لذت های زندگیت رو جدی بگیر
هر روزی که دوباره بتونی آفتاب رو ببینی ، روز شانس توست
که اشعه «UVC» در لایه ازن جذب می شود و به زمین نمیرسد و آن قسمتی که برای چشم مضر است UVB است که باعث سوختگی پوست و اثرات مضر روی چشم است.
چشمیمانند:کاهش بینایی، آب مروارید و بیماری شبکیه می شوند.
توصیه های لازم در مورد انتخاب عینک آفتابی
۱- به هنگام اسکی کردن، حمام آفتاب گرفتن و کوهنوردی در ارتفاعات باید حتماً از عینک آفتابی استفاده کرد. برای اینگونه محیطها عینکهایی لازمند که فقط ۱۲ ـ ۸ درصد نور را از خود عبور دهند.
۲ ـ عینکهای رنگی متمایل به سبز و قهوه ای به دلیل مختل کردن طیف رنگ ، مضر می باشند . البته برای افرادی که میخواهند به مدت طولانی رانندگی کنند، توصیه میشود از عینکهای قهوه ای استفاده نمایند ، زیرا این عینکها نور
آبی آسمان را کاهش و وحدت بینایی را افزایش میدهند، اما برای مصارف روزمره استفاده از این رنگ عینک توصیه نمیشود
۳ –به هنگام رانندگی از عینکهای آفتابی سبز رنگ استفاده ننمایید زیرا تشخیص نور قرمز و زرد را مختل میکند و از این نظر مناسب نیستند. به عنوان یک اصل بدانید که بهترین رنگ برای عینکهای آفتابی در وهله اول خاکستری و پس از آن قهوه ای می باشد.
۴ـ شیشههای عینک آفتابی باید مقاومت کافی داشته باشد. پلی کربنات از همه مواد مقاوم تر است.
۵ ـ قاب عینک باید بزرگ باشد تا محافظت کامل در این خصوص صورت گیرد .
۶ – یک عینک آفتابی استاندارد عینکی است که وقتی آن را در مقابل یک صفحه طرح دار تکان میدهیم نباید صفحه موجدار تار و کج و معوج دیده شود .
۷ – اگر میخواهید بدانید که تیرگی عینک آفتابی شما مناسب است یا نه، در یک اتاق با نور معمولی با عینک آفتابی به آینه نگاه کنید اگر عینک آفتابی شما مناسب باشد نباید چشمان خود را ببینید .
۸ – کودکانی که در زیر نور آفتاب در حال بازی کردن هستند باید از عینکهای مخصوص خودشان استفاده نمایند .
9 – افرادی که تحت عمل آب مروارید یا لیزیک یا لازک قرار گرفتهاند باید در مواجهه با آفتاب از عینکهای آفتابی مجاز استفاده نمایند .
10- برخی داروهای پوستی یا چشمیحساسیت چشمها را به نور آفتاب بیشتر میکند در صورت استفاده از این داروها ( به عنوان مثال کسانی که از قطره های چشمییا قرص داکسی سیکلین استفاده میکنند ) باید حتماً از عینک آفتابی
استفاده نمایند .
11- عینکهای آفتابی با شیشههای رفلکس که دارای پوشش آینهای هستند برای مصارف اسکی یا کوهنوردی مناسب میباشند .
12- اگر دچار اختلال در بینایی هستید و از عینک طبی استفاده میکنید چنانچه مایل بودید میتوانید از عینکهای آفتابی مخصوص که بر روی عینک طبی قرار میگیرند استفاده نمایید و یا برای عینک طبی خود شیشه های فتوکروم و
یا شیشه های رنگی سفارش دهید .
نحوه شناخت عینک استاندارد
در لنز عینکهای ارزان مادهای به نام (Triace tate) است که فقط ۴۰ درصد ازUV را جذب می کنند و برای چشم بسیار مضر هستند بنابراین بهترین راه شناخت عینکهای استاندارد، استفاده از دستگاه UV متر است که اغلب در عینکفروشیهای معتبر یافت میشود.» این دستگاه باید UV عینک را از ۹۸درصد به بالا نشان دهد. همچنین گاهی علامت ۴۰۰ UV در کنار برخی از عینکها درج شده که نشاندهنده قابلیت حفاظت بر علیه UVB می باشد.
نمیتوان هر عینک گرانقیمتی را استاندارد قلمداد کرد و باید تمامی آنها توسط دستگاه (یوویمتر) تست گردند.
آیا کودکان به عینک آفتابی نیاز دارند ؟
کودکان بیش از سایرین در معرض آفتاب قرارمی گیرند، و نیاز به عینکهای آفتابی دارند. هر قدر افراد جوانتر باشند UV بیشتر به چشم آنها صدمه می زند، زیرا قرنیه و عدسی چشم کودکان بسیار شفاف است وUV بدون برگشت داخل چشم میرود . اما در افراد سن بالاتر به دلیل کدر بودن عدسی و قرنیه، مقداری ازUV بازتاب می شود، بنابراین بهتر است کودکان و بزرگسالان در معرض آفتاب از ۱۰ صبح تا ساعت۱۴ زدن عینک را به هیچ وجه فراموش نکنند؛ زیرا در این مدت زمان، حتی اگر شخص در سایه نیز قرار داشته باشد، خطر صدمه اشعهUV چشمان را تهدید میکند.
رنگ های لنز عینک
لنزهـا در رنـگهای متـفـاوتی وجود دارند که هر کدام برای فعالیت های ویژه ای مناسب است.
۱- ته رنگ خاکستری: باعث کـاهش کـلـی روشنـایــی نور می شود و چشمها را در برابر تابشهای زننده (خیره کننده) محافظت می کند و بـرای رانندگی و استفاده عمومی مناسب است.
۲- ته رنگ زرد و طلایی: میزان نور آبی را کاهش می دهد و در عـیـن حـال به فرکانسهای دیگر نور اجازه عبور می دهـد. تـه رنـگ زرد بـطور کـلی رنـگ آبـی را حـذف می کند و باعث می شود همه چیز واضح تر بنظر برسد (زیرا نور آبی تمایل به پخش و بازتاب فراوان دارد از این رو حذف آن در وضوح دید موثر است) و به همین دلیل بیشتر عینکهای ویژه اسکی روی برف زرد رنگ میباشند. در واقع این ته رنگ دید نور را مختل مینماید برای رانندگی در شب، هوای ابری و مه آلود نیز مناسب است.
۳- ته رنگ قهوه ای و کهربایی: مزایای آن کاهش نور زننده و حذف فرکانسهای بالای نور مانند نـور آبـی و مـاوراء بنـفش را دارد. مانند ته رنگ زرد دید نور را مختل میکند اما کنتراست و وضوح را افزایش میدهد. برای دویدن، دوچرخه سواری و رانندگی مناسب است.
۴- ته رنگ سبز: کاهش نور زننده و حـذف نـور آبی از ویژگیهای آن میـباشد از آن رو که ته رنگ سبز بالاترین میزان کنتراست و بیشترین درجه تیزبینی را فراهم می آورد بسیار محبوب میباشد.
۵- ته رنگ صورتی و قرمز: کنتراست عالی را از اجسام بـا پـس زمیـنـه آبـی و سـبـز فراهم می آورد. برای شکار و اسکی روی آبی مناسب است.
۶- ته رنگ آبی: بیشترین نور آبی را از خود عبور می دهند. بـرای گـلف و تـنـیـس و یـا نشانه گیری به سوی هدفهای سبز رنگ.
پوشش های لنز
۱- ultraviolet: این پوشش اشعه ماوراء بنفش را مسدود می کند. حـتــما هنگام خرید عـیـــنکی را انتخاب کنید که تا امواج ۴۰۰ نانومتر را حذف نماید و ۱۰۰ درصد امـواج مـاوراء بنفش را بلوکه کند. برخی از عینکهای آفتابی
اشعه مادون قرمز را نیز حذف میکنند.
۲- scratch-resistant: ضـد خـش بــروی پلاستیکها اعمال می گـردد چـون لـنـزهـای شیشه ای خودشان تقریبا ضد خش هستند.
۳- photochromic: هنگامیکـه در معرض نور خورشید قرار میگیرند تیره می شوند. پوشش این لنـزهـا از تـرکیـبـات نـقره مـانـنـد کـلرید نـقـره و هـالـید نقره میباشد. فتوکرومیکها به نور مرئی واکنش نشان نمیدهند و فقط هنگامی که در معرض اشعه ماوراء بنفش قرار می گیرند، تیره میشوند از ایـن رو در داخـل اتومبیل بخاطر آنکه شیشه اتومبیل اشعه ماوراء بنفش را اجازه عبور به آن نمی دهـــد، بنابراین لنز فتوکرومیک تیره نمی شود. زمانی که نیاز است تا لنز تیره گردد گاهی اوقات به ۸ دقیقه میرسد.
۴- flash یا mirroring: ایـن پـوششها لنز را مـانـند آینه می کند و ۱۰
الی ۶۰ درصد بیشتر نور را کاهش می دهد و جذب میکند. میتواند از نقره -طلا و
یا مس باشد. در ارتفاعات و برای برف وشن وآب مناسب است.
۵- ar یا anti-reflective: پوشـشـی اسـت کـه ضـریب شــکسـتــی
مــابـــیـن هـوا و شـیـشـه داشـتـه و شدت نـور بـاز تـابیده از سطح داخلی و
خارجی لنز یکسان می شود. در واقــع این پوشش باعث می شود نـور بـیـشـتـری
بــه چـشمـها برشد در عـیــن حال که نور زننده را بسـیار کاهش میدهـد و
هــمچنین چشمـان شمـا نـمایـان تـر می گردد. برای رانندگی در شب بسیار
مناسب است.
هنگام گرفتگی گردن چه کار کنیم ؟
یک عصبشناس با اشاره به دلایل گرفتگی گردن بر اثر استرس، نشستن نادرست و ضربههای وارد شده، خود درمانی به ویژه مصرف مسکنها و استفاده از یخ را نادرست برشمرد.
گرفتگی و اسپاسم گردن به 3 دلیل رخ
میدهد. اول بر اثر استرس، دوم نشستنها و استفاده نادرست از سیستم عصبی و
عضلانی و سوم تروماها و ضربههای که به گردن وارد میشود.
تحقیقات نشان میدهد که حدود 60 درصد از آرتروزهای گردن بر اثر استرس است.
تعداد اعصاب موجود در ناحیه گردن و شانهها بیشتر از دیگر قسمتهای بدن است و از آن جایی که عصب، ماهیچه و استخوان یک سیستم را تشکیل میدهند، فشار بر هر کدام میتواند کل مجموعه را تحت تأثیر قرار دهد.
این موضوع حتی در حیوانات نیز دیده میشود. شاخ و شانه کشیدن آنها برای حفظ بقا موجب بالا انداختن شانهها و در هم کشیدن ابروها میشود که به لحاظ فیزیکی عضلات را منقبض میکند.
انحنای استخوانی در برخی افراد نیز میتواند ناشی از نشستنهای نادرست باشد.
تحقیقات نشان داده مقدار فشاری که پشه موقع سوراخ کردن پوست انسان وارد میکند به اندازه فشاری است که یک فولکس بر سکهای دهشاهی وارد میکند. بنابراین گاهی فشاری که بر گردن وارد میشود میتواند موجب دردهای گردن شود.
برداشتن یک قابلمه یک کیلویی از روی اجاق نیز میتواند با دردهای گردن در بانوان همراه باشد.
برای مراقبت از گردن باید موقع مطالعه به زاویه سر توجه کنیم. پایین بودن بیش از حد موجب فشار بر مهرههای گردن میشود.
مغز انسان حدود یک کیلو و 500 گرم وزن
دارد و همین مسئله موجب فشار بر مهرههای گردن میشود. در صورتی که نشستن
ما موقع مطالعه مشکل داشته باشد این فشار بیشتر نیز میشود. تروماها و
ضربههای دیگر نیز عامل دردهای گردن است.
کوبیدن محکم پای سربازان بر زمین موجب میشود تا ارتعاشات از پا تا گردن ادامه پیدا کند و موجب دردهای گردن شود.
برخی از مردم در زمستان به حمام میروند و
بعد در اتومبیل خود مینشینند و شیشه ماشین را پایین میآورند این موجب
میشود تا ماهیچه موضعی گردن گارد بگیرد.
استفاده از شال گردن برای حفاظت از گردن در برابر سرما است. بنابراین در زمستان باید از شال گردن استفاده کنیم.
متأسفانه در اکثر موارد، مردم بدون تجویز
پزشک و با خود درمانی به سراغ داروهای مسکن مانند ژلوفن و کدئینها
میروند. در حالی که گرمای موضعی درمان بهتری نسبت به مسکنها است.
در صورتی که با این روش درد گردن خوب نشود باید با تجویز پزشک از گردنبند استفاده کرد.
فیزیوتراپی نیز درمان دیگری برای برخی انواع گردن درد است.
متأسفانه
مراجعه به پزشک آخرین مرحله برای درمان است. مردم عادت دارند اول خودشان
اقدامات درمانی را انجام دهند و اگر به نتیجه نرسیدند به پزشک مراجعه کنند.
استفاده از یخ که در قدیم مرسوم بوده اصلاً توصیه نمیشود و به جای آن میتوان از گرمای موضعی استفاده کرد. چرا که گرما کار کورتون را انجام میدهد و موجب استراحت تاندونها و باز شدن رگهای گردن میشود.
انگور خشک شده که همه به نام کشمش می شناسند، قرن ها پیش به وجود آمده است… کشمش در ایران و مصر در ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد، تولید شده بود.
۱- کشمش، میوه خشک مغذی است و مانند دیگر خشک بارها در تمام سال یافت می شود. یک غذای پر انرژی، کم چرب و کم سدیم می باشد.
بنابراین برای افرادی که رژیم های کم سدیم را باید رعایت کنند، خوردن کشمش بسیار مفید می باشد.
شهرستان 24 هزار نفری باشت در 100 کیلومتری یاسوج مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد.
خرمی و طراوت درختان بلوط آراسته بر سینه کش تپه های سبزفام به ایستگاه موقت و پررونق مسافران مسیر شیراز- گچساران و جنوب کشور تبدیل شده است.
فاصله ی این آبشار از مرکز استان فارس 380 کیلومتر است عرض آبشار شیرین فدامی که روزگاری به 800 متر می رسید و عرض ترین آبشار طبیعی ایران محسوب می شد به دلیل خشکسالی و استفاده بی رویه کشاورزان بالادست اکنون به 200 متر رسیده است .
ارتفاع آبشار شیرین بین 12 تا 20 متر و ارتفاع آن از سطح دریا 900 متر است و بارش نزولات الهی در این منطقه به صورت باران و حداکثر 220 میلیمتر در سال است .
رودخانه دائمی ایجاد شده از آبشارهای فدامی حدود 2 هزار هکتار از نخیلات پایین دست را آبیاری می کند .
یکی
از ویژگی های آبشار فدامی وجود 4 نوع آب شور و شیرین و سرد و گرم است که
در فاصله ی 20 متری آبشار شیرین با هم مخلوط می شوند و استخر طبیعی زیبایی
با آب ذلال و شفاف برای بازدیدکنندگان پدید می آورند .
ساکنان محلی و بازدید کنندگان از آبشارهای فدامی در استخر های طبیعی ایجاد شده از آب این آبشارها شنا و لحظات خوشی را در کنار خانواده سپری می کنند.
ارتفاع آبشار شور فدامی که در بالادست آبشار شیرین قرار گرفته 10 تا 15 متر است و برای بازدید از آن باید حدود 1 کیلومتر راه را پیاده طی کرد.
سرچشمه آبشار شور فدامی در 500 متری آن است و وجود نخل های خودرو در کنار آبشار شور به زیبایی آن افزوده است .
سرچشمه آبشار شیرین فدامی در یک کیلومتری آن است که از دل کوه بیرون آمده و علاوه بر آبشار، آب آشامیدنی ساکنین شهر فدامی و روستاهای مرز و بستان را تامین می کند .
این متخصص پزشکی ورزشی یادآور میشود: بسیاری از بیماریهایی که به دلیل افزایش سن برای افراد ایجاد خواهد شد مانند سکتههای مغزی، مشکلات قلبی، سرطانها و بخصوص سرطانهای روده و سرطان سینه برای خانمها، چاقی و پوکی استخوان به کمک ورزش قابل کنترل و پیشگیری است. از طرف دیگر برای کسانی که در طول هفته دو ساعت یا بیشتر ورزش میکنند، خطر بروز بیماریهای قلبی ـ عروقی نیز به مقدار زیادی کاهش مییابد.
به همین دلیل توصیه میشود در تمام سنین، به طور مرتب و منظم ورزش کنید و برنامه ورزشی داشته باشید. وی ادامه میدهد: انجام یک برنامه ورزشی و فعالیت فیزیکی مشخص کمک میکند تا از بروز بسیاری از بیماریهای مزمن در دوران سالمندی پیشگیری کنید. همچنین به کمک ورزش مرتب و منظم میتوان از بروز برخی مشکلات مانند اضطراب و افسردگی یا اختلالات خواب که در سنین سالمندی خیلی هم شایع است، پیشگیری یا آنها را درمان کرد.
با این توضیحات میتوان گفت انجام فعالیتهای فیزیکی به طور مرتب میتواند سن بیولوژیک فرد را کاهش دهد. این پزشک متخصص در اینباره توضیح میدهد: به طور مثال اگر از نظر تقویمی سن فردی 55 سال باشد، با ورزش و فعالیت مرتب میتوان سن بیولوژیک او را به فردی که 35 سال دارد، نزدیک کرد. به این معنی که از نظر سلامت میتواند مانند فردی 35 ساله باشد.
بهترین ورزش برای سالمندان
وقتی مشخص میشود ورزشکردن چه فوایدی برای افراد و بخصوص سالمندان دارد، خیلیها به فکر ورزش میافتند و میخواهند هرچه زودتر مشغول فعالیتهای جسمی شوند. اما شاید بدرستی ندانند چه ورزشی بهتر از بقیه ورزشهاست و چطور باید انجام شود؟
دکتر خسروی در اینباره میگوید: با توجه به تاثیرات متفاوتی که هر یک از ورزشها در قسمتهای مختلف بدن برجای میگذارد، باید براساس سن فرد و همینطور سلامت جسمیاش، ورزشهای مناسب را به او توصیه کنیم.
از طرف دیگر با توجه به اهمیت ورزشهای هوازی مانند دویدن، پیادهروی، شنا و ... همیشه انجام دادن این نوع فعالیتها هم مورد توجه قرار میگیرد و علاوه بر آن، انجام تمرینات انعطافپذیری نیز توصیه میشود، اما برای افرادی که سنشان بیشتر از 40 سال است باید برای انتخاب ورزشها تقسیمبندی خاصی را در نظر داشته باشیم. این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به این موضوع خاطرنشان میکند: در میانسالی انجام فعالیتهای هوازی برای ما اهمیت بیشتری دارد، ولی با افزایش سن و با توجه به مشکلاتی مانند ضعف عضلات و اختلال در تعادل که ممکن است برای فرد پیش بیاید، تمرینات تعادلی و قدرتی میتواند اهمیت بیشتری پیدا کند؛ بنابراین باید فرد را مورد ارزیابی قرار داد و پس از معاینه دقیق، وضع عضلات و تعادل او را مشخص کرد. در صورتی که هیچ مشکلی در این موارد وجود نداشته باشد، میتوان انجام فعالیتهای هوازی را به فرد توصیه کرد که باید دستکم پنج روز در هفته و با شدت متوسط انجام شود.
این متخصص پزشکی ورزشی به کسانی که دچار ضعف عضلات هستند، عضلاتشان به دلیل بیتحرکی تحلیل رفته یا اختلال تعادل دارند، توصیه میکند: ابتدا به جای فعالیتهای هوازی، تمرینات قدرتی و تعادلی را انجام دهند که بیشتر میتواند به آنها کمک کند. در واقع، وقتی به کمک این فعالیتها قدرت عضلات فرد افزایش یابد و تقویت شود و تعادل بهتری پیدا کند، آن وقت میتوان انجام فعالیتهای هوازی مانند پیادهروی را نیز به آنها توصیه کرد.
ورزشهای ممنوع در دوران سالمندی
بسیاری از سالمندان وقتی میخواهند مشغول ورزش شوند، نگران هستند و فکر میکنند انجام برخی ورزشها برایشان خطرناک است. به همین دلیل ممکن است به کلی ورزش و فعالیت جسمی را کنار بگذارند و زندگی بیتحرک را انتخاب کنند. دکتر خسروی اما درباره فعالیتهایی که در این دوره توصیه نمیشود، چنین میگوید: به طور کلی به افرادی که سنشان بیشتر از 40 سال است، کسانی که بیماریهای خاصی مانند دیابت و فشارخون و... هستند یا افرادی که در بستگان درجه اولشان سابقه بیماریهای قلبی و بخصوص بروز بیماری در سنین پایین وجود دارد توصیه میکنیم قبل از شروع ورزش حتما با پزشک مشورت و براساس نظر او ورزش مناسب را انتخاب کنند.
اگر سالمندی مشکلی نداشته و سالم باشد، به گفته این متخصص پزشکی ورزشی میتواند فعالیتهای هوازی را انجام دهد، اما کسی که مشکل دارد باید بیشتر توجه کند. به عنوان مثال افراد مبتلا به پوکی استخوان میتوانند ورزشهای هوازی را هم انجام دهند، اما باید از انجام فعالیتهایی که در آن خم میشوند و حرکات ناگهانی یا پیچشی دارد، اجتناب کنند.
وی میافزاید: متاسفانه چنین حرکاتی در بعضی دستگاههای ورزشی که در پارکها وجود دارد نیز مشاهده میشود و سالمندان هم بیتوجه به این موضوع با آنها ورزش میکنند در صورتی که چنین تمریناتی برای افراد مبتلا به پوکی استخوان مضر و دردسرساز است و میتواند موجب شکستگی استخوان یا مهرهها شود.
این عضو هیات علمی دانشگاه ادامه میدهد: کسانی که مشکلی ندارند میتوانند فعالیتهای هوازی را با شدت ملایم انجام دهند، اما اگر بخواهند شدت ورزش را افزایش دهند، بخصوص کسانی که سنشان بیشتر از 40 سال است حتما باید قبل از ورزش با پزشک مشورت کنند تا مشکلی برایشان ایجاد نشود.
در هوای آلوده ورزش کنیم یا نه؟
وقتی هوا آلوده میشود و ساکنان شهرهای بزرگ نمیتوانند راحت نفس بکشند، این سوال پیش میآید که باید در این هوا هم ورزش کرد یا نه؟ دکتر خسروی در پاسخ به این سوال چنین توضیح میدهد: براساس میزان آلودگی هوا میتوان در مورد شرایط ورزشی هم به افراد توصیههای خاصی کرد.
به طوری که اگر شاخص آلودگی هوا ناسالم باشد توصیه میشود افراد حساس مانند سالمندان و خانمهای باردار و بچهها در فضای باز ورزش نکنند، اما داخل خانه میتوانند فعالیت آرامی داشته باشند. وقتی شاخص آلودگی هوا در وضع هشدار باشد، دیگر در فضای بسته و در محیط خانه هم نمیتوان فعالیت کرد. به گفته وی، وقتی هوا آلوده است میتوان بعضی تمرینات نرمشی ملایم را بی آن که ضربان قلب و فعالیت ریه افزایش یابد، انجام داد. تمرینات کششی و انعطافپذیری از جمله این حرکات است که بخصوص در سنین بالا اهمیت زیادی پیدا میکند و میتواند از خشکی عضلات پیشگیری کند و بسیاری از دردهایی که در ناحیه گردن و کمر وجود دارد نیز برطرف سازد.
توصیههایی به سالمندان
سالمندانی که میخواهند مشغول ورزش شوند و حتی کسانی که هنوز به این دوره نرسیدهاند اما سنشان بیش از 40 سال است باید به گفته دکتر خسروی، پیش از شروع فعالیتهایی با شدت متوسط تا شدید با پزشک مشورت کنند و از نظر سلامت قلبی مطمئن شوند.
همچنین این افراد باید بدانند انجام دادن تمرینات انعطافپذیری و تعادلی حتی اگر حرکات بسیار ساده هم باشد، میتواند به حفظ سلامتشان کمک زیادی کند.
این روزها وقتی برای خرید آجیل عید به قنادیها یا آجیلفروشیها سری میزنیم با انواعی از آجیلهای شور، شیرین، خام، بوداده یا انواعی از آجیلهای وارداتی چون هندی، ژاپنی و... روبهرو میشویم.
آجیلها اغلب ظاهری براق و خوشرنگ دارند که اکثر افراد را ترغیب به خرید میکنند، اما متاسفانه برخی از این آجیلها برخلاف ظاهر خوشآب و رنگ، طعمی نامطلوب و گاهی مهمانانی ناخوانده دارند که خریدار به ناچار با توجه به صرف هزینه گزاف مجبور به دور ریختن آنها میشود.
البته برخی نیز هستند که بدون توجه به بهداشت و سلامت آجیل، این محصولات ناسالم را مصرف میکنند. حال این پرسش مطرح میشود، اگر ظاهر آجیل نشاندهنده کیفیت آن نیست، پس چگونه میتوان آجیلی سالم و بهداشتی تهیه کرد؟ آیا مصرف آجیلهای بدطعم میتواند برای سلامت مصرفکننده مضر باشد؟ مهمترین نکته در زمان خرید آجیل تست کردن طعم و مزه آن است.
آجیلهای فلهای
آجیل و خشکبار ازجمله تنقلاتی هستند که اگر در شرایط نامناسب محیط، چون گرما و رطوبت بالا به مدت طولانی قرار گیرند آلوده به نوعی قارچ میشوند. این قارچ قرار است با نفوذ به داخل مغزها، آنها را آلوده کرده و با تولید نوعی سم به نام آفلاتوکسین عوارض سریع یا طولانی مدتی را در مصرفکننده ایجاد نمایند. از عوارض سریع آن میتوان به تضعیف سیستم ایمنی بدن، صدمات کبدی و در نهایت سرطان کبد و از اثرات طولانی مدت آن نیز میتوان به بروز ناهنجاریهای جنینی، جهشزایی، انحراف کروموزومها و غیره اشاره کرد.
معمولا این سم در آجیلهای فلهای که به صورت سنتی نگهداری و عرضه میشوند به مقدار زیاد یافت میشود؛ البته بد نیست بدانید این روزها عدهای از فروشندگان سودجو، برخی از اقلام صادراتی آجیل چون پسته را که به دلیل آلودگی به آفلاتوکسین از صادرات ایران حذف شده است به عنوان محصولات درجه یک مخلوط با مغزهای دیگر به صورت درهم عرضه میکنند که متاسفانه تشخیص آن بسیار مشکل است بنابراین با توجه به این که برخی مراکز عرضه آجیل، محصولات کهنه و آفتزده خود را نیز به صورت مخلوط عرضه میکنند توصیه میشود که از خرید آجیلهای مخلوط فلهای اجتناب کنید. این آجیلها اغلب طعم ناخوشایندی دارند و مصرف آنها حتی به مقدار اندک، میتواند مصرفکننده را به عوارض ناشی از سم آفلاتوکسین دچار کند.
آجیلهای براق
موضوع دیگری که این روزها باید به آن توجه داشت، مواد براق واکس مانندی است که برخی قنادیها یا آجیلفروشیها برای افزایش زمان ماندگاری و جذاب شدن به آجیل میافزایند. به گفته کارشناسان علم تغذیه، مصرف طولانیمدت این مواد افزودنی میتواند به بخشهای مختلف بدن بویژه کبد آسیب رسانند. حال اگر زیبایی آجیلهای براق شما را وسوسه کردهاند حداقل آنهایی را که در بستهبندیهای بهداشتی و دارای تاریخ مصرف و مجوز بهداشت هستند انتخاب کنید.
آجیلهای رنگی
نکته دیگر رنگهایی است که برای تخمه، بادام، پسته و ... استفاده میشوند. این رنگها عمدتا غیرمجاز و با پایه فلزات سنگین بوده و گاهی حساسیتهای شدیدی را برای مصرفکننده ایجاد میکنند. این رنگها بسته به نوع رنگ احتمال بروز سرطان و بیماریهای کبدی و کلیوی را خصوصا در افراد آسیبپذیری چون کودکان، خانمهای باردار و سالمندان افزایش میدهد. بنابراین چنانچه هنگام مصرف تخمه، پسته و بادام دستها و لبها رنگین شدند، این امر علامت مصرف رنگهای شیمیایی در تهیه آنهاست که باید از مصرف اینگونه تنقلات خودداری کنید.
توصیهها
1 ـ آجیل شور برای افراد با فشار خون بالا و بیماران قلبی ـ عروقی و آجیل شیرین برای بیماران دیابتی و افراد دارای اضافه وزن بسیار مضرند؛ بنابراین بهتر است به مقدار مناسب از آجیلهای خام بینمک استفاده کنید.
2 ـ آجیلهای بو داده فسادپذیرند و بو دادن آجیل طعم کهنگی آن را پنهان میکند؛ بنابراین مغزها را به صورت خام خریداری کنید و هر بار به مقدار مصرف بو دهید.
3 ـ از خرید مغزهای پوستکنده اجتناب کنید؛ چراکه این مغزها با توجه به راحتی مصرفشان زیاد میل میشوند و این امر میتواند سبب افزایش دریافت انرژی و اضافه وزن شود.
4 ـ نگهداری طولانیمدت آجیل تغییرات شیمیایی و اکسیداسیون خفیف چربیها را در پی داشته و موجب بوی کهنگی و طعم نامطلوب آجیل میشود؛ بنابراین آجیل را در اندازهای بخرید که در 2 هفته عید مصرف شود.
5 ـ در صورتی که روی مغزهای آجیل سوراخهایی مشاهده کردید از مصرف آنها بپرهیزید؛ چراکه در داخل سوراخها لارو حشرات به صورت کرمهایی به اندازه دانه برنج وجود دارد.
6 ـ از مصرف مغز گردوی سیاه شده در داخل آجیلتان اجتناب کنید. سیاه شدن گردو عمدتا به دلیل رشد کپکها و قارچهایی است که میتوانند با ترشح سموم خطرناک توکسین برای سلامت مخاطرهآمیز شوند.
وجود چاشنیهای متعدد مانند سیر زیاد، فلفل و سایر ادویههای کاری اگر چه طعم و مزهی خوبی به غذا میدهند اما زیاده روی در آنها اثر تخریبی برای بدن دارد.
فلفل یکی از ادویههایی است که افراد میل و اشتهای زیادی به آن در اواخر زمستان فصل بهار پیدا میکند اما خانمها همواره باید توجه داشته باشند مصرف این ادویه باعث تداخل در "هورمونها" میشود و تغییرات فراوانی به وجود میآورد.
فلفل اگر چه دهها خاصیت دارد اما افراد چاق برای آنکه با فلفل، "متابوسیم" و گرمای بدنشان را بالا میبرند در مصرف آن زیاده روی میکنند اما بهتر است بدانید غذاهای تند به مرور زمان باعث "تخریب کبد" و دستگاه های کبدی می شود و شرایط جسمانی بدی را برای فرد به وجود میآورد.
نتایج مطالعات نشان میدهند، مصرف ادویه ها برای خانمهای باردار باید با قاعده و از روی اصول مصرف شود و ادویههای ناگوار تاثیر مخربی بر روی بدن خانم ها میگذارند.
یک متخصص تغذیه دلیل اغلب کمبودهای تغذیهای را به دلیل بیاطلاعی از ارزش تغذیهای مواد غذایی مختلف است عنوان کرد و گفت: نداشتن امکان تهیه غذا تاثیر زیادی بر بد غذایی افراد ندارد.
دکتر احمد درستی گفت: بسیاری از بیماریهای دوران بزرگسالی مانند بیماریهای قلبی و عروقی٬ افزایش فشارخون٬ بعضی از سرطانها٬ افزایش چربی خون و دیابت به نحوه تغذیه دوران کودکی باز میگردد.
وی ادامه داد: امروزه این گونه بیماریها به دلیل مصرف غذاهای پرچرب وفست فود به میزان زیادی در کودکان و حتی کودکان بالای 10 سال مشاهده میشوند و از آنجا که عادات غذایی از دوران کودکی شکل میگیرد، بنابراین اصلاح عادات غذایی در این دوران میتواند از بروز این بیماریها در بزرگسالی پیشگیری کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به این که تغذیه دومین عامل موثر بر رشد کودکان و نوجوانان است، افزود: کمبودهای تغذیهای، کودک را از رشد بالقوه باز داشته و موجب کاهش سرعت رشد جسمی، لطمه دیدن نمو بدنی و کم شدن توانمندی ذهنی او میشود.
دکتر درستی کمبود برخی ویتامینها و عناصر معدنی از جمله ویتامینهای A وD ، آهن، روی و کلسیم را در کودکان و نوجوانان به ویژه دختران نوجوان ایرانی شایع دانست.
این متخصص تغذیه ادامه داد: اغلب این کمبودهای تغذیه ای، بیش از آن که به دلیل نداشتن امکان تهیه غذا باشد، مربوط به بیاطلاعی از ارزش تغذیهای مواد غذایی مختلف است.
وی در رابطه با پیامدهای دریافت ناکافی غذا گفت: کاهش کارآیی جسمی و ذهنی یکی از پیامدهای دریافت ناکافی مواد مغذی است که به افت تحصیلی و ضعف جسمی در کودکان منجر میشود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: کافی نبودن سلامت استخوانها که گاه به بدشکلی اندام و اغلب به کوتاهی قد میانجامد همچنین کندی روند بهبود جراحات و بیماریها، نامرتبی دوران ماهانه در دختران، بیحس و حالی، از حال رفتن، خواب آلودگی از دیگر پیامدهای عدم رسیدن مواد غذایی کافی به بدن است.