باغ عفیف آباد شیراز
باغ عفیف آباد که آن را باغ گلشن نیز می نامند …
در مغرب شیراز و در جنوب خیابان قصرالدشت بالاتر از باغ قدیمی رحمت آباد و در انتهای خیابان عفیف آباد واقع است. این باغ یکی از قدیمی ترین و زیباترین باغ های شیراز است ، باغ گلشن یکی از باغهای قدیمی شیراز است. این باغ در دوره صفویه از باغهای آباد و مهم شیراز و محل نزول پادشاهان بوده است. یعقوب خان ذوالقدر حکمران فارس در زمان شاه عباس صفوی، در قسمتی از اراضی این باغ قلعهای محکم ساخته و برای بنای این قلعه سنگهای گورستان جعفرآباد و مصلی را بکار برده است.
باغ عفیف آباد شیراز ,دیدنی های باغ عفیف آباد شیراز ,جاذبه های گردشگری باغ عفیف آباد شیراز ,آثار تاریخی باغ عفیف آباد شیراز ,مناظر طبیعی باغ عفیف آباد شیراز ,استان باغ عفیف آباد شیراز ,نقشه باغ عفیف آباد شیراز ,مساحت باغ عفیف آباد شیراز ,جمعیت باغ عفیف آباد شیراز ,مراکز گردشگری باغ عفیف آباد شیراز ,جاهای دیدنی باغ عفیف آباد شیراز ,مناطق توریستی باغ عفیف آباد شیراز ,مراکز سیاحتی باغ عفیف آباد شیراز ,شهر باغ عفیف آباد شیراز ,شهرها و دیدنی های استان فارس
باغ گلشن با پیشینه
ای دراز که همچنان سادگی دیرینه ی خود را حفظ کرده و شیوه ی باغ آرایی نوین
در آن دیده نمی شود.درب ورودی باغ در شمال آن قرار دارد .این درب از چوب
ساخته شده و در پشت آن دالانی است با سقف چوبی که اتاق های نگهبانان در دو
سوی آن قرار دارد.سردر باغ دارای چهار ستون گچی ساده است که دو به دو در دو
سوی آن و بر فراز ازاره آن قرار گرفته است و سر ستونهای آنها با اقتباس از
طرح سرستونهای تخت جمشید گچ بری شده است.
در پیشانی درب ورودی نقش دو شیر که گویی را
در میان پنجه های خود گرفته اند دیده می شود. پس از گذر از در، دهلیزی
وجود دارد که سقف آن را از چوب ساخته اند و با شکل های منظم هندسی مرتب
کرده اند. در دیگر سوی در و بر پیشانی دهلیز مجلس تاج گذاری پادشاه ساسانی
وجود دارد که بر قاب نیم دایره ای به وسیله کاشی های رنگارنگ قرار دارد. پس
از گذر از دالان کوتاهی به فضای اصلی باغ می رسیم که دورادور آن را دیوار
ای آجری فرا گرفته اند.
مساحت باغ حدود ۱۲۷۰۰۰متر مربع است و ۱۷۰۰۰ متر مربع زیربنا دارد.
عمارت باغ عفیف آباد
تاریخچه
کاخ زیبایی در وسط باغ قرار گرفته که از ساختمان های روزگا ر زندیه و
قاجاریه است. البته تاریخچه ی این باغ به روزگارصفویه بر می گردد که به باغ
” گلشن ” معروف بوده است. پس از صفویه این قلعه ویـران شده و این باغ
سـالها رونق و آبادانی خود را از دست داد. در سال ۱۸۶۳م (۱۲۸۴ه.ق) میرزا
علی محمد خان قوامالملک عمارت و باغ فعلی را احداث نمود. وی برای آبیاری
درختان باغ کاریز لیمک را که در قصر قمشه بود خریداری کرد. در آن دوره که
معاصر حکومت قاجاریه است، باغ گلشن یکی از زیباترین باغهای شیراز به شمار
میرفته است. دور این باغ حصاری از چینه گل کشیده و انواع درختان میوه بجز
نارنج و خرمالو در آن کاشته بودند. همچنین خیابانهایی با ردیف درختان سرو و
صنوبر و چنار و بید و عرعر و آبشارهای سنگی با آب جاری و دائمی در باغ
احداث کرده بودند. در دو جانب آبشارها، گیاهان مرغ و چمن کاشته بودند. حوضی
که در صحن عمارت این باغ بوده بازمانده سالیان ویرانی باغ بوده است.
در آن زمان این باغ از جمله باغهای آباد و مهم شیراز و مقر پادشاهان وقت
بوده است . یعقوب خان ذوالقدر – حکمران فارس- در زمان شاه عباس صفوی ، در
قسمتی از اراضی این باغ قلعه ای محکم ساخته و برای بنای این قلعه سنگهای
گورستان جعفر آباد و مصلی را به کار برده بود. پس از صفویه این قلعه ویران
شده و این باغ سالها رونق و آبادانی خود را از دست داد.
در سال ۱۲۸۴هـ.ق
(۱۸۶۵م )به فرمان ” میرزا علی محمد خان قوام الملک ” عمارت باغ فعلی احداث
شد. وی برای آبیاری درختان باغ قنات ” لیمک ” را که در۱۵ کیلومتری باغ ودر
قصر قمشه بود خریداری کرد.
این باغ در اواخر سده ی گذشته ، به خواهر
زاده ی قوام الملک – عفیفه خانم – ارث رسید و چون او بهسازی گسترده ای در
باغ انجام داد ، از آن پس، باغ را ” عفیف آباد ” نامیده اند.
معماری باغ گلشن
ورودی اصلی باغ گلشن رو به شمال است. در نمای
سر در باغ، چهار ستون گچی ساده مشاهده میشود که سرستونهای آنها با اقتباس
از طرح سرستونهای تخت جمشید گچبری شده است. در دو طرف دهلیز ورودی
اتاقهایی برای سکونت خدمه ساخته شده و سقف این دهلیز با قابهای چوبی دارای
اشکال هندسی مرتب و زیبا پوشیده شده است. بر روی هلالی پیشانی سمت داخلی
دهلیز ورودی با کاشیهای هفت رنگ نقاشی شده در دو سوی دهلیز ورودی دیوار باغ
است. در فاصلههای معین دیوار باغ ستونهایی با تزئینات آجری ساخته شده
است. در جانب غربی ساختمان ورودی و پشت دیوار، حمام باغ واقع است. این حمام
نمونه جالبی از حمامهای قدیمی شیراز است.
ساختمان باغ گلشن در وسط
باغ قرار گرفته و دو طبقه است. طبقه زیر دارای زیرزمینی کاشیکاری و محوطه
وسیعی است و آب نمای زیبایی در وسط آن شناخته شده که آب زلال در آن روان
است. نمای شرقی این زیر زمین از پنجرههای مشبک آهنین پوشیده شده است.
مدخل اصلی این عمارت در سمت شمال است که به
وسیله چند پله سنگی به تراس سر پوشیده زیبا و ایوان طبقه دوم مربوط
میشود. در سمت جنوب ساختمان نیز راه زینهای برای رفتن به طبقه دوم ساخته
شده است. دورادور طبقه دوم عمارت را ایوانی با ستونهای زیبا در بر میگیرد
که به همه اتاقهای این طبقه ارتباط دارد و در وسط جانب مشرقی ساختمان
ایوانی وسیع و شکوهمند با چهار ستون بلند ایجاد شده است. سقف این ایوان با
قطعات چوبی چهارگوش و شش گوش پوشیده شده و روی آنها با نقاشیهای رنگ و
روغن گل و بوته و مناظر ساختمانها و رودخانهها و شکارگاهها و رزمگاهها
تزئین گردیده است. دیگر ستونهای ایوانهای عمارت هم از گچ ساخته شده و همه
سرستونهای دارای گچبریهای زیبایی میباشد. دیوار تالار اصلی و ایوانها و
اتاقها مزین به مقرنسکاریها و گچبریهای مفصلی است و سقف آنها دارای نقاشی
میباشد.
هلال پیشانی عمارت کاشیکاری است. نمای غربی ساختمان نسبت به
جانب شرقی آن سادهتر میباشد و ایوان جنوبی از نظر تزئینات تقریباً همانند
ایوان شمالی است. همه درهای این عمارت منبتکاری و نفیس و پنجرهها و
درکهای چوبی ساختمان دارای شیشههای رنگی بسیار زیبا است. تزئینات داخل
ساختمان هم از زیباییهای خاصی برخوردار میباشد. اتاقها دارای سقف چوبی با
زینتهای منظم هندسی و بدنه و دیوارها رنگآمیزی و نقاشی شده است. زیباترین
سالن این عمارت تالار بزرگ پذیرایی آن است. ازاره این تالار از سنگ مرمر
است و در بالای دیوارها یک رشته گچبریهای رنگارنگ وجود دارد. این ساختمان
در هر دو طبقه تقریباً دارای سی اتاق و تالار است. عمارت باغ از بعضی جهات
شباهتهایی به باغ ارم شیراز دارد.
ساختمان کاخ دو طبقه است.طبقه پایین زیرزمین وسیعی است که آب نمای
زیبایی در آن ساخته شده و سمت شرقی آن با پنجره های مشبک و رنگینی پوشیده
شده است. در فواصل میان پنجره ها سنگ های گندمک نصب شده که روی آنها نقوشی
از گل و بوته حجاری شده است.هم اکنون این طبقه را تبدیل به “موزه ی نظامی ”
کرده اند و سلاح های گوناگون در آن به تماشا گذارده اند. در این موزه سلاح
های گران بهایی همچون تفنگ فتح علی شاه”، ” ناصرالدین شاه” ، “مظفرالدین
شاه قاجاه “،”رضا شاه” و”محمد رضا شاه پهلوی “،سر پرهای هم رزمان ” میرزا
کوچک خان جنگلی” و مسلسل” رییس علی دلواری” دیده می شود.جلوی پلکان ورودی
نیز ارابه ای ویژه ی تشییع جنازه ی رضا شاه پهلوی و توپ فتح علی شاه قاجار
دیده می شود. این طبقه با سه پلکان به طبقه ی دوم راه دارد.
طبقه دوم
متشکل از راهرویی بلند است که در دو سوی آن اتاق های زیبا و تودرتو قرار
دارد.در میانه ی این طبقه تالار بزرگ و باشکوهی قرار دارد. سقف چوبی تالار ،
آراسته به نقش های گل و بوته ، شکارگاه و مجالس بزم و شادی است. دورادور
دیوارها گچ بری و مقرنس کاری زیبایی انجام شده است.درها و دریچه های
ساختمان از چوب و شیشه های رنگی ، به شیوه ای ماهرانه ساخته شده اند. بیشتر
درها و دریچه ها از نوع ارسی هستند. این طبقه را ” موزه ی عبرت ” نام
نهاده اند. موزه ی عبرت شامل اتاق های همایش ، رخت کن ، نشیمن ، مطالعه ،
سالن پذیرایی و قمارخانه است. در کف اتاق ها فرش های گران بها جای داده
اند. پیانوی شخصی ” فرح پهلوی” که در جشن ۲۵۰۰ساله ی شاهنشاهی استفاده می
شده از دیگر اشیای گران بهای این موزه است.
در پیشانی عمارت صحنه ای از تاجگذاری یکی از پادشاهان ساسانی در
حالی که موبدی تاج سلطنتی را به وی هدیه می دهد با کاشی تصویر شده است . در
دو طبقه ساختمان حدود ۳۰ اتاق تالار وجود دارد. در شمال و جنوب تالار دو
بخاری از سنگ مرمر تراشیده و نصب شده است.
ورودی اصلی بنا در جانب شمال
است که با کمک پلکان سنگی به تالارسرپوشیده ای منتهی می گردد. نمای شرقی
عمارت شامل ایوان بزرگ و زیباست که در تمام طول بنا امتداد دارد. این نما
از بیرون به وسیله ستون های آجری و گچی از هم مجزا شده اند. نمای غربی
عمارت نسبت به قرینه آن در شرق بسیار ساده است. ایوان جنوبی نیز از نظر
تزیینات بنا و دکوراسیون، تقریبا” شبیه ایوان شمالی است بجز این که در رشته
پلکان شرقی – غربی حیاط را به طبقه دوم منتقل می کند.
درجلو ایوان بزرگ
عمارت نیز چهار ستون بلند ساخته شده است. سقف ایوان با قطعات چوبی پوشیده
شده است و روی آنها با رنگ و روغن نقاشی شده. سر ستون های ایوان گچ بری شده
اند و در بالای آنها گل ها به تقلید از نقوش تخت جمشید گچ بری شده است.
همچنین
در جلو عمارت حوض وسیعی دیده می شود که خیابان اصلی باغ از جلو حوض شروع
می شود. تمام خیابان های باغ پر از درختان سرو ، کاج ، چنار، صنوبر و نارنج
است و باغچه ها دارای آب نماهابی زیبایی می باشند.
قهوه خانه ی سنتی باغ عفیف آباد
این قهوه خانه در سمت راست در ورودی باغ واقع شده و در حیاط آن درخت
نارنج و حوض کوچکی قرار دارد. سالن قهوه خانه ، دارای شش حجره است که بر هر
کدام نقشی کشیده اند. این نقش ها عبارتند از:” داستان ضحاک و کاوه ی
آهنگر”، ” داستان زال و سیمرغ “،” نبرد رستم و سهراب “،” نبرد تهمتن و دیو
سفید ” و ” نبرد رستم و اسفندیار”.
دیوارهای قهوه خانه از آجر ساخته شده
و کاشی کاری اندکی در آن دیده می شود. در میان سالن قهوه خانه حوضی کوچک
دیده می شود که ستون میانی سالن در آن قرار دارد.
حمام خزینه ای
از بناهای باغ حمام آن است که در جانب غرب ساختمان ورودی و پشت دیوار
قرار دارد.حمام قدیمی باغ گلشن در پشت بام دارای مناره و قبه است. این حمام
دارای دو خزینه ی آب سرد و گرم می باشد. از قرار دادن یک عدد دیگ مسی در
خزینه ، آب گرم فراهم می شده است . در دیوارهای خزینه ، نقش های برجسته ای
به چشم می خورد که عبارتند از: تصویر” فرهاد در کوه بیستون ” ، ” دیدار
مردم با خسرو پرویز ساسانی ” ، ” صحنه ی ورودی حضرت یوسف به جمع زنان مصری”
و … .
باغ عفیف آباد در سال ۱۳۴۱ توسط ارتش از فرح پهلوی خریداری شد.از
سال ۱۳۴۸ به بعد زیر نظر سازمان میراث فرهنگی تعمیر و مرمت شد .در سال
۱۳۷۰ همزمان با روز ارتش به عنوان موزه نظامی شماره ی ۲ بازگشایی گردید و
اکنون تحت اختیار سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران است.این
باغ که معماری آن آمیزه ای از ویژگی های معماری دوران هخامنشی، ساسانی و
قاجاریه است ذیل شماره ۹۱۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
کوهستان تیانزی یکی از مناظر رویایی است که نظیرش را هیچ جای دیگر کره زمین نمی توانید پیدا کنید.
این کوهستان واقع در بخش شمال غربی منطقه خوش منظره ولینگ یانگ، دراستان
هونان چین، مشرف به دره سوکی واقع شده است. این نام. این یعنی پسر آسمان و
لقب سنتی امپراتور چین است .
این کوهستان دارای اشکال عجیب و منحصر به فردی است. تیغه های بلند سنگی که
در دل مه کوهستانی مناظری دلفریب و عجیب را به وجود می آورند که یادآور
افسانه های خدایان در آیین های چینی است.آبشارها و غارهای زیبا و عجیب بر
جذابیتهای کوهستان تیانزی می افزاید و این منطقه را به یکی از ۱۰ منطقه
برتر گردشگری کشور چین بدل کرده است. مناظر این کوهستان در هر چهار فصل سال
دیدنی است و مخصوصا در بعد از بارندگی چشم نوازی خاصی را به ارمغان می
آورد.
گردشگران در این کوهستان می توانند با آیین ها و غذاهای محلی این قسمت از
چین آشنا شوند و از هوای پاک عجیب ترین کوهستان دنیا بهره بگیرند.
این کوه برای گردشگران آیینی محلی برای آشنایی با خاستگاههای طبیعی آیینهای
چینی مثل تائو ایسم است که در جستجوی تعادل و آرامش هماهنگی با طبیعت را
توصیه می کند.
وجود تله کابین در این کوهستان به گردشگران این شانس را می دهد تا به
ارتفاع ۱۳۰۰ متری این کوهستان صعود کنند و جاذبه های دره های اطراف را از
بالا ببینند.
واژه «بَرم»
واژه برم barm که صورت نوینی از واژه warm در زبان پهلوی است، به معنی استخر، چشمه یا تالاب است. البته معانی دیگری هم دارد. در فارس بیشتر به گودالی پر از آب میگویند که حاصل جوشیدن چشمهای باشد، مانند همین برم دلک، یا دریاچهای کوچک که از جمع شدن آب باران و آب شدن برف باشد مانند برم شش پیر و برم فیروز در شهرستان سپیدان فارس، یا بخشی از یک جوی آب که پهن شده و به صورت استخری درآمده باشد. واژهای دیگر با معنیای نزدیک به معنی برم که آن هم در فارس به کار میرود، قمپ ghomp یا غمپ یا گمپ است. مانند غمپ آتشکده فسا و غمپ آتشکده فیروزآباد که غمپهایی هستند در کنار آتشکدههای فسا و فیروزآباد.
واژه برم به صورت ترکیب هم در نامهای برخی جاها در فارس به کار رفته است. مانند برم شور پایین و بالا که روستاهایی هستند پیرامون دریاچه ماهلو در خاور شیراز و هفت برم که منطقهایست در نزدیکی دشت ارژن و آن شامل هفت برم دائمی و فصلی است. واژه برم در گفتار عامیانه مردم فارس در موارد بسیاری از جمله در اصطلاحات کشاورزی (ملکزاده 1380) و مثلها (ملکزاده 1383) به کار میرود.
برم دلک به چه معنی است
با روشن بودن معنی واژه برم و دل، معنی برم دلک barm e delak، که دیگر نه برمی دارد نه دل انگیز است تقریبا روشن است. حرف کاف که در آخر این نام دیده میشود شاید کاف کوچکی یا دوست داشتنی باشد. در همه جای فارس و به ویژه در دشت شیراز از این نوع کاف در دنباله نام روستاها فراوان دیده میشود. مانند قندیلک، بابونک، کوشکک، پدنک، نیلگونک، پالونک، باغک، بیدک، چاهک، رزک، دشتک، پرگانک، زرغونک، رودک، دهک و کفترک. سبب نامگذاریهایی که مردم در مورد برم دلک میگویند و حتی در کتابها هم مینویسند اغلب وجه اشتقاقهای عامیانه است و بر اساسی نیست.
برم دلک کجا و چگونه جایی است
برم
دلک تفرجگاهی است در یازده کیلومتری خاور شیراز در دامنه کوه بمو bamu.
برم دلک چشمهای است که از ریشه کوه میجوشد و برکه بزرگی را تشکیل میدهد.
روی صخرههای مشرف به این چشمه سه اثر تاریخی از دوران ساسانیان قرار
دارد. این موضوع به اهمیت برم دلک و دل نگرانی ایران دوستان افزوده است.
سرریز آب این برکه از طریق جویی به روستاهای پایین دست میرسد و به کار
کشاورزی میآید.
در سالهای دور کوه برم دلک، چشمه و تالاب برم دلک،
چمنزارها، درختستانها و نیزارهای برم دلک و آثار تاریخی برم دلک و آب و
هوای مطبوع آن فرح انگیز بود. از این رو برم دلک از دیرباز یکی از مکانهای
تفریحی مردم شیراز به حساب میآمد. این وضع ادامه داشت تا در دو سه دهه
گذشته دگرگونیهایی باعث شد تا چشمه برم دلک کاملاً خشک شود. این
دگرگونیها عبارتند از:
1- برداشت بیش از اندازه از سفرههای آب زیرزمینی پیرامون چشمه از طریق چاههای فراوان مجاز و غیرمجاز.
2- احداث باغ دشت یا باغ شهر روی کوه و بالادست چشمه.
3- احداث معدن استخراج سنگ روی کوهی که منبع تأمین آب چشمه بوده است.
4- خشکسالیهای پی در پی.
خشک شدن چشمه برم دلک، خشک شدن جویهای منشعب از آن و نیزارها و چمنزارها و درختستانهای اطراف آن را به دنبال داشت. در پی این خشک شدن، کشاورزان با بیل مکانیکی به دنبال گودتر کردن برم و لایروبی بیفایده جویها و به هم ریختن محوطه و زیر و رو کردن راههای رسیدن به چشمه و حتی سنگبرداری در ریشه کوه برآمدند و منظر طبیعی و زیبای برم دلک را به طور کلی نابود کردند. با خشک شدن برم امکان دستیابی افراد ناآگاه به نقش برجستههای برم دلک آسان شد و هر کس با قلم و چکش به دنبال کندن نام خود روی این آثار تاریخی بی دفاع افتاد و صدمات فراوانی به آن وارد کرد. البته پیش از این ماجراها کسانی زمینهای پیرامون برم را هم تصاحب کرده و در آن کارگاه و کارخانه احداث کرده و چاه کنده بودند. این تأسیسات هر چند مخروبه اما همچنان پا بر جاست. به سبب نزدیکی برم دلک به شهر شیراز که حالا دیگر فقط 4 کیلومتر از خاوریترین میدان شهر فاصله دارد، جای مناسبی برای تخلیه آشغال و آوار ساختمانی شده و امروز به جرات میتوان نام آنجا را آشغالدانی برم دلک نامید. آثار تاریخی دوران ساسانیان و تابلو سازمان محترم میراث فرهنگی هم در مرکز این زبالهدانی قرار دارد.
آثار تاریخی برم دلک چیست
در
بالای تالاب برم دلک سه نقش برجسته نزدیک به هم اما جدا از یکدیگر روی کوه
کنده شده است. این نقشها همگی مربوط به دوران ساسانیان است. ارتفاع
تقریبی این نقشها از سطح زمین حدود 6 متر است. هنگامی که رو به کوه و رو
به روی نقشها بایستیم سه قاب یا تاقچه میبینیم که از راست به چپ در قاب
اولی و دومی هر یک تصویر یک مرد و در قاب سوم تصویر یک مرد و یک زن تراشیده
شده است. در این قاب مرد گلی را در دست راستش گرفته و به زن میدهد. زن یک
دستش را دراز کرده تا گل را بگیرد و دست دیگرش را که در آستین پنهان است
پیش دهانش گرفته است. یک متن به خط و زبان پهلوی زیر بازوی زن کنده شده ولی
آنچنان تخریب شده که دیگر خوانا نیست. شناخت افراد نشان داده شده در این
نقش برجسته همیشه مورد بحث پژوهشگران بوده است. این چهار تن همگی سرهاشان
با چهار تاج یا کلاه متفاوت پوشیده است. مرد شماره یک کلاهی پارچهای یا
نمدی به سر دارد که بالای آن تیغهای است. مرد شماره دو تاجی بزرگ و کروی
بر سر دارد. مرد شماره سه کلاه یا تاجی نسبتا بزرگ که بخش پیشین آن مقداری
پیش آمده بر سر دارد. و زن که شخص شماره چهار است موهای بافته شده خود با
نیم تاجی در بالا و نوارهای و رشتههای پارچهای که در پشت سر گره خورده و
دنباله آن افشان است در پایین پوشانده است.
نقشها در قابهای تقریبا
قائم قرار دارند و مقیاس نقشهای کندهکاری شده تقریبا یک به یک است. یعنی
قد و قامت نقشها به اندازه بلندی انسان معمولی است. بردار خروجی و عمود بر
صفحه نقشها تقریبا به سمت خاور است. از آنجا که سنگتراش ناچار بوده
نقشها را بالای استخر و چشمه موجود بتراشد و در آنجا کوه لایه لایه و سخت
خرد شده بوده، قاب نقشها دستخوش بینظمیهایی به شرح زیر شده است:
1- مقیاس انسانهای چهارگانه یکسان نیست. مرد شماره یک از همه کوچکتر و مرد شماره 2 از همه بزرگتر تراشیده شده است.
2-
تراز پایین صفحههای سهگانه یا به اصطلاح تاقچهها یکی نیست. تاقچه دست
چپ از همه پایینتر و تاقچه میانی از همه بالاتر است. بالای تاقچهها هم به
همین وضع است.
3- قابها یا تاقچهها کمتر یک چهار پهلوی راست گوشه با پهلوهای دقیق افقی و قائم است.
4-
مرد شماره یک یا دست راست با مرد رو به روی خود یعنی مرد شماره 2 در یک
قاب قرار داده نشده است. به عبارت دیگر به نظر میرسد هدف سنگتراش گذاشتن
شخص اول و دوم در دو قاب جداگانه نبوده است بلکه این شکاف کوه بوده که او
را مجبور به چنین کاری کرده زیرا این دو شخص رو به روی هم ایستاده و دست به
سوی هم دراز کرده و با هم در گفت و شنود هستند. البته بینظمیهای دیگری
هم دیده میشود که شاید دو هزار سال پیش معمول بوده است. ابعاد تقریبی
قابها به شرح زیر است:
1- قاب اول از دست راست به پهنای 90 و بلندی 200 سانتی متر،
2- قاب دوم به فاصله 130 سانتی متر از قاب اول و به پهنای 120 و بلندی 250 سانتی متر،
3- قاب سوم به فاصله 220 سانتی متر از قاب میانی و به پهنای 270 و بلندی 200 در یک پهلو و 220 سانتی متر در پهلوی دیگر.
با
خشک شدن تالاب برم دلک دسترسی به این آثار آسان شده و تخریب آنها سرعت
گرفته است. به ویژه این که هیچ نگهبانی یا حصاری از آنها محافظت نمیکند.
مورخان و پژوهشگران در باره برم دلک چه گفتهاند
نویسنده کتاب آثار عجم، محمد نصیر فرصت شیرازی (فرصت شیرازی، 1354 هجری قمری) روز 22 مهر سال 1268 هجری خورشیدی از آثار تاریخی تخت ابونصر و در ادامه آن از برم دلک در خاور شیراز بازدید کرد و حاصل بازدید خود را که دو تابلو نقاشی از آثار تاریخی و شرح چشمه برم دلک همراه با توضیحاتی در باره نقش برجستههای برم دلک است در کتاب آثار عجم به ثبت رساند و از خود به یادگار گذاشت. به نظر میرسد آنچه او نوشته نخستین گزارش ایرانی باشد که از برم دلک در اختیار داریم. از این رو آن گزارش را به طور کامل در اینجا میآوریم.
«دیگر
از جمله آثار قدیمه فارس برم (1) دلک است و این یکی از جمله جاهایی است که
مامورم به برداشتن نقشه آن. از شهر شیراز تا این مکان تقریباً دو فرسنگ
است و آن در سمت شرقی شیراز واقع شده و راهش از قصر ابونصر است که مذکور شد
و این مکان در پایه کوهی است که آب و اشجار در دامنه آن کوه بسیار است و
در آنجا نیزاریست بیشه مانند. اهالی آنجا میگفتند بسا که گراز در آن نیزار
دیده میشود و در آن حوالی درختهای بید بسیار قوی سایه افکن نیز بسیار
است. خیلی خوش آب و هواست و در آن نزدیکی بقعه بسیار کوچکی است و در آن
بقعه قبری است و آن را امامزاده ابراهیم میخوانند. بالجمله محاذی آن
اشجار و بیشهزار در آن کوه چند دره وسیع است و در یکی از آن درّهها تصویر
چهار آدم را بر سنگ نقش نمودهاند و آن صور اگر چه از دور پیدا و نمایان
است ولی چون تا دامنه کوه آب گرفته و رفتن سواره و پیاده با پا افزار به
نزدیک آن صورتها بسی دشوار میبود با پای برهنه در آن آب داخل گشتم آن گاه
به وسیله اثناء (2) و رخنههای کوه از دامنه بالا رفتم تا دقایق آن صور را
درست ملاحظه کنم.
تفصیل آن صورتها از این قرار است: سه طاقچه مانند
در آنجاست که آنها را مسطح نمودهاند در دو طاقچه هر کدام یک صورتست رو به
روی یکدیگر که با دست راست به یکدیگر اشاره میکنند در دست شخص اوّل
حربهایست کتاره (3) مانند با غلاف که قبضه آن را گرفته است و در دست چپ
شخص دوم حربهایست چون خنجر و کلاهی مکلل (4) به جواهر که پری بر آن نصب
است بر سر دارد و کمربندی مرصع بر کمر بسته است. امّا در طاقچه سیم دو نفر
است نیز رو به روی یکدیگر شخص سیم گلی به شخص چهارم تعارف مینماید و شخص
چهارم که ریش ندارد دو دستی گل را میخواهد بگیرد و در دست چپ شخصی که گل
دارد نیز کتارهایست و کلاه و کمر شخص چهارم نیز مرصع به جواهر است. و
کفشهای آنها همه مانند ارسیهای تکمهدار (5) این زمانست و شخص دوم که
خنجر به کف گرفته گریبان لباسش مانند لباسهای لب برگردان این عصر است.
همانا که این وضع لباس و کفش و کمر و غیر ذلک که این زمان رواجی دارد
اقتباس از این قبیل صورتها و آثاری است که از قدیم باقیست. بسیاری از
صنایع در این ازمنه هست که منشأ آن را در تخت جمشید و جاهای دیگر فقیر
دیدهام که ذکر آن بعد از این در این کتاب خواهد آمد.
امّا تفصیل ارتفاع
طاقچههای مذکوره از زمین و صورتهای آن: ارتفاع از زمین تا پای آن
صورتها تقریباً چهار ذرع میشود و بلندی قامت صورت اول دو ذرع الّا یکچار
یک است. صورت دوّم دو ذرع و یکچار یک و صورت سیم دو ذرع و صورت چهارم نیز
دو ذرع الّا یکچار یک. و در نزدیکی این مکان آبادی چندانی نیست مگر گاهی
بعضی از صحرانشینان در آنجا سکنی دارند و زراعت مینمایند و اهالی آن
سرزمین آن نقشها را نقش رستم مینامند و این رسم اهل دهات و مردمان
صحرائیست که هر کجا صورتی بر سنگ از آثار قدیمه بینند نامی از خود اختراع
کرده استعمال مینمایند. و آنچه به نظر فقیر رسید از قراین که صورتهای
سلاطین عجم را در بعض از نقشهای یروپ (6) دیدهام و سکه آنها را ملاحظه
نمودهام میشاید که صورت دوّم از آن صور گشتاسب (7) باشد الله اعلم.
بالجمله
نقشه قطعهای از آن کوه و اشجار و آن صور را برداشتم به نمره (2) و در
حاشیه آن ورقه نیز نقشه آن چهار صورت را بزرگتر از جهت وضوح ضم نمودم و در
جنب آن صور عدد یک و دو و سه و چهار به خط هندسه نهادم».
حاشیهنویسیهای فرصت شیرازی
1- برم بر وزن نرم به معنی آبگیر و تالاب است و به معنی سبزه و مرغزار نیز آمده. هر دو معنی مناسب آنجاست.
2- اثناء بالفتح جمع ثنی بالکسر است و ثنی یک تاه از تاههاست و به معنی نور و در نامه و غیر آن و به معنی میان آمده ایضا.
3-
کتاره بشد تاء قرشت و تخفیف هر دو درست است و آن حربهای مانند شمشیر راست
است که در هندوستان متداولست. و این لفظ را در ایران غداره گویند یعنی کاف
را بدل به غین و تا را بدل به دال نمودهاند و کتاله یعنی به جای را لام
استعمال کردن نیز صحیح است.
4- مکلل به ضم اوّل و فتح کاف و شد ّلام اول به صیغه مفعول یعنی درخشان.
5- تکمه به ضم اول گوی گریبان است و معروفست. اینکه به جای تا دال استعمال کنند غلط است.
6-
یروپ به ضم یاء حطی و واو و باء سه نقطه راء قرشت و واو و پاء سه نقطه هر
دو ساکن لفظ انگریزی است به معنی فرنگستان میباشد و صورت رقم آن در خط
انگریزی به این طور است: EUROPE.
7- گشتاسب و گشاسب و گشسب همه در استعمال صحیح است و آن پادشاهی بوده پسر لهراسب. گویند دین زردشت را اختیار نموده بوده.
فرصت
در جایی دیگر از کتاب آثار عجم مینویسد: «صورتهایی که در برم دلک است، و
تفصیلش در اوّل کتاب مسطور گردید، به نمره 2، و گفتیم مکانی است قریب به
شیراز، یکی از سیاحان انگریز در مسافرت نامه خود نوشته که آن که ریش ندارد
زن است، لباس مردانه پوشیده و گوید معلوم ما نیست که شبیه که باشد.
حاج
میرزا حسن حسینی فسایی (حسینی فسایی، 1314 هجری قمری) صاحب فارسنامه ناصری
در این کتاب در ذکر برم دلک مینویسد: دو فرسخ مشرقی شیراز در سینه کوهی
چهار صورت بر سنگ نقش کردهاند. دو صورت در طاقچهای، دو صورت دیگر هم در
طاقچهای دیگر و در دامنه این کوه نیزار و چشمه آب و چندین درخت بید است و
تمثال آن چهار صورت در برگ آینده این کتاب نوشته شود.
توضیحات نگارنده
منظور فرصت از عباراتی که رایج زمان او بوده به شرح زیر است:
انگریزی = انگلیسی،
چار یک = چارک، چهار یک، یک چهارم. منظور یک چهارم ذرع یا گز است،
ذرع = گز. در زمان فرصت ذرع یا گز در شیراز تقریبا معادل 110 سانتی متر بوده است،
الا = منهای. بنا بر این، دو ذرع الا یک چار یک یعنی یک و سه چهارم ذرع،
خط هندسه = شماره به عدد و رقم نه به حرف.
منابع
ملکزاده، م. ج.: «فرهنگ زرقان»، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، تهران، 1380.
ملکزاده، م. ج.: «فرهنگ مثلها، اصطلاحات و کنایات عامیانه زرقانی»، نشر نیک آیین، تهران، 1383.
حسینی فسایی، حاج میرزا حسن: «فارسنامه ناصری»، کتابخانه سنایی، تهران، 1314 هجری قمری.
فرصت شیرازی، محمد نصیر: «آثار عجم»، چاپخانه نادری، بمبئی، 1354 هجری قمری.
دائرةالمعارف ایرانیکا 1988.
عکس
شماره1: تصویر ماهوارهای برم دلک. چشمه خشکیده، تالابی دیده نمیشود،
نیزار و چمنزار به کارخانه تبدیل شده، کارخانهای که آن هم از بی آبی و
عوامل دیگر تعطیل و مخروبه شده است. آثار ساسانی هم زخم خورده و کسی مسئول
نیست.
عکس
شماره2: تصویر برم دلک در زمان ناصرالدین شاه آن گونه که فرصت شیرازی
دیده و کشیده. ترکیب برم و مرغابیهای آن، درختها و مردم و نقشهای ساسانی
دلانگیز بوده است. فرصت در کشیدن این تصویر مقیاس را رعایت نکرده است.
عکس
شماره3: جزییات تصویر اشخاص چهارگانه نقش برجسته برم دلک آن چنان که فرصت
دیده و کشیده. فرصت ندانسته این افراد کیستند. او فقط گفته که شخص چهارم
ریش ندارد و شخص دوم گشتاسب است. فرصت نقش شماره یک و شماره 3 را بسیار
شبیه یکدیگر کشیده در حالی که سنگتراش آنها را مانند هم نتراشیده است.
برای مثال فرصت کلاه شخص شماره یک و کلاه شخص شماره 3 را نوکدار ترسیم کرده
در حالی که در سنگتراشیها فقط کلاه شخص شماره 3 چنین است. فرصت همچنین
بخش کروی تاج شخص شماره 2 را کوچکتر از آنچه سنگتراشی شده نقاشی کرده است.
عکس
شماره 4: تصویری از برم دلک که در کتاب فارسنامه ناصری آمده است. کشیدن
این تصویر و تصویر بعدی کار نویسنده فارسنامه نیست بلکه شخصی به نام مسعود
برای نویسنده کتاب فارسنامه ناصری آن را کشیده. به نظر میرسد نقاشیهای
فرصت هم پیش روی نقاش حاج میرزا حسن بوده است.
عکس شماره 5: جزییات نه چندان دقیق اشخاص چهارگانه ساسانی برم دلک آن چنان که در کتاب فارسنامه ناصری آمده است.
عکس
شماره 6: به نظر میرسد این دو عکس نخستین عکسهایی باشد که با دوربین
عکاسی از آثار تاریخی برم دلک گرفته شده باشد. عکس مربوط به اواخر سده
نوزده فرنگی است و F. Sarre گرفته است. همو که نخستین مقاله علمی مربوط
به برم دلک را منتشر کرد (دائرةالمعارف ایرانیکا 1988).
عکس شماره 7: این هم تابلو سازمان محترم میراث فرهنگی.
1- دخل و تصرف را چه کسی کنترل میکند؟ هرگز آنجا مامور یا نگهبانی دیده نشده است.
2- دخل و تصرفی صورت گرفته است یا نه؟ فراوان. با بیل مکانیکی، با قلم و چکش، با کامیون زباله.
3- تا کنون چند نفر به جرم دخل و تصرف بازداشت یا مجازات اسلامی شدهاند؟
4- کسی که نام خود را سرا صبری روی یک اثر تاریخی میکند، از کدام مجازات میترسد؟
5- منظور از نقش اول کدام است؟ از چپ یا از راست؟
6-
حالا که بازدید کننده فهمید که یکی از نقشها یک شهریار ساسانی، دیگری
بهرام دوم و سدیگر شاهپور اول است. تکلیف نقش چهارم چه میشود؟
7- خوب است. بازدید کننده دست کم از نخستین واژههای این تابلو در خواهد یافت که نقش برجسته برم دلک حجاری شده است و نه چیزی دیگر.
عکس شماره 8: نقش شماره یک. با انگشت اشاره و خمیده خود با مرد رو به روی خود گفت گو دارد.
تاریخ عکسبرداری: خرداد 1389. عکسبردار: دکتر محمد جعفر ملکزاده
عکس
شماره 9: نقش شماره دو. خوشبختانه تا امروز نقش این مرد سالم مانده است.
آرایش ریش و سبیل و موها، بند کفشها، شلوار و دامن روی آن، گوش و گوشواره،
تاج و پیشانی بند او دقیقا تشخیص داده میشود.
تاریخ عکسبرداری: خرداد 1389. عکسبردار: دکتر محمد جعفر ملکزاده
عکس
شماره 10: نقش برجسته شماره یک و دو در دو قاب یا تاقچه. شکاف کوه میان
آن دو فاصله انداخته است. تفاوت در شکل کلاه و آرایش موها کاملا مشخص و
جالب است.
تاریخ عکسبرداری: خرداد 1389. عکسبردار: دکتر محمد جعفر ملکزاده.
عکس
شماره 11: نقش شماره سه و چهار در یک قاب. شاه ساسانی ساقه یک گل را با
دو انگشت گرفته و به زنی میدهد. او یا همسرش است یا خدایبانوی آب.
تاریخ عکسبرداری: خرداد 1389. عکسبردار: دکتر محمد جعفر ملکزاده.
عکس
شماره 12: نقش برجستههای تاریخی دو هزار ساله برم دلک در بالای عکس،
تابلو سازمان محترم میراث فرهنگی در دست راست آن، تودههای سنگ و خاکی که
از پایین نقشها با بیل مکانیکی کنده شده و روی هم انباشته شده در دست چپ
آثار، و آشغالهای پیرامون برم خشکیده در پایین و دست چپ عکس. تاریخ
عکسبرداری: تیر ماه 1392. عکسبردار: دکتر محمد جعفر ملکزاده
عکس شماره 13: راه منتهی به برم دلک. تاریخ عکسبرداری: تیر ماه 1392.
عکسبردار: دکتر محمد جعفر ملکزاده
مسیر مهم است، نه مقصد؛ این جملهای است که عدهای در مسافرتها بر زبان
میآورند. سراسر جهان، کیلومترها جاده گسترده شدهاند و در همین حال که
جاهای مختلف را به یکدیگر متصل میکنند، میتوانند نماهای دلپذیری را نیز
برای رهگذران ایجاد کنند.
گاهی اوقات، جادهها به تنهایی یک اثر هنری هستند. اگر راننده وسیله نقلیه
نباشید و مثلا به عنوان مسافر با اتوبوس در این جاده ها سفر کنید شاید به
این نتیجه برسید جاده از مقصد بیش تر باعث تمدد اعصاب شما شده است. در این
مطلب 5 جاده زیبای جهان را معرفی خواهیم کرد وبا افتخار باید بگوییم که
جاده چالوس، چهارمین جاده این لیست است.
این جاده، در مسیری به اندازه ۱۴۴ مایل از میان پارک ملی «فیورلند»، در قلب آلپ جنوبی عبور میکند. این مسیر همچنین به «میلفورد ساند» متصل میشود؛ یکی از مکانهایی که سهگانه «ارباب حلقهها» در آن فیلمبرداری شده است.
این جاده دومین جاده مرتفع آسفالت شده در آلپ محسوب میشود و والتلینا را به دره آدیگه و مرانو متصل میکند. جاده استلویوپس در نزدیکی مرز با سوئیس و در 75 کیلومتری بولزانو واقع شده است. این جاده دارای 48 پیچ تند و خطرناک است. همچنین این مسیر یکی از طولانیترین جادههای مارپیچی در جهان، محسوب میشود.
در کنار جاده زیبای گریت اوشن (Great Ocean) در استرالیا میتوانید از تخته سنگهای آهکی که به «دوازده رسول» معرفند و همچنین نمایش والها، جنگلهای بارانی و پارکهای ملی زیبا لذت ببرید.
جاده چالوس شاید از معدود جاده¬های ایران باشد که عبور از آن، تنها بهانه
رسیدن به یکی از اماکن گردشگری نیست، چرا که این جاده، خود از مناطق
بسیارپرطرفدار گردشگری است و سالانه میلیون ها نفر، مهمان طبیعت زیبا و
منحصر به فرد این جاده می شوند.
چهارمین جاده زیبای دنیا که صرف نظر از زیبایی رویایی اش، یکی از مهمترین
مسیرهای ارتباطی کشورهم محسوب می شود. این جاده از شمال به استان مازندران
و شهرستان چالوس، از شرق به شهر تهران و شمیرانات، از غرب به منطقه طالقان
و از جنوب به شهر کرج می رسد. جادهای با قدمت 80 سال، که با پیچ و خمهای
متعدد در دل کوه و زیباییهای بکر طبیعی، سفری خیال انگیز را برای مسافران
رقم می زند.
رودخانه کرج که به موازات جاده کرج- چـالوس امتداد دارد، سد کرج و روستای
کوچک و زیبای واریان که مثل جزیرهای کوچک در آن سوی آب سدکرج قرار گرفته،
زیباییهای این جاده را چند برابر کرده است.
جاده کرج - چالوس در هر فصل به رنگی درمیآید و گاه تضاد رنگها چنان مناظر
باشکوهی را مقابل چشمانتان می آورد که هر لحظه ممکن است دچار توهم خواب
بودن و رویا دیدن شوید! در برخی از ماه های سال، از تهران که به سمت چالوس
حرکت می کنید در ابتدای راه آسمان آفتابی است. به ارتفاعات هزار چم و سیاه
بیشه در میانه راه که می رسید با کوه های پربرف و زمین یخ زده و آسمان مه
آلود رو به رو می شوید و پیچ و خم ها را که پشت سر می گذارید، آسمان ابری و
بارانی بالای سر شماست.
از سال 1312 که این جاده مورد بهره برداری قرار گرفت تا مسیر تهران به
ساحل دریاچه خزر، هموار وکوتاه شود، کم کم انواع رستورانها و واحدهای
اقامتی و پذیرایی هم در کنار این جاده شکل گرفتند. این در حالی بود که ساخت
سد امیر کبیر کرج در سال نیز1340 به جاذبه های این جاده اضافه کرد و در
زمان کوتاهی جاده چالوس که نام اولیه آن جاده 59 بود، به یکی از
تفریحگاههای مهم گردشگری کشور تبدیل شد.
این جاده تپههای باستانی و روستاهای تاریخی نظیر کندلوس دارد که گاه قدمت
آن، به بیش از هزاران سال می رسد.
جالب است بدانید که تا اواخر دوره قاجار، اصلا جاده کرج - چالوس وجود
نداشته و تنها یک مسیر خاکی و مالرو، راه دسترسی به روستاهای این منطقه را
تشکیل می داده است. اما این راه ناهموار آنقدر طولانی نبود تا ارتباط شمال
و جنوب کشور را میسر کند.
به نقل از گفتههای شفاهی مردم قدیم، کارگران را برای کندن این تونل در دل
کوه (چون کندن تونل کندوان آنهم بدون تجهیزات کار بسیار سخت و دشواری بود)
با یک سکه پنج ریالی که در آن زمان ارزشمند بود، تشویق میکردند و گفته
میشود به ازای هر کلنگ به آنها پول داده میشده است.
تونل های بلند و کوتاه این مسیر هم از دیگر جاذبه های دیدنی و جالب توجه
جاده چالوس است. تونل کندوان در اردیبهشت ماه سال 1314 شمسی ساخته شده و
تونلی است به مسافت یک هزار و 886 متر وعرض پنج الی هفت متر و ارتفاع شش
متر، که کار ساخت آن چهار سال طول کشیده و در سال 1318 به بهره برداری
رسیده است. با احداث این تونل 13 کیلومتر از مسیر مرکز کرج به چالوس کاسته
شده، تا پیش از این برای طی این مسیر باید کوه دور زده میشد.
با وجود مناظر زیبای اطراف این جاده، اما نقاط حادثهخیز زیادی در طول مسیر جاده چالوس وجود دارد. به دلیل جنس آهکی و رسوبی کوهها، هر از چندگاهی ریزش سنگ روی جاده چالوس باعث بسته شدن آن میشود. در زمستانها نیز خطر بهمن رانندگان را تهدید میکند. عرض کم جاده و عمر طولانی آن نیز از دیگر موارد خطرناک بودن جاده چالوس است.
مسیر کابوت در نووا اسکاتیا یکی از خوشمنظرهترین مسیرهای رانندگی در کانادا است که از بخش بزرگتر جزیره کیپ برتون شروع شده و نماهایی بسیار زیبا از جنگل و اقیانوس دارد. در همین حال که از این جاده عبور میکنید، اگر خوششانس باشید میتوانید یک دسته وال نیز در حال شنا کردن ببینید.
این قلعه بر فراز صخره بزرگی قرار دارد و داخل آن خانههای بسیار کوچک با کوچههای بسیار تنگ و باریک دیده میشود. این بنای تاریخی متعلق به دوران ساسانی است.
یکی از ویژگی های خاص این قلعه ، امنیت چشمگیر آن است که به دلیل خندق عمیق اطراف ، یکی از دست نیافتنی ترین بناهای عهد باستان برای غارتگران و دشمنان بوده است.
آتشکده قلعه ایزدخواست ، نخستین آتشکده در ایران است که پس از ورود اسلام به ایران به مسجد تبدیل شده است .
این قلعه باستانی، به لحاظ قدمت، نخستین قلعه خشتی جهان و به لحاظ وسعت، دومین بنای خشتی جهان بعد از ارگ بم است.
این قلعه در شهرستان آباده قرار دارد. فاصله مرکز شهرستان آباده تا شیراز 275 کیلومتر است.
در کنار این روستا تنگهای در میان انبوه درختان سر به فلک کشیده با چشمههای گوناگون و رودخانهای خروشان همراه با غارهای زیبا، آبشارها، آبچکها و ستونهای آهکی معلق وجود دارد و مناظر بدیع و چشمنوازی را به وجود آوردهاند.
در دره زیبای تنگ براق، سنگنبشتهای باستانی به خط پهلوی ساسانی برجای مانده است.
در جای جای این کره خاکی مناظر و مناطقی پرجاذبه و دیدنی وجود دارد و میتوان برای هر سلیقه و ذائقهای، نمونهای دلخواه را جست. جاذبههای طبیعی و ساخته دست بشر با عمری که به میلیونها سال یا هزاران سال میرسد، کم نیستند و از شرقیترین نقطه زمین تا غربیترین نقطه آن وجود دارند. بسیاری از این مناظر، از چنان کششی برخوردارند که تماشای آنها شگفتی هر بینندهای را برمیانگیزد و به همین سبب شهرتی جهانی یافتهاند. آنچه در ادامه خواهید خواند مختصری درباره 10 منظره شگفتانگیز دنیاست که برخی از آنها شاید برای ما تازگی داشته باشد.
این کوه با ارتفاع 396 متر در شهر ریودوژانیرو در کشور برزیل قرار داد. ارتفاع این کوه از سطح دریا 1400 متر است. شما می توانید با تلهکابین به قله این کوه صعود کنید و مناظر زیبایی را که زیر پای شما هستند مانند خلیج گوانابارا، ساحل کوپاکابانا و... مشاهده کنید. کوهنوردان ترجیح میدهند به جای اینکه با تلهکابین به قله برسند، خودشان این مسیر را بپیمایند. اما چرا کوه را اینچنین نامگذاری کردهاند؟ عدهای معتقدند علت نامگذاری این کوه شکل ظاهری آن است که شبیه کله قند است. عدهای دیگر هم میگویند که نام کوه از زبان سرخپوستی گرفته شده و به معنی "کوه بلند" است.
این صحرا استپهای نیمهبیابانی دارد که منطقه وسیعی در حدود یک میلیون و 300 هزار کیلومتر مربع را پوشش میدهند. این صحرا نیز مانند سایر محیطهای کویری تابستانهای بسیار گرم و سوزان و زمستانهای فوقالعاده سردی دارد. صحرای گبی در حال گسترش و پیشرفت به سمت مراتع چین است و مراتع این کشور را به محیطهایی بیابانی تبدیل کرده است. طوفانها، گرد وغبار، ریز گردها و... آسیبهایی جدی به مردم اطراف آنجا و بهخصوص به صنعت کشاورزی وارد کردهاند. این صحرا دارای کوه، تپههای شنی، و مناظر صحرایی زیبایی است.
قلعهای زیبا و مقدس که مربوط به دوره آزتکهاست در ارتفاعات کوه آند قرار دارد. شما با ماشین یا وسایل نقلیه دیگر نمیتوانید به این دژ زیبا راه پیدا کنید و تنها باید با کوهنوردی به آنجا برسید. برای این که به این قلعه برسید چند روز در راه خواهید بود زیرا باید مسافت زیادی را پیاده طی کنید تا بتوانید به آن برسید. جالب است بدانید این قلعه یکی از عجایب هفتگانه جهان هم به حساب میآید.
این صومعه که در قرن یازدهم در ارتفاعات شمالی کشور یونان ساخته شده است، منظرهای بسیار زیبا و جذاب دارد و به اعتقاد ساکنان این منطقه برای پاکسازی روح و تجدید قوای انسانی مکان بسیار مناسبی است. هر سال افراد زیادی جذب این صومعه میشوند. در قرنهای گذشته تنها راه ارتباطی برای رسیدن به صومعه، طی کردن مسیر به صورت کوه نوردی بوده، اما در سال 1920 برای راحتی بیشتر گردشگران و مردم یونان، پلههایی را از ابتدا تا انتهای این صومعه ساختند تا دسترسی بهتری داشته باشد.
این منطقه یکی از زیباترین مناطق کاناداست. طلوع و غروب خورشید همانند عکسهای مناظریاند که با «فوتوشاپ» تغییر یافته و زیباتر شدهاند و گاه بیننده در باور آنها دچار تردید میشود. این منطقه در شمال کبک قرار گرفته است و سرشار از منابع طبیعی به همراه جنگلهای سوزنیبرگ و پهنبرگ و دریاچههای متعدد و رودخانههاست. شما باید با هواپیما یا کشتی به این نقاط جذاب سفر کنید. مردم این منطقه از حیوانات و محصولات کشاورزی نیاز روزمره خود را تامین میکنند.
این منظره زیبا در 3هزار و 525 متری هیمالیا قرار دارد. در این منظره شما میتوانید نمود مذهبهایی مانند بودا را ببینید. تنها بین ماههای مه تا اکتبر میتوانید برای دیدن این مناظر بروید. این کار در سایر ماههای سال به دلیل بارش برف شدید و سختی راه ممکن نخواهد بود.
این تصاویر متعلق به ساحل دهکده ی مانارولا از گروه "شهرهای پنج تایی" در ایتالیا می باشد. مانارولا یکی از پنج شهری است که بسیار توریست پسند و مشهور است. دهکده ی مانارولا قدیمی ترین شهر از این پنج شهر می باشد. کلیسای سنت لورنزو در سال 1338 در این شهر ساخته شده است. اهالی این دهکده لهجه ی نسبتا متفاوتی دارد و حتی نام "مانارولا" احتمالا از کلمه ی لاتینی "magna turn" گرفته شده است. در زبان مانارولایی این کلمه به "مانا مالاکا" تبدیل شده که به معنی "چرخ بزرگ" می باشد و به کارخانه ی چرخ سازی که در دهکده واقع شده اشاره دارد.
کشور پادشاهی بوتان در جنوب آسیا و در شرق هیمالیا واقع شده است. بوتان به دریا راه ندارد و دور تا دور آن را خشکی فرا گرفته است. این کشور بین هند و چین قرار دارد. این صومعه مکانی روحانی برای نیایش و نماد فرهنگ بودا و تبت است.
این منطقه بسیار زیبا و جذاب است. شما برای رفتن به بالاترین نقطه باید از تلهکابین استفاده کنید. تلهکابین این منطقه در سال 1955 ساخته شد تا مسافران و گردشگران را به مناطق بالاتر ببرد. ارتفاع یکی از قلههای آنجا به 1039 متر میرسد.
جنگل آمازون جنگل بسیار بزرگی در امریکای جنوبی است. جنگلهای بارانی آمازون در تمام فصول سال دارای هوایی گرم با رطوبتی بسیار زیادند. تقریباَ هر روز در سرتاسر آمازون باران سنگینی میبارد.
درباره ورودی های اصلی به فضای داخلی ، به خاطر وجود راه های متعدد ، نظریه های مختلفی ابزار شده که عمدتاً ایوان های شرقی و شمالی را به عنوان ورودی های اصلی معرفی کرده اند و وجود کتیبه های مفصل ایوان شرقی و کتیبه های به خط ثلث ایوان شمالی ، مؤید این نظر است . به نظر می رسد در گذشته ، راه های دیگر با پنجره های آهنی مسدود می شده اند .
گفته میشود در ساخت گنبد بزرگ شهر فلورانس از این گنبد الگوبرداری شدهاست. بنای این گنبد که بعد از گنبدهای سانتاماریا دلفیوره و ایاصوفیه سومین گنبد بزرگ دنیاست. سبک معماری این بنا به شیوه آذری است.
درباره ورودی های اصلی به فضای داخلی ، به خاطر وجود راه های متعدد ، نظریه های مختلفی ابزار شده که عمدتاً ایوان های شرقی و شمالی را به عنوان ورودی های اصلی معرفی کرده اند و وجود کتیبه های مفصل ایوان شرقی و کتیبه های به خط ثلث ایوان شمالی ، مؤید این نظر است . به نظر می رسد در گذشته ، راه های دیگر با پنجره های آهنی مسدود می شده اند .
گفته میشود در ساخت گنبد بزرگ شهر فلورانس از این گنبد الگوبرداری شدهاست. بنای این گنبد که بعد از گنبدهای سانتاماریا دلفیوره و ایاصوفیه سومین گنبد بزرگ دنیاست. سبک معماری این بنا به شیوه آذری است.
مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری و ایرانگردی و جهانگردی اعلام کرد: به مناسبت هفته گردشگری تمام مهمانان در گروه هتلهای این مجموعه از 50 درصد تخفیف ویژه اقامت بهرهمند میشوند.
به گزارش روابط عمومی ایرانگردی و جهانگردی، محسن قریب، مدیرعامل این شرکت اعلام کرد: هزینه اقامت گردشگران و مسافرانی که از 5 تا 12 مهرماه در هتلهای این مجموعه اقامت داشته باشند، به صورت نیمبها محاسبه میشود.
وی هدف از ارائهی این تسهیلات را همسو بودن با سیاستهای سازمان میراثفرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای آسانسازی و همگانی کردن سفر تمام اقشار جامعه و توسعه گردشگری داخلی دانست و از آمادگی این مجموعه برای ارائه چنین تسهیلاتی در ایام و مناسبتهای مختلف سال خبر داد.