی به فعالیت و حرکت زیاد بدن ندارد، در واقع نوعی حرکت و نرمش است که در حالت سکون و آرامش صورت می گیرد و موجب نیرو بخشیدن به عضلات و مفاصل و اعصاب و ارگانهای داخلی می شود با این ورزش دستگاه گردش خون کمک می کند تا اکسیژن مورد نیاز سلول ها به اندازه کافی به وسیله جریان خون در دسترس آنها قرار گیرد تا سوخت و ساز بدن به خوبی انجام شود.
7- ورزش بدن سازی: انجام یک سری حرکات در حفظ قدرت و استقامت بدنی مفید است. ( نکته : منظور از بدن سازی کار با وزنه های سنگین نمی باشد.)
8- فعالیت هایی نظیر چمن زنی و باغبانی باعث بهبود جریان خون شده و در روحیه سالمندان بسیار تاثیر گذار است.
در این شماره به ذکر همین مطالب بسنده می کنم و در شماره بعدی، این مطلب را با مواردی چون توضیح کامل در مورد ورزش ها و ... ادامه خواهم داد.
منابع:
- تربیت بدنی و ورزش معلولین
- ورزش و بهداشت
- نشریه سراسری سازمان نظام پزشکی
ورزشکار باشید.
همیشه پیروز و از راه دردسر بدور باشید.
با توجه به کاهش عملکرد انسان در اثر افزایش سن، تحقیقات اخیر نشان می دهد افرادی که از نظر جسمانی فعال هستند حتی در سطوح بالای رقابت های بین المللی با کاهش یکسان عملکرد در مقایسه با افراد همسن خود مواجه نخواهد شد. همانگونه که از قبل نیز پیشبینی می شد کاهش در عملکرد قویا تحت تاثیر کاهش الگوی فعالیت های روزمره افراد است.
رعایت نکات ضروری برای آمادگی جسمانی و بهداشت سالمندان گرامی:
1- معاینه پزشکی از فرد سالمند قبل از پرداختن به ورزش.
2- ورزش ها از ساده به مشکل انجام شوند.
3- قبل از ورزش باید گرم کردن بدن و بعد از آن سرد کردن بدن را انجام دهند.
4- استراحت میان تمرینات در نظر گرفته شود.
5- از لباس مناسب برای ورزش استفاده شود.
فاکتور های مورد توجه در برنامه آمادگی جسمانی سالمندان:
1- حرکات تعادلی (تعادل سالمندان معمولا کمتر از افراد جوان است.)
2- حرکات انعطاف پذیری (حرکات کششی بسیار نرم و آرام.) «برای مطالعه بیشتر، روجوع شود به {تمرینات کششی} در آرشیو موضوعی.»
3- حرکات عکس العملی
4- حرکات ساده در تمام مفاصل
5- حرکات استفامتی ( فاکتور استقامت عمومی به منظور حفظ و توسعه عملکرد سیستم قلبی – عروقی تنفسی از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد.)
جلسات ورزشی:
برای افراد مسن مدت و شدت فعالیتها باید کمتر از حد معمول باشد و تعداد جلسات ورزشی بیشتر پیش بینی شود.
مدت ورزش:
مدت متوسط فعالیت بدن باید 40 – 20 باشد. ورزش برای مدت کوتاه به طور مشخص موثر نیست و مدت زیادتر نیز همراه با نتایج بهتری نخواهد بود.
نوع ورزش:
نوع ورزش به تمایل فرد و وضعیت سلامتی و هدف نهایی فرد از ورزش کردن بستگی دارد. از جمله انواع ورزش ها که در نوشتار پیشین ذکر شد و در این نوشتار نیز کامل تر به آنها خواهم پرداخت، می توان به دویدن آرام، شنا کردن، پارو زن، دوچرخه سواری، اسکی و پیاده روی اشاره کرد که در این فعالیت ها گروه های زیادی از عضلات به صورت منظم و هماهنگ بکار گرفته می شود.
نکته: ورزش هایی نظیر اسکی و دویدن را به دلیل احتمال آسیب در اولوبت های آخر قرار می دهیم.
فعالیت های ضروری قبل و بعد از ورزش:
هر برنامه ورزشی باید شامل یک دوره گرم کردن باشد که هر کدام 15 – 10 دقیقه به طول انجامد. این زمان برای افراد مسن بیشتر از افراد جوان است، چون تطابق در افراد مسن کندتر انجام می گیرد. گرم کردن شامل تمرینات کششی و حرکات ساده است و سرد کردن ضربان قلب و برون ده قلبی به حد طبیعی بر می گردد و مواد زاید دفع شده، ذخایر انرژی جایگزین می شود و در این مرحله نیز روشهای کششی مفید هستند.
راهپیمایی:
فرد بایستی قبل از راهپیمایی عمل گرم کردن بدن را انجام دهد و راه رفتن را از کم شروع نماید و بتدریج مسافت را افزایش دهد. فرد سالمند سعی نماید هنگام راهپیمایی بدن را در حالت صاف نگه دارد و از اتخاذ وضعیت های غیر طبیعی و حرکات دستها با پاها موزون باشد. راه رفتن روی سطوح هموار ترجیح داده می شود. راهپیمایی موجب بکارگیری اکثر عضلات بدن شده، تاثیرات مثبتی در حفظ و انعطاف پذیری و قدرت عضلانی و دامنه حرکاتی مفاصل خواهد داشت و از طرفی به واسطه فشاری که روی استخوانها وارد می شود از پوکی استخوان نیز جلوگیری به عمل می آورد.
راهپیمایی موجب تقویت سیستم قلبی و عروقی و دستگاه تنفسی می شود.
بتدریج فرد می تواند سرعت راهپیمایی را نیز افزایش دهد.
شنا:
ورزش شنا برای اغلب افرادی که دچار مشکلات مفصلی هستند مفید است. گرمای آب موجب تسکین درد می شود و نیروی شناوری آب، اجرای حرکات را آسان می نماید. بهترین دمای آب 29 – 28 درجه سلسیوس (سانتی گراد) است. ضربان قلب در آب افزایش کمتری می یابد و فشار آب بازگشت وریدی را تسهیل می کند.
بر اساس یک برسی به عمل آمده با تمرینات منظم در آب، دردهای مفصلی 25 درصد کاهش یافته اند و توانایی عضلات و مفاصل 25 درصد افزایش یافته اند.
ورزش شنا باید به صورت هوازی برای سالمندان انجام شود و سالمندان نباید به صورت سرعتی و بی هوازی به آن بپردازند.
ورزش شنا اثرات سودمندی برای سالمندان دارد که به برخی از آنها اشاره می شود:
1- افزایش انعطاف پذیری در آب
2- افزایش قدرت عضلانی
3- افزایش استقامت قلبی و عروقی
4- افزایش عملکرد سیستم تنفسی
5- ایجاد تمدد اعصاب و آرامش روان
6- فعال شدن تمامی عضلات در این ورزش
7- تسریع جریان گردش خون
8- کاهش درد عضلات و مفاصل
9- کاهش اضطراب و هیجان
میزان کالری مصرفی در یکساعت شنا کردن 524 کیلوکالری است. بهتر است هفته ای سه بار و هر بار 20 دقیقه به ورزش شنا بپردازد.
آمادگی جسمانی:
برای این منظور افراد سالمند می توانند یکسری حرکات ورزشی را انجام دهند. این حرکات ورزشی باید ساده، متنوع و لذت بخش باشند. تکرار حرکات، باید از تعداد کم شروع و به تدریج افزایش یابد. وضعیت بدنی هر فرد در تعیین تعداد حرکات موثر است. بعبارت دیگر افراد با توجه به سن و وضعیت بدنی (قدرت استقامت) می توانند تعداد تمرینات را افزایش دهند. شدت و مدت تمرین نیز به مرور افزایش داده می شود شدد و مدت تمرینات در حدی پیشبینی گردد که فرد خسته نشود و حرکات ورزشی که فرد انجام می دهد نباید موجب ایجاد درد گردد.
منابع:
- تربیت بدنی و ورزش معلولین
- ورزش و بهداشت
- نشریه سراسری سازمان نظام پزشکی
ورزشکار باشید.
همیشه پیروز و از راه دردسر به دور باشید.
در ۱۵ سالگی آموختم که مادران از همه بهتر می دانند و گاهی اوقات پدران هم.
در ۲۰ سالگی یاد گرفتم که کار خلاف فایده ای ندارد، حتی اگر با مهارت انجام شود.
در ۲۵ سالگی دانستم که یک نوزاد، مادر را از داشتن یک روز هشت ساعته و پدر را از داشتن یک شب هشت ساعته، محروم می کند.
در ۳۰ سالگی پی بردم که قدرت، جاذبه مرد است و جاذبه، قدرت زن.
در ۳۵ سالگی متوجه شدم که آینده چیزی نیست که انسان به ارث ببرد؛ بلکه چیزی است که خود می سازد.
در ۴۰
سالگی آموختم که رمز خوشبخت زیستن، در آن نیست که کاری را که دوست داریم
انجام دهیم؛ بلکه در این است که کاری را که انجام می دهیم دوست داشته
باشیم.
در ۴۵ سالگی یاد گرفتم که ۱۰ درصد از زندگی
چیزهایی است که برای انسان اتفاق می افتد و ۹۰ درصد آن است که چگونه نسبت
به آن واکنش نشان می دهند.
در ۵۰ سالگی پی بردم که کتاب بهترین دوست انسان و پیروی کورکورانه بدترین دشمن وی است.
در ۵۵ سالگی پی بردم که تصمیمات کوچک را باید با مغز گرفت و تصمیمات بزرگ را با قلب.
در ۶۰ سالگی متوجه شدم که بدون عشق می توان ایثار کرد اما بدون ایثار هرگز نمی توان عشق ورزید.
در ۶۵ سالگی آموختم که انسان برای لذت بردن از عمری دراز، باید بعد از خوردن آنچه لازم است، آنچه را نیز که میل دارد بخورد.
در ۷۰ سالگی یاد گرفتم که زندگی مساله در اختیار داشتن کارت های خوب نیست؛ بلکه خوب بازی کردن با کارت های بد است.
در ۷۵ سالگی
دانستم که انسان تا وقتی فکر می کند نارس است، به رشد و کمال خود ادامه می
دهد و به محض آنکه گمان کرد رسیده شده است، دچار آفت می شود.
در ۸۰ سالگی پی بردم که دوست داشتن و مورد محبت قرار گرفتن بزرگترین لذت دنیا است.
در ۸۵ سالگی دریافتم که همانا زندگــــــــــــــی زیباســــــــــــــت...!
امام خمینی ( ره ): به همه در کوشش برای رفاه طبقات محروم وصیت می کنم که خیر دنیا و آخرت شما
رسیدگی به حال محرومان جامعه است
مقام معظم رهبری :اگر در محیط بازنشستگی و در میان بازنشستگان شور ، امید ، ، علاقه به کار و
شوق به مفید بودن و رضایتمندی وجود داشته باشد اثر این امر مستقیماً بر روی شاغلین منعکس می
شود.
بزودی